Harvard Sanat Müzesi’nde Bulunan Minyatürlü Bir Baki Divanı

Yıl 2019, Cilt: 29 Sayı: 2, 553 - 576, 31.12.2019

Melis Taner

Öz

Bu makale, Bakî Divanı’nın daha önce akademik çalışma konusu olmamış bir nüshasını ele alarak metin-görsel ilişkisini incelemektedir. Minyatürlü divanlar çoğunlukla eserin âşıkane içeriğiyle paralel olarak âşıkları, eğlence veya meclis sahnelerini görselleştirerek eserleri süslerler. Harvard Sanat Müzesi’nde bulunan XVI. yüzyıla ait olan bu Osmanlı eseri, çağdaşı olan diğer Bakî Divanı nüshalarından, minyatürlerinin neredeyse hepsinde şairin figürüne yer verilmiş olmasıyla ayrılır. Bu eserde tasvirlerin metinle çok daha yakın ilişkide olduğu görülmektedir. Bu durum bir yandan da lirik şiiri tasvir etme konusundaki alternatifleri sorgulamamıza vesile olmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Bakî, Divan, Osmanlı, Minyatür, El yazması, Resimli divan nüshaları

An Illustrated Divan of Baki at the Harvard Art Museums

Öz

This paper introduces an unpublished, late-sixteenth-century illustrated manuscript of the Divan of Baki (Harvard Art Museums, 1985.273). The manuscript raises the issue of options and paradigms for illustration in the Divan. Taking the Harvard Art Museums manuscript as a point of focus in comparison with the other illustrated Divan of Baki of the late-sixteenth century, this paper focuses on the relationship between a non-narrative text and image. 

Anahtar Kelimeler

Bakî, Divan, Ottoman, Miniature painting, Manuscript, Illustrated divans

Kaynakça

• Fihrist, Vahid Paşa Kütüphanesi, No. 1031.
• Sadiqi Beg Afshar. Majmaʿ al-Khawass, ed. ʿAbd al-Rasul Khayyampour. Tabriz: Akhtar-i Shumal, 1948.
• Seyyid Mehmed Emin Vahid Efendi. Relation de l’ambassade de Mohammed Wahid Effendi. Paris: Firmin Didot, 1843.
• Aslan, Mehmed. Antepli Ayni Divanı. İstanbul: Kitap Yayınevi, 2004. Bal, Mieke and N. Bryson. “Semiotics and Art History.” The Art Bulletin 73 (1991): 174-208.
• Brookshaw, D. Hafız and His Contemporaries: Poetry, Performance&Patronage in Fourteenth-Century Iran. London, New York: I. B. Tauris, 2019.
• Değirmenci, Tülün. “Osmanlı Sarayının Geçmişe Özlemi: Tercüme-i Şakāʾikū’n nuʿmānīye.” Bilig (2008): 105-132.
• Erkmen, Aslıhan. “Müʾellife Övgü: Musavver (Resimli) Tezkirelerde Yazar Portreleri.” Sanat Tarihi Yıllığı 23 (2011): 1-21.
• Kılıç, Filiz. Aşık Çelebi Meşairü’ş Şuara (Şairler Tezkiresi). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, 2010.
• Köprülü, M. F.. “Baki”. İslam Ansiklopedisi: İslam Alemi Tarih, Coğrafta, Etnografya ve Biyografya Lugatı, 2. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1961.
• Küçük, Sabahattin. Baki Divanı. Tenkitli Basım. Ankara: Türk Dil Kurumu, 2011.
• Roxburgh, David. “The Aesthetics of Aggregation: Persian Anthologies of the Fifteenth Century.” Princeton Papers: Interdisciplinary Journal of Middle Eastern Studies (2011): 119-142.
• Soucek, P. “Interpreting the Ghazals of Hafiz.” RES: Anthropology and Aesthetics 43 (2003): 146-163.
• Tanındı, Zeren. “Transformations of Words to Images: Portraits of Ottoman Courtiers in the ‘Divans’ of Baki and Nadiri.” RES: Anthropology and Aesthetics 43 (2003): 131-145.
• Titley, Norah. Persian Miniature Painting and Its Influence on the Art of Turkey and India. The British Library Collections, Austin, Texas: University of Texas Press, 1983.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Bizans ve Selçukiylerle Germiyan ve Osman Oğulları Zamanında Kütahya Şehri. İstanbul: Devlet Matbaası, 1932.
• Yıldız, Özlem. “Text and Image in the Divan of Baki: An Illustrated Manuscript in the British Library (Add. 7922)”. MA Thesis, SOAS, 2018.