Ülke Riskinin Promethee Yöntemi İle Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 46 - 70, 31.12.2020

Okan Öz , Nevser Mine Tükenmez

Öz

Küreselleşen günümüz dünyasında yatırımlar ve sermaye hareketleri, ülkelerin kredi notlarına göre şekillenmektedir. Bu nedenle uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları, fon ihtiyacı içerisindeki ülkelerin ihtiyaç duydukları fona erişmelerinde kilit rol üstlenmektedir. Bu kuruluşların açıkladığı kredi notları, ülkelerin borç ödeme kapasitesini ortaya koymaktadır. Bu notların verilmesinde ülke riski de kriter olarak kullanılmaktadır.. Bu çalışmada Türkiye ile benzer niteliklere ve risklere sahip 14 ülkenin ülke riski PROMETHEE yöntemi ile değerlendirilmiş ve elde edilen bulgular, kredi derecelendirme kuruluşlarının yayınladıkları notlar ile karşılaştırılmıştır. Promethee yöntemi ile yapılan değerlendirme sonuçları büyük ölçüde kredi derecelendirme kuruluşları ile tutarlı sonuçlar üretirken, sürpriz bulgulara da rastlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Ülke riski, promethee, kredi derecelendirme kuruluşları

Kaynakça

• AKKAYA, G. C.,DEMİRELİ, E. (2010). Analitik Hiyerarşi Süreci ile Kredi Derecelendirme Analizi Üzeirne Bir Model Önerisi. ÇÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 319-335.
• BEZİRCİ, M. (1998). Ülke Riskinin Ölçülmesi ve Türkiye Örneği. Selçuk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• BOUCHET, M. H., CLARK, E., GROSLAMBERT, B. (2003). Country Risk Assessment. John Wiley & Sons.
• BOUCHET, M. H., FİSHKİN, C. A., GOGUEL, A. (2018). Managing Country Risk in an Age of Globalization. Palgrave MacMillan.
• CLARK, E. (1997). Valuing Political Risk. Journal of International Money and Finance, 16(3).
• COOPER, J. (1984). The Management and Regulation of Banks. MacMillan Publishers Ltd.
• DESTA, A. (1985). Assessing Political Risk in Less Developed Countries. The Journal of Business Strategy, 5(4).
• EMİR, M., UYSAL, M., DOĞRU, B. (2013). Ülkenin Risklilik Durumu ile Ülkeye Gelen Doğrudan Yabancı Yatırım Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(2).
• GENÇ, T. (2013). PROMETHEE Yöntemi ve GAIA Düzlemi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, XV(I).
• GÖK, İ. Y., ARSLAN, Z. (2019). Kredi Temerrüt Swap Spreadleri ve Kredi Derecelendirme Duyuruları Arasındaki İlişki: Gelişmekte Olan Ülkeler Kapsamında Bir Araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi(24), 310-314.
• GÜNEY, C. (2017). Visual Promethee ile Yatırımcılar Açısından Sektörlerin Değerlendirilmesi. TURAN-SAM, 7(34).
• KANLI, N. K., AYDOĞUŞ, O. (2017). Ülke Risk Faktörlerinin Doğrudan Yabancı Yatırımlar Üzerindeki Belirleyici Etkisi. Ege Akademik Bakış, 17(2), 179-190.
• KAUFMAN, D., KRAAY, A.,MASTRUZZİ, M. (2008). Governance Matters VII: Aggregate and Individual Governance Indicators 1996-2007. World Bank Institute Policy Research Working Paper.
• KAYA-KANLI, N.,AYDOĞUŞ, O. (2017). Ülke Risk Faktörlerinin Doğrudan Yabancı Yatırımlar Üzerindeki Belirleyici Etkisi. Ege Akademik Bakış, 17(2).
• KRAYENBUEHL, T. (2001). Cross-border Exposures and Country Risk: Assessment and Monitoring. Woodhead Publishing.
• LUTHANS, F.,DOH, J. P. (2012). International Management: Culture, Strategy, and Behavior. New York: McGraw-Hill.
• PEKKAYA, M., ZİLİFLİ, V. (2016). Bankaların Ticari Kredi Derecelendirme Aşamasında Dikkate Aldıkları Kriterlerin Önem Derecelerinin Belirlenmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi(30), 201-210.
• S&P (2020). https://www.spglobal.com/ratings/en/about/understanding-ratings#firstPage (18.05.2020).
• Standard & Poor's. (2020). https://www.spglobal.com/ratings/en/about/index.aspx (09.01.2020)
• ŞAHİN, A., AKKAYA, G. C. (2013). Promethee Sıralama Yöntemi ile Portföy Oluşturma Üzerine Bir Uygulama. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2).
• ŞENKAYAS, H., HEKİMOĞLU, H. (2013). Çok Kriterli Tedarikçi Seçim Problemine PROMETHEE Yöntemi Uygulaması. Verimlilik Dergisi(2).
• TCMB.(2019).https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Banka+Hakkinda/Egitim-Akademik/Terimler+Sozlugu/ (09.09.2019)
• TÜRE, H., BAŞER, F. (2015). Bulanık C Ortalama Kümeleme Algoritması ile Ülke Risk Değerlendirmesi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi(23).
• VİSUAL PROMETHEE. (2013). Visual PROMETHEE. http://www.promethee-gaia.net/files/VPManual.pdf (09.01.2020)
• WORLD BANK. (2000). World Development Report 2000/2001.
• WORLD BANK. (2019). External debt stocks (% of GNI). https://data.worldbank.org/indicator/DT.DOD.DECT.GN.ZS?view=chart (09.09.2019)
• WORLD BANK. (2019). Total debt service (% of exports of goods, services and primary income). https://data.worldbank.org/indicator/DT.TDS.DECT.EX.ZS (09.09.2019)
• YILDIRIM, H. H., YILDIZ, C., AYDEMİR, Ö. (2018). Kredi Derecelendirme Kuruluşlarından S&P, Moody's ve Fitch'in Türkiye için Yapmış Oldukları Not Açıklamalarının Hisse Senedi Endeksleri Üzerine Etkisi: Borsa İstanbul Örneği 2012-2016. Maliye ve Finans Yazıları(109), 9-30.