İllüstrasyon sanatçılarının ürettikleri eserlerin, özel, tüzel, kişi ve kurumlarca
çoğu da ticari amaçlı yayınlarında (mizahi illüstrasyon eserlerini) hiçbir kural,
değer tanımadan, izin almadan ve telif ödemeden kullanmaları sanatçı emeği
açısından büyük sorun yaratmaktadır. Bu durum bütün sanatçıları ilgilendirdiği
gibi özellikle de mizahi illüstrasyon sanatçılarının haklarının çiğnenmesine sebep olmaktadır. Devlet, sanatçıları ve eserlerini korumak amacıyla Fikir ve Sanat
Eserleri Kanunu’nu (FSEK) 1951 yılında çıkarmakla kalmadı, sonrasında da yasada günümüze kadar sanatçı lehine olumlu yönde değişiklikler yaparak geliştirdi.
Ortada sanatçıları ve eserlerini koruyan bir yasa olmasına rağmen, resmi ve özel
kurumların bunu dikkate aldığı söylenemez. Bu çerçevede, özellikle Millî Eğitim
Bakanlığı’nın okul kitaplarında, belediyenin afiş çalışmasında, yeni mecra olan
sosyal medyada ve web sitelerinde yayınlanan mizahi illüstrasyonların telif ihlalleri ele alınarak FSEK çerçevesinde incelenmiş, ayrıca hukuksal açıdan uzman
görüşüne başvurulmuştur. İncelenen vakalarda, sanatçı haklarını koruyan Fikir ve
Sanat Eserleri Kanunu’na özen gösterilmediği anlaşılmaktadır. Aynı durum, web
siteleri ve sosyal medyada da yaşanmaktadır. Sanatçılar eserlerin telifsiz olarak
kullanılmasına değil, daha çok imzalarının silinmesine ve izin alınmadan kullanılmasına tepki göstermektedir. Diğer taraftan, hem hukuk hem de toplum sanatçının eserlerinin izinsiz bir şekilde kullanılması konusunda doğal bir kanıksama ol
gusu içerisindedir. Bu çalışmada, mizahi illüstrasyon eserlerinin telif sorunu irdelenmiş, ardından da çözümle ilgili öneriler sıralanmıştır
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | İletişim ve Medya Çalışmaları |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2021 |
Gönderilme Tarihi | 30 Nisan 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 1 Sayı: 3 |