MEHMET HİLMİ’YE GÖRE BATI TRAKYA TÜRKLERİNİN 1930 TÜRK-YUNAN DOSTLUĞUNDAN BEKLENTİLERİ

Yıl 2009, Sayı: 15-16, 1 - 30, 09.10.2012

Nilüfer Erdem

Öz

Batı Trakya Türkleri, Yunanistan’ın diğer bölgelerindeki Müslüman Türk nüfusun aksine mübadele uygulamasının dışında tutulmuşlardır. Yine de Lozan Antlaşması sonrasında bir takım problemlerle yüzleşmişlerdir. Bu dönemde bölge Türklerinin en önemli sıkıntıları, mübadeleden sonra bölgeye yerleştirilen Rum göçmenlerden kaynaklanmıştır. Söz konusu gelişme sebebiyle bölgedeki ekonomik, sosyal ve demografik dengeler bozulmuştur. Diğer taraftan Kurtuluş Savaşı’nın akabinde Türkiye’den gelen bir grup sığınmacı da bölgeyi mesken tutmuştur. Bunlardan bir kısmı gazeteler çıkarmış, öğretmenlik yapmış, daha da önemlisi Batı Trakya Türklerine ait kimi kurumlarda roller üstlenmişlerdir. Genç bir gazeteci olan Mehmet Hilmi, Türkiye ile Yunanistan’ın yeni bir dostluk antlaşması için kollarını sıvadıkları bir dönemde, bölge Türklerinin problemlerini ve dostluktan beklentilerini yayınlamakta olduğu “Yeni Adım” Gazetesi’nde işlemiştir. Öyle ki Yeni Adım, Batı Trakya Türklerinin sesi olmuştur. Mehmet Hilmi’nin konulara aydın, yenilikçi ve milliyetçi bir pencereden baktığı, bölge Türklerinin haklarını ateşli bir şekilde savunduğu dikkat çekmektedir

Anahtar Kelimeler

Mehmet Hilmi, Yeni Adım Gazetesi, Batı Trakya, Lozan Antlaşması, 1930 Türk-Yunan Dostluk Antlaşması.

Kaynakça

• Aleksandris, Aleksis:“To Đstoriko Plesio Ton Ellinoturkikon Sheseon”, Đ Ellinoturkikes Shesis 1923-1987, Athina, Ekdosis Gnosi, 1988, s. 33-172. Düstur, 3. Tertip, Cilt (11).
• Erdem, Nilüfer: “Lozan Antlaşması’ndan Günümüze Batı Trakya Türklerinin Eğitim ve Öğretim Birliği Sorunu”, Đstanbul Üniversitesi, Atatürk Đlkeleri ve Đnkılap Tarihi Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 2003.
• “Yunan Tarihçilerinin Gözüyle 1930 Türk-Yunan Dostluk Antlaşması ve Venizelos’un Bu Sürece Katkıları”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Güz 2009, s. 93-128.
• Eren, Halit: “Batı Trakya Türk Cemaat ve Vakıf Đdareleri”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 1989.
• “Batı Trakya Türkleri”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, 1995.
• Haciantoniyu, Kostas: Đstoria Tis Neoteris Elladas 1821-1941, Athina, Ekdosis Diyorasis, 2002.
• Đskeçe Türk Birliği, Ksanthi, Batı Trakya Türklerinin Dernekler Tarihi1, 2003.
• Kavaklı, Enver: “Atatürk Devrimleri ve Batı Trakya Türklüğü”, Batı Trakya Dergisi, Cilt:16, Sayı: 189, 1983, s. 7-20.
• Panayotidis, Nathanail M.: Musulmaniki Miyonotita Ke Ethniki Sinidisi, Aleksandrupolis, Ekdosis TEDK, 1995.
• Pavlidis, Antonios: “Yunan Kaynaklarına Göre Mübadele Meselesi”, Đstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 1997.
• Psomiadis, Haralampos: Đ Telefteya Fasi Tu Anatoliku Zitimatos, Athina, Ekdosis Efesos, 2004.
• Soysal, Đlhami: 150’likler, Đstanbul, Gür Yayınları, 1985. Soysal, Đsmail: Türkiye’nin Siyasal Antlaşmaları (1920-1945), Cilt 1, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2000.
• Şerif, Şerafettin: “Batı Trakya Türk Azınlığı’nın Eğitim Sorunları”, Balkan Ülkelerinde Türkçe Eğitim ve Yayın Hayatı Bilgi Şöleni Bildirileri, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1999, s. 375-399.
• Türk Dış Politikası, (Ed. Baskın Oran), Cilt 1, 8. b., Đstanbul, Đletişim Yayınları, 2003.
• Üstün, Đsmail Şahap: “Gümülcine Hususi Okulu Nasıl Açıldı”, Batı Trakya Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 56, s. 3-5.
• Veremis, Thanos: Megali Ellines – Eleftherios Venizelos, Tomos 8, Athina, Ekdosis Ethniki Trapeza, 2009.