Öz
INCOMES OF NATIONAL FORCESThe Ottoman Empire, having thought that it ceased the First World War with Mondros Armistice, came up against the occupation of İzmir after nearly seven months. The application process of the articles of the armistice developed unexpectedly for the Ottoman Empire. The occupation of İzmir accelerated the idea of struggle, the foundations of which had already been laid. The inability of the Ottoman armies for war proved the necessity of following a path based on the people. Thus, “The Movement of National Forces” emerged and continued for the first one and a half year of the National Struggle. In order to resume the national struggle until the regular army was founded, financial resources and armament were required. However, the economic condition of the state which had been fighting for approximately eight years since 1911 was desperately bad. Its resources were exhausted, the section of the people able to produce had died in wars and the fertile regions had been occupied. In addition to this economic deprivation, the hostile manner of Istanbul government against the National Struggle and the poor mood of the society influenced the movement negatively. In this article, it will be studied how the National Forces provided the income needed during the struggle
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Arşivi (ATASE)
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA)
- Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
- Akın, Veysi: “Sarayköy Heyet-i Milliyesi ve Milli Mücadele’de Sarayköy”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Ankara, 2009.
- Babacan, Hasan: “Isparta Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Alaşehir Kongresi İlişkileri”, Milli Mücadele’de Manisa ve Kuva-yı Milliye Sempozyumu Bildirileri (6-7 Kasım 2009), Editör: Nurettin Gülmez, Manisa Valiliği-Celal Bayar Üniversitesi, 2010.
- Başaran, Mehmet: Milli Mücadele’de Çine Heyet-i Milliyesi (1919-1920), Aydın, Mor Ajans, 2006.
- Başbuğ, Osman: Kurtuluş Savaşı’nda Silah ve Cephane Temini, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, 1988.
- Beyoğlu, Süleyman: “Kuva-yı Milliye Hakkında Bazı Yeni Bilgiler”, Toplumsal Tarih, Sayı: 5, 1996.
- Bolak, Ahmed Aydın: “Balıkesir’de Kuva-yı Milliye Çalışmaları”, Milli Mücadele’de Balıkesir, Türk Petrol Vakfı Lale Mecmuası Neşriyatı, 1986.
- Çanlı, M.- Türkeş, Ü.: Datça (Reşadiye) Kuva-yı Milliyesi, Ankara, ATAM, 1999.
- Çavdar, Tevfik: Milli Mücadele Başlarken Sayılarla “…Vaziyet ve Manzara-i Umumiye”, İstanbul, Milliyet Yayınları, 1971.
- Dayı, Esin: Nazilli Kongreleri (1919), Erzurum, Atatürk Üniversitesi Yayınları, 1998
- Eldem, Vedat: Osmanlı Bankası Tarihi, Çev. Ayşe Berktay, İstanbul, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, 1999.
- Gürler, Hamdi: Kurtuluş Savaşı’nda Albay Bekir Sami (Günsav), (Mayıs-Haziran 1919), Ankara, Genelkurmay Basımevi, 1994.
- İlgürel, Mücteba: Milli Mücadele’de Balıkesir Kongreleri, Ankara, ATAM, 1999.
- Kılınçkaya, Derviş: “1920 Yılının Yazında Egemenlik ve Mali Kaynakların Denetimi”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı: 61, Cilt: XXI, Mart 2005.
- Kodaman, B.- Babacan, H.: Hafız İbrahim Demiralay’ın Hatıratı ve Isparta’da Milli Mücadele ile İlgili Belgeler, Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, 1998.
- Konukçu, Enver: Alaşehir Kongresi (16-25 Ağustos 1919), Ankara, Atatürk Araştırma Merkezi, 2000.
- Köstüklü, Nuri: Milli Mücadele’de Denizli, Isparta ve Burdur Sancakları, Ankara, Kültür Bakanlığı, 1990.
- Müderrisoğlu, Alptekin: Kurtuluş Savaşı’nın Mali Kaynakları, Ankara, Atatürk Araştırma Merkezi, 1990.
- Özalp, Kazım: Milli Mücadele 1919-1922, 4. Baskı, Ankara, TTK, 1998.
- Özkonuk, Tanju: Türk Kurtuluş Savaşının Finansmanı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1991.
- Pakalın, Mehmet Zeki: Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, Cilt: II, İstanbul, 1983.
- Selek, Sabahattin: Anadolu İhtilali, Cilt: I, İstanbul, Kastaş Yayınları, 2004.
- Tekeli, İlhan - İlkin, Selim: Ege’deki Sivil Direnişten Kurtuluş Savaşı’na Geçerken Uşak Heyet-i Merkeziyesi ve İbrahim (Tahtakılıç) Bey, Ankara, TTK, 1989.
- Turan, Şerafettin: Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri ve Hacim Muhittin Çarıklı’nın Kuva-yı Milliye Hatıraları, TİTE Yayınları, 1967.
- “Kuva-yı Milliye Örgütlenmesi ve Kavramının Kurtuluş Savaşı’ndaki Rolü”, Kuva-yı Milliye’nin 90. Yılında İzmir ve Batı Anadolu, Uluslararası Sempozyum Bildirileri, 6-8 Eylül 2009, 1.
- Kitap, Hz. Oktay Gökdemir, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Ankara 2010.
- Türk Devrim Tarihi, Cilt: I, 3. Baskı, İstanbul, Bilgi Yayınevi, 2009.
- Türk Devrim Tarihi, Cilt: II, 3. Baskı, İstanbul, Bilgi Yayınevi, 2009.
- Türkman, Saim: “Kuva-yı Milliye’nin İaşe İkmali ve Heyet-i Temsiliye’nin Kaynakları”, Atatürk Üniversitesi İnkılap Tarihi Enstitüsü Dergisi, Atatürk Yolu, Cilt: 6, Sayı: 22, 1998.
- Yıldız, Özlem: “Kuva-yı Milliye’nin Sosyal ve Ekonomik Temelleri”, Kuva-yı Milliye’nin 90. Yılında İzmir ve Batı Anadolu, 6-8 Eylül 2009, Uluslararası Sempozyum Bildirileri, I. Kitap, Yay. Haz. Oktay Gökdemir, Haziran 2009.
- Belgelerle Mustafa Kemal Atatürk, Ankara, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 2003.
- TBMM Zabıt Ceridesi, Ankara, TBMM Yayınları.
- Türk İstiklal Harbi (TİH), Cilt: II, Kısım: 2, Ankara, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı, 1965.
Öz
Mondros Mütarekesi ile I. Dünya Savaşı’nı sonlandırdığını düşünen Osmanlı Devletiyaklaşık yedi ay sonra İzmir’in işgaliyle karşı karşıya kalmıştı. Osmanlı Devletiiçin mütarekenin maddelerinin uygulanış şekli beklenmedik bir seyir izledi.İzmir’in işgali, daha önce temelleri atılan mücadele etme fikrine ivme kazandırdı.Osmanlı ordularının savaşamaması, halka dayalı bir yol izlenmesi gereğini ortayakoydu. Böylece ortaya çıkan “Kuva-yı Milliye Hareketi” Milli Mücadele’nin ilkbir buçuk yılını kapsayan bir hareket olmuştur. Düzenli ordunun kuruluşuna kadarmücadelenin sürdürülebilmesi için maddi kaynaklara, silah ve cephaneye ihtiyaçduyulmuştur. Oysa 1911 yılından itibaren neredeyse sekiz senedir savaşan devletin ekonomik durumu son derece kötüdür. Kaynakları tükenmiş, halkın üretim yapabilecek kesimi savaşlarda yok olmuş, verimli arazilerin bulunduğu bölgeler ise işgal edilmiştir. Tüm bu ekonomik yoksunluğun yanı sıra İstanbul Hükümeti’nin Milli Mücadele karşıtı tutumu ve halkın manevi durumunun da kötülüğü hareketin yürütülmesini olumsuz yönde etkilemiştir. Bu makalede Kuva-yı Milliye’nin mücadele boyunca ihtiyaç duyduğu maddi geliri nasıl temin ettiği incelenecektir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Arşivi (ATASE)
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA)
- Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
- Akın, Veysi: “Sarayköy Heyet-i Milliyesi ve Milli Mücadele’de Sarayköy”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Ankara, 2009.
- Babacan, Hasan: “Isparta Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Alaşehir Kongresi İlişkileri”, Milli Mücadele’de Manisa ve Kuva-yı Milliye Sempozyumu Bildirileri (6-7 Kasım 2009), Editör: Nurettin Gülmez, Manisa Valiliği-Celal Bayar Üniversitesi, 2010.
- Başaran, Mehmet: Milli Mücadele’de Çine Heyet-i Milliyesi (1919-1920), Aydın, Mor Ajans, 2006.
- Başbuğ, Osman: Kurtuluş Savaşı’nda Silah ve Cephane Temini, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, 1988.
- Beyoğlu, Süleyman: “Kuva-yı Milliye Hakkında Bazı Yeni Bilgiler”, Toplumsal Tarih, Sayı: 5, 1996.
- Bolak, Ahmed Aydın: “Balıkesir’de Kuva-yı Milliye Çalışmaları”, Milli Mücadele’de Balıkesir, Türk Petrol Vakfı Lale Mecmuası Neşriyatı, 1986.
- Çanlı, M.- Türkeş, Ü.: Datça (Reşadiye) Kuva-yı Milliyesi, Ankara, ATAM, 1999.
- Çavdar, Tevfik: Milli Mücadele Başlarken Sayılarla “…Vaziyet ve Manzara-i Umumiye”, İstanbul, Milliyet Yayınları, 1971.
- Dayı, Esin: Nazilli Kongreleri (1919), Erzurum, Atatürk Üniversitesi Yayınları, 1998
- Eldem, Vedat: Osmanlı Bankası Tarihi, Çev. Ayşe Berktay, İstanbul, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, 1999.
- Gürler, Hamdi: Kurtuluş Savaşı’nda Albay Bekir Sami (Günsav), (Mayıs-Haziran 1919), Ankara, Genelkurmay Basımevi, 1994.
- İlgürel, Mücteba: Milli Mücadele’de Balıkesir Kongreleri, Ankara, ATAM, 1999.
- Kılınçkaya, Derviş: “1920 Yılının Yazında Egemenlik ve Mali Kaynakların Denetimi”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı: 61, Cilt: XXI, Mart 2005.
- Kodaman, B.- Babacan, H.: Hafız İbrahim Demiralay’ın Hatıratı ve Isparta’da Milli Mücadele ile İlgili Belgeler, Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, 1998.
- Konukçu, Enver: Alaşehir Kongresi (16-25 Ağustos 1919), Ankara, Atatürk Araştırma Merkezi, 2000.
- Köstüklü, Nuri: Milli Mücadele’de Denizli, Isparta ve Burdur Sancakları, Ankara, Kültür Bakanlığı, 1990.
- Müderrisoğlu, Alptekin: Kurtuluş Savaşı’nın Mali Kaynakları, Ankara, Atatürk Araştırma Merkezi, 1990.
- Özalp, Kazım: Milli Mücadele 1919-1922, 4. Baskı, Ankara, TTK, 1998.
- Özkonuk, Tanju: Türk Kurtuluş Savaşının Finansmanı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1991.
- Pakalın, Mehmet Zeki: Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, Cilt: II, İstanbul, 1983.
- Selek, Sabahattin: Anadolu İhtilali, Cilt: I, İstanbul, Kastaş Yayınları, 2004.
- Tekeli, İlhan - İlkin, Selim: Ege’deki Sivil Direnişten Kurtuluş Savaşı’na Geçerken Uşak Heyet-i Merkeziyesi ve İbrahim (Tahtakılıç) Bey, Ankara, TTK, 1989.
- Turan, Şerafettin: Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri ve Hacim Muhittin Çarıklı’nın Kuva-yı Milliye Hatıraları, TİTE Yayınları, 1967.
- “Kuva-yı Milliye Örgütlenmesi ve Kavramının Kurtuluş Savaşı’ndaki Rolü”, Kuva-yı Milliye’nin 90. Yılında İzmir ve Batı Anadolu, Uluslararası Sempozyum Bildirileri, 6-8 Eylül 2009, 1.
- Kitap, Hz. Oktay Gökdemir, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Ankara 2010.
- Türk Devrim Tarihi, Cilt: I, 3. Baskı, İstanbul, Bilgi Yayınevi, 2009.
- Türk Devrim Tarihi, Cilt: II, 3. Baskı, İstanbul, Bilgi Yayınevi, 2009.
- Türkman, Saim: “Kuva-yı Milliye’nin İaşe İkmali ve Heyet-i Temsiliye’nin Kaynakları”, Atatürk Üniversitesi İnkılap Tarihi Enstitüsü Dergisi, Atatürk Yolu, Cilt: 6, Sayı: 22, 1998.
- Yıldız, Özlem: “Kuva-yı Milliye’nin Sosyal ve Ekonomik Temelleri”, Kuva-yı Milliye’nin 90. Yılında İzmir ve Batı Anadolu, 6-8 Eylül 2009, Uluslararası Sempozyum Bildirileri, I. Kitap, Yay. Haz. Oktay Gökdemir, Haziran 2009.
- Belgelerle Mustafa Kemal Atatürk, Ankara, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 2003.
- TBMM Zabıt Ceridesi, Ankara, TBMM Yayınları.
- Türk İstiklal Harbi (TİH), Cilt: II, Kısım: 2, Ankara, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı, 1965.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Eylül 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Cilt: 12 Sayı: 23 |
