Öz
Yüksekova (Hakkari) yerleşim alanı ve çevresi jeolojik yapı, tektonik özellikler, depremsellik açısından riskli
bölgede yeralmaktadır. Bu çalışmada, saha gözlemleri ve bölgede meydana gelen depremler ışığında, başta Yüksekova
ilçe yerleşimi olmak üzere civar köylerin yerel zemin koşulları ve aktif faylara olan uzaklıkları göz önünde
bulundurularak bölgenin depremselliği ve deprem tehlike analizleri konu edilmiştir. Yüksekova yerleşim alanı genel
olarak Kuvaterner yaşlı az tutturulmuş-gevşek-yumuşak çökeller (çakıllı, kumlu, killi) üzerinde yer almaktadır ve
yeraltısuyu seviyesi ova içerisinde bazı yerlerde yüzeye kadar ulaşmakta ve artezyen yapmaktadır. Tehlike analizleri
sonucunda ivme değerleri gevşek suya doygun zeminlerde 0.3-0.4 g değerlerine ulaşmaktadır. Düşük ivme değerleri
ise, Yüksekova’nın K-KD kesimlerinde yüzeylenen kumtaşı–kiltaşı ve temel kayası olan melanj birimlerinin
yer aldığı, yapılaşmanın nispeten daha az olduğu alanlarda yaklaşık 0.1 g olarak elde edilmiştir. Bölgede aletsel
süreçte meydana gelmiş depremler kullanılarak büyüklük-frekans ilişkisinden elde edilen parametreler ve dönüş
periyotlarından büyüklüğü M=7 olan depremin tekrarlama periyodu 100 yıl, M=7.5 olan depremin ise 255 yıl olarak
hesaplanmıştır. Yüksekova ve çevresini içine alan fay zonlarının aktif özellikleri ve deprem üretme kapasiteleri,
kent yerleşim alanının zemin koşulları ve bölgedeki yapı kalitesinin istenilen düzeyde olmaması olası büyük bir
depremde mevcut yerleşim alanında yüksek can ve mal kaybı yaşanmasına neden olabileceğini düşündürmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Atalay, K., 2007. 25 Ocak 2005 Hakkari depremi kaynak özellikleri ve sismotektonik özellikleri, YYÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 45s.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 6 Temmuz 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Cilt: 26 Sayı: 1 |