Bağışıklık Sistemi Desteklerinin Besin-İlaç Etkileşimi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 14 - 19, 30.04.2020

Ferhan Çetin

Öz

Sağlıklı bir yaşamın sürdürülebilmesi için bağışıklık sisteminin güçlü olması şarttır. Vücuda alınan besin kaynaklarından; yağ, karbonhidrat ve protein metabolizmalarında kullanılmak üzere elzem olan vitamin ve minerallerin eksiklik durumunda dışarıdan takviye alınması bağışıklık sistemini de desteklemektedir. Aynı zamanda kullanılması gereken ilaçlarla veya alınan besinlerle zaman zaman istenen, zaman zaman da istenmeyen etkileşimler meydana gelmektedir. Bu etkileşimler ciddi hastalıklara dönüşebilecek kadar hayati öneme sahip olduğu için açıkça bilinmesi gerekmektedir. Bu derlemede, bağışıklık sistemi organları, sistemi etkileyen faktörler, sistemi etkileyen besinler, sistemin destekledikleri ile desteklerinin besin ve ilaç etkileşimlerinin oluşturacağı olumlu ve olumsuz değerlendirmesine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

bağışıklık sistemi, besin ilaç, ilaç etkileşimi

Kaynakça

• 1. Chinen J, Finkelman F, Shearer WT. Advances In Basic And Clinical Immunology. J Allergy Clin Immunol 2006, 118, 489-495.
• 2. Porth C. Essentials of Pathophysiology: Concepts of Altered Health States. Lippincott Williams & Wilkins, 2011, London.
• 3. Karakılıç M, Suna S, Tamer CE, Çapur ÖU, Gıda Alerjisi Reaksiyonları. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2015, 28, 73-82.
• 4. Dybul M, Connors M, Fauci AS, Paul W. Immunology Of HIV Infection. Fundamental Immunology. 5th ed. Philadelphia, Pa: Lippincott Williams & Wilkins, 2003, 1285-1318.
• 5. Litman GW, Cannon JP, Dıshaw L J. Reconstructing Immune Phylogeny: New Perspectives. Nature Reviews Immunology, 2005, 5, 866-879.
• 6. Fair, William R, Couch J, Wehner N. Prostatic Antibacterial Factor Identity And Significance. Urology, 1976, 7, 169-177.
• 7. Agerberth, B, Guðmundsson, GH, Host Antimicrobial Defence Peptides in Human Disease. Springer Berlin Heidelberg, 2006, 306, 67-90.
• 8. Songu M, Katılmıs H. Enfeksiyondan Korunma ve İmmün Sistem, Journal of Medical Updates, 2012, 2, 31-42.
• 9. Roitt I, Brostoff J, Roth D, Male D. In Immunology 6th edition, Spain Mosby, 2001, 65-85.
• 10. URL1: http://www.dogalveguzel.com/bagisiklik-sistemi-neden-zayiflar-neden-coker.html Alıntılanma zamanı: 17/11/2019.
• 11.URL2:http://bagisiklik.com/bagisiklik/bagisiklik-sistemi-hastaliklari Alıntılanma zamanı: 17/12/2019.
• 12.URL3:https://www.medikalakademi.com.tr/bagisiklik-sistemi-beslenme Alıntılanma zamanı: 11/12/2019.
• 13. Lieberman S, Bruning N. The Real Vitamin And Mineral Book. NY: Avery Group, 1990, 31.
• 14. Bender DA. Nutritional Biochemistry Of The Vitamins. Cambridge, UK: Cambridge University Press, 2003, 496.
• 15. Combs GF Jr. The Vitamins: Fundamental Aspects In Nutrition And Health. 3rd ed. Ithaca, NY: Elsevier Academic Press, 2008, 346-347.
• 16. Padayatty SJ, Katz A, Wang Y, Eck P, Kwon O, Lee JH, Chen S, Corpe C, Dutta A, Dutta SK, Levine M. Vitamin C As An Antioxidant: Evaluation Of Its Role In Disease Prevention. Journal Of The American College Nutrition. 2003, 22, 18-35.
• 17. Omenn GS, Goodman GE, Thornquist MD, Balmes J, Cullen MR, Class A, Keogh JP, Meykens FL, Valanis B, Williams JH, Barnhart S, Hammer S. Effects Of A Combination Of Beta Carotene And Vitamin A On Lung Cancer And Cardiovascular Disease. New England Journal of Medicine, 1996, 334,1150-1155.
• 18. Goodman GE, Thornquist MD, Balmes J, Cullen MR, Meyskens FL Jr, Omens GS, Valanis B, Williams JH. The Beta-Carotene and Retinol Efficacy Trial: incidence of lung cancer and cardiovascular disease mortality during 6-year follow-up after stopping beta-carotene and retinol supplements. JNCI Journal National Cancer Institute, 2004, 96, 1743-1750.
• 19. Bolander FF. Vitamins: Not Just For Enzymes. Curr Opin Investig Drugs 2006, 7, 912-915.
• 20. Blot WJ, Li JY, Taylor PR, Guo W, Dawsey S, Wang GQ, Yang CS, Zheng SF, Gail M, Li GY. Nutrition intervention trials in Linxian, China: supplementation with specific vitamin/mineral combinations, cancer incidence, and disease-specific mortality in the general population. JNCI Journal National Cancer Institute,1993, 85, 1483-1492.
• 21. Ervin RB. Healthy Eating Index--2005 total and component scores for adults aged 20 and over: National Health and Nutrition Examination Survey, 2003-2004. Natl Health Stat Report 2011, 44, 1-9.
• 22. Wactawski-Wende J, Kotchen JM, Anderson GL, Assaf AR, Brunner RL, O’Sullivan MJ, Margolis KL, Ockene JK, Philips L, Pottern L,Prentice RL, Robbins J, Rohan TE, Sarto GE, Sharma S, Stefanick ML, Van Horn L, Wallace RB, Whitlock E, Bassford T, Beresford SA, Black HR, Bonds DE, Brzyski RG, Cona B, Chlebowski RT, Cochrane B, Garland C, Gass M, Hays J, Heiss G, Hendrix SL, Howard BV, Hsia J, Hubbell FA, Jackson RD, Johnson KC, Judd H, Koeperberg CL, Kuller LH, La Croix AZ, Lane DS, Langer RD, Lasser NL, Lewis CE, Limacher MC, Manson JE, Women's Health Initiative Investigators. Calcium Plus Vitamin D Supplementation And The Risk Of Colorectal Cancer, New England Journal Of Medicine 2006, 354, 684-696.
• 23. Konjufca VK, Bottje WG, Bersi TK, Erf G. Influence Of Dietary Vitamin E On Phagocytic Functions Of Macrophages In Broilers. Poultry Science. 2004, 83,1530-1534. 24. Sinclair JA, Lochmiller RL. The Winter Immunoenhancement Hypothesis: Associations Among Immunity, Density, And Survival In Prairie Vole (Microtus Ochrogaster) Populations. Canadian Journal of Zoology, 2000, 78, 254-264. 25. Prasad AS, Fitzgerald JT, Bao B, Beck FW. Duration Of Symptoms And Plasma Cytokine Levels In Patients With The Common Cold Treated With Zinc Acetate: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial. Annals Of Internal Medicine, 2000, 133, 245–252.
• 26. Andriani Y. Uji Aktivitas Antioksidan Ekstrak Betaglukan Dari Saccharomyces Cerevisiae. Gradien, 2007, 3, 226-230.
• 27. Mol S. Balık Yağı Tüketimi Ve İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri. Journal of FisheriesSciences.com, 2008, 2, 601-607.
• 28. Özden A. Gastro-intestinal sistem ve probiyotik prebiyotik synbiyotik. Güncel Gastroenteroloji, 2005, 9, 124-133.
• 29. Sánchez, Borja, Delgado S, Blanco-Míguez A, Lourenço A, Gueimonde M, & Margolles A. Probiotics, Gut Microbiota, And Their Influence On Host Health And Disease. Molecular Nutrition & Food Research, 2017, 61.
• 30.URL4: http://bagisiklik.com/bagisiklik/bagisiklik-sistemini-guclendirmenin-dogal-yollari/ Alıntılanma zamanı: 17/12/2019.
• 31. Çelik N, Şanlıer N. Besin-İlaç Etkileşimlerine Güncel Bakış: İçecekler. Erü Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2014, 2, 94-101.
• 32. Acar Tek N, Pekcan G. Besin Destekleri Kullanılmalı Mı? Ankara, 2008, 28-29.
• 33. Baysal A, Beslenme, Hatiboğlu Basım ve Yayım, 2011.