Covid-19 Pandemi Sürecinde Çocukların Gösterdikleri Tepkilerin ve Bilgisayar Oyun Bağımlılıklarının, Ebeveyn Çocuk İlişkisi Açısından İncelenmesi
Yıl 2022,
, 72 - 96, 31.12.2022
Harun Tüysüz
,
Feyyaz Aslan
,
Aysel Terzioğlu
,
Ercan Şahin
,
Esra Betul Ergul
,
Ayça Çıkrıkcı
,
Çiğdem Taçyıldız
Öz
Bu araştırma, ilkokul öğrencilerinin pandemi sürecinde gösterdikleri tepkilerin ve bilgisayar oyun bağımlılıklarının ebeveyn-çocuk ilişkileri bağlamında incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Kartal ilçesinde bulunan toplam 24 ilkokul ve bu okullarda öğrenim gören 5070 4. sınıf öğrencisi ve bu öğrencilerin ebeveynleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise İstanbul ili Kartal ilçesindeki ilkokullarda öğrenim gören 366 öğrenci ve bu öğrencilerin ebeveynleri oluşturmaktadır. Araştırmada ebeveynler için “Kişisel Bilgi Formu”; “Ebeveyn-Çocuk İlişkisi Ölçeği” ve “Çocukların Pandemi Sürecindeki Tepkileri Ölçeği”; öğrenciler için ise “Kişisel Bilgi Formu” ve "Çocuklar İçin Bilgisayar Oyun Bağımlılığı Ölçeği" kullanılmıştır. Bu araştırmada nicel araştırma türlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, ilkokul öğrencilerinin pandemi sürecinden etkilenme ve bilgisayar oyun bağımlılık düzeylerinin yüksek olmadığı, ebeveyn-çocuk ilişkisi niteliğinin ise çoğunlukla olumlu olduğu tespit edilmiştir. Covid-19 pandemi sürecinde olumlu ebeveyn-çocuk ilişkisi ile çocukların bilgisayar oyun bağımlılığı arasında negatif yönlü, düşük bir ilişki tespit edilirken, olumsuz ebeveyn-çocuk ilişkisi ile çocukların Covid-19 pandemi sürecinden etkilenme düzeyleri ve bilgisayar oyun bağımlılıkları arasında ise pozitif yönde, düşük şidette bir ilişki tespit edilmiştir. Aynı zamanda çocukların pandemi sürecinden psikolojik olarak etkilenme düzeyleri ile bilgisayar oyun bağımlıkları arasında pozitif yönlü ve orta şiddette bir ilişki bulunmuştur. Olumlu ebeveyn-çocuk ilişkisinin çocuklarda bilgisayar oyun bağımlıklarını; olumsuz ebeveyn-çocuk ilişkisinin ise hem çocukların pandemi dönemi tepkilerini ve hem de bilgisayar oyun bağımlılıklarını anlamlı düzeyde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Kaynakça
- Akoğlu, G. ve Karaaslan, B. T. (2020) COVID-19 ve izolasyon sürecinin çocuklar üzerindeki olası psikososyal etkileri. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi; 5(2), 99-103.
- American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic And Statistical Manual of Mental Disorders, (5th ed.). Washington, DC: Author.
Aytaç, A., Çen, S. ve Yüceol, G. P. (2018). Ebeveyn-Çocuk İlişkisi Ölçeği geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 25(3), 209-221.
- Cummings, A., Braungart-Rieker, J., & Rocher-Schudlich, D. (2003). Emotions and personality development in childhood. R. Lerner, M. Easterbrooks, & J. Mistry (Ed.), Handbook of psychology: Volume 6 developmental psychology (211-239). New Jersey: John Wiley & Sons Inc.
- Demirtaş Zorbaz, S., Ulaş, Ö. ve Kızıldağ, S. (2015). Relation between video game addiction and interfamily relationships on primary school students. Educational Sciences: Theory & Practise, 15(2), 489-497.
- Durmaz, A. ve Ertaş, E. (2021). Covid-19 Pandemisi sürecinde ebelik öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin internet kullanım alışkanlıkları ile ilişkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(3), 561-574.
- Guan W, Ni Z, Hu Y, Liang W, Ou C, He J, … Zhong, N. (2020) Clinical characteristics of coronavirus disease 2019 in China. N Engl J Med., 382, 1708-1720.
