HEYELAN ISLAHINDA GEREKEN DAYANMA KUVVETİNİN LİMİT DENGE YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ

Yıl 2014, Cilt: 27 Sayı: 2, 77 - 88, 12.09.2018

Evren Poşluk , Süleyman Dalğıç , İbrahim Kuşku , Elif Apaydın Poşluk

Öz

Yüksek standartlı demiryolu güzergah çalışmaları, eğim ve kurp sınırlamaları yüzünden büyük titizlik gerektirir.

Özellikle limit denge koşullarındaki eski heyelanlı (paleo heyelan) bölgelerde yapılan kazılar ile gerilim koşullarında

dengesizlik oluşur ve bunun sonucunda heyelanlar meydana gelir. Ankara - İstanbul Hızlı Tren Projesinde yer alan

(Bilecik İli Vezirhan İlçesi güneyi), yarma şevi imalatı sonrasında, arazide bulunan eski heyelanlar tetiklenmiş, raylarda

ondülasyon ile izlenebilen kütle hareketi meydana gelmiştir. Bu çalışmada, meydana gelen kütle hareketinin

sebebi ve durdurulması amacı ile oluşturulması gereken toplam dayanma kuvvetlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Bu amaçla, arazi çalışmaları ile jeolojik birimler ayırtlanmış, gerilme çatlakları ve inklinometre ölçüm verileri

kullanılarak kayma modeli oluşturulmuştur. Oluşturulan modelde, limit denge koşulunda, geri analiz yöntemi

kullanılarak heyelan malzemesi için kütle parametreleri belirlenmiştir. Ardından stabilitenin sağlanması amacı

ile depremsiz ve depremli (0,2 g) durumda gerekli olan dayanma kuvveti, “Janbu” metodu ile limit denge analizi

yapılarak hesaplanmıştır.

Çalışmalar sonucunda, heyelan kütlesinin, 500 metre boyunda ve 280 metre genişliğinde bir alanı kapsadığı, derinliğinin

10.20 ile 49.80 m arasında değiştiği ve günlük 1,5 ile 2 mm’ lik bir ivmeyle hareketini sürdürdüğü belirlenmiştir.

Yapılan analizler ile heyelanın stabilitesinin sağlanabilmesi için depremsiz durumda 450 kN/m, 0,2 g deprem

ivmeli durumunda ise 12500 kN/m kuvvet gerektiği tespit edilmiştir. Yapılan analizler ile uzun dönemde stabilitenin

sağlanmasının ancak yük hafifletme, topuğa dolgu ve dayanma yapısı sistemlerinin birlikte değerlendirilmesi ile

mümkün olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Limit denge analizi, heyelan ıslahı, inklinometre, geri analiz

Kaynakça

• Arıoğlu E., Tokgöz N. 2005. “Çözümlü Problemlerle Şev Stabilite Analizi, Evrim Yayınevi, İstanbul, 417 s., 2005.
• Duncan J. M., VVright S. G., 2005. “Zemin Şevlerinin Duraylılığı.” Çeviren: Kamil Kayabalı, Gazi Kitabevi, Ankara, 299 s., 2005.
• HOEK, E. ve BRAY, J., 1981, Rock Slope Engineering. IMM, Londra-İngiltere.