- Güzen, M. (2021). Covid-19 Pandemi Öncesi ve Pandemi Sürecinde 4-6 Yaş Çocuklarının Dijital Oyun Bağımlılık Eğilimleri ve Ebeveyn Rehberlik Stratejilerinde Görülen Farklılıkların İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
- İldeniz, S. B. (2021) Koronavirüs Pandemisinde Annelerin Ebeveynlik Stresleri, Aile Dayanıklılıkları ve Çocuk Yetiştirme Tutumları Arasındaki İlişkiler. Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- Kaiser, A.P. & Hancock, T.B. (2003). Teaching parents new skills to support their young children’s development. Infants & Young Children, 16, 9-21.
- Karacaoğlu, D. (2019). Çocuklarda Bilgisayar Oyun Bağımlılığı ile Aile İlişkileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Karasar, N. (2000) Bilimsel araştırma yöntemleri. (14. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
- Kaya, B. (2020). Pandeminin ruh sağlığına etkileri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23, 123-124.
- King, D. L., Delfabbro, P. H., Billieux, J. & Potenza, M. N. (2020). Problematic online gaming and the COVID-19 pandemic. Journal of Behavioral Addictions, 9(2), 184–186.
- Ludvigsson, J. F. (2020). Systematic review of Covid-19 in children show milder cases and a better prognosis than adults. Acta Paediatr, 109(6), 1088-1095.
- Montgomery M.J, Anderson E.R, Hetherington E.M. & Clingempeel W.G. (1992). Patterns of courtship for remarriage: Implications for child adjustment and parent-child relationships, Journal of Marriage and the Family, 10, 686-698.
- Orman, N.B. ve Arıcak, O.T. (2019). Aşırı dijital oyun oynama davranışında anne tutumu ve benlik kontrolünün etkisi. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 1(Özel Sayı.1), 40-42. doi:10.35365/ctjpp.19.special1.11
- Öçal, T., Halmatov, M. ve Ata, S. (2021). Distance education in COVID-19 pandemic: An evaluation of parent’s, child’s and teacher’s competences. Educ Inf Technol. https://doi.org/10.1007/s10639-021-10551-
- Özyürek, A. ve Çetinkaya, A. (2021) COVID-19 pandemi döneminde aile ve ebeveyn-çocuk ilişkilerinin incelenmesi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 18(1), 96-106.
- Rosendo-Rios, V., Trott, S. & Shukla, P. (2022). Systematic literature review online gaming addiction among children and young adults: A framework and research agenda. Addictive Behaviors, 129, 107238.
- Schonfeld, D. J. & Demaria, T. (2015). Providing psychosocial support to children and families in the aftermath of disasters and crises. Pediatrics, 136(4), 1120-1130.
- Siyez, D. M. ve Hamart, E. (2013). İnternet Bağımlılığı ve Psikososyal Faktörler. M. Kalkan ve C. Kaygusuz (Ed.) İnternet Bağımlılığı 115-149. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Şahin, C. ve Tuğrul V. M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks ZfWT, 4(3), 115-130.
- Topcu Bilir, Z. ve Sop, A. (2021, Temmuz). Pandemi Döneminde Ebeveyn-Çocuk İlişkileri ve Çocuklarda Davranış Problemleri. VIII. EJER Congress sunulan bildiri, Aksaray Üniversitesi, Aksaray.
- Yılmaz, M., ve Erduran, N. (2016). Oyun dünyam-Dünyam oyun. Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
- Yiğit, E. (2017). Çocukların Dijital Oyun Bağımlılığında Ailelerin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
- Yiğit, E. ve Günüç, S. (2020). Çocukların dijital oyun bağımlılığına göre aile profillerinin belirlenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi,17(1), 144-174.
- Zhu, J., Zhang, W., Yu, C. & Bao, Z. (2015). Early adolescent internet game addiction in context: How parents, school, and peers impact youth. Computers in Human Behavior, 50, 159-168.
Investigation of Children's Reactions and Computer Game Addictions in the Covid-19 Pandemic Process in terms of Parent-Child Relationship
Yıl 2022,
, 72 - 96, 31.12.2022
Harun Tüysüz
,
Feyyaz Aslan
,
Aysel Terzioğlu
,
Ercan Şahin
,
Esra Betul Ergul
,
Ayça Çıkrıkcı
,
Çiğdem Taçyıldız
Öz
This research was conducted to examine the reactions of primary school students during the pandemic process and their addiction to computer games in the context of parent-child relations. The universe of the study consists of a total of 24 primary schools in Kartal district of İstanbul in the 2021-2022 academic year and 5070 4th grade students studying in these schools and the parents of these students. The sample of the study consists of 366 students studying in primary schools in Kartal district of İstanbul and the parents of these students. "Personal Information Form" for parents in the research; "Parent-Child Relationship Scale" and "Children's Reactions to the Pandemic Scale"; for the students, "Personal Information Form" and "Computer Game Addiction Scale for Children" were used. In this study, relational screening model was used from quantitative research types. As a result of the research, it is understood that the levels of computer game addiction and impact due to pandemic are not high in primary school students and the quality of parent-child relationship is mostly positive. During the Covid-19 pandemic, while a negative effect with low relationship was found between the positive parent-child relationship and the computer game addiction of the children, positive effect and low intensity relationship was found between the negative parent-child relationship and the level of children's exposure to the Covid-19 pandemic process and computer game addictions. At the same time, a positive and moderate relationship was found between the levels of psychological impact of children from the pandemic process and computer game addictions. It was concluded that the positive parent-child relationship predicted computer game addictions in children. negative parent-child relationship predicted both children's reactions during the pandemic period and computer game addictions at a significant level.
Kaynakça
- Akoğlu, G. ve Karaaslan, B. T. (2020) COVID-19 ve izolasyon sürecinin çocuklar üzerindeki olası psikososyal etkileri. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi; 5(2), 99-103.
- American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic And Statistical Manual of Mental Disorders, (5th ed.). Washington, DC: Author.
Aytaç, A., Çen, S. ve Yüceol, G. P. (2018). Ebeveyn-Çocuk İlişkisi Ölçeği geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 25(3), 209-221.
- Cummings, A., Braungart-Rieker, J., & Rocher-Schudlich, D. (2003). Emotions and personality development in childhood. R. Lerner, M. Easterbrooks, & J. Mistry (Ed.), Handbook of psychology: Volume 6 developmental psychology (211-239). New Jersey: John Wiley & Sons Inc.
- Demirtaş Zorbaz, S., Ulaş, Ö. ve Kızıldağ, S. (2015). Relation between video game addiction and interfamily relationships on primary school students. Educational Sciences: Theory & Practise, 15(2), 489-497.
- Durmaz, A. ve Ertaş, E. (2021). Covid-19 Pandemisi sürecinde ebelik öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin internet kullanım alışkanlıkları ile ilişkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(3), 561-574.
- Guan W, Ni Z, Hu Y, Liang W, Ou C, He J, … Zhong, N. (2020) Clinical characteristics of coronavirus disease 2019 in China. N Engl J Med., 382, 1708-1720.
- Güzen, M. (2021). Covid-19 Pandemi Öncesi ve Pandemi Sürecinde 4-6 Yaş Çocuklarının Dijital Oyun Bağımlılık Eğilimleri ve Ebeveyn Rehberlik Stratejilerinde Görülen Farklılıkların İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
- İldeniz, S. B. (2021) Koronavirüs Pandemisinde Annelerin Ebeveynlik Stresleri, Aile Dayanıklılıkları ve Çocuk Yetiştirme Tutumları Arasındaki İlişkiler. Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- Kaiser, A.P. & Hancock, T.B. (2003). Teaching parents new skills to support their young children’s development. Infants & Young Children, 16, 9-21.
- Karacaoğlu, D. (2019). Çocuklarda Bilgisayar Oyun Bağımlılığı ile Aile İlişkileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Karasar, N. (2000) Bilimsel araştırma yöntemleri. (14. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
- Kaya, B. (2020). Pandeminin ruh sağlığına etkileri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 23, 123-124.
- King, D. L., Delfabbro, P. H., Billieux, J. & Potenza, M. N. (2020). Problematic online gaming and the COVID-19 pandemic. Journal of Behavioral Addictions, 9(2), 184–186.
- Ludvigsson, J. F. (2020). Systematic review of Covid-19 in children show milder cases and a better prognosis than adults. Acta Paediatr, 109(6), 1088-1095.
- Montgomery M.J, Anderson E.R, Hetherington E.M. & Clingempeel W.G. (1992). Patterns of courtship for remarriage: Implications for child adjustment and parent-child relationships, Journal of Marriage and the Family, 10, 686-698.
- Orman, N.B. ve Arıcak, O.T. (2019). Aşırı dijital oyun oynama davranışında anne tutumu ve benlik kontrolünün etkisi. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 1(Özel Sayı.1), 40-42. doi:10.35365/ctjpp.19.special1.11
- Öçal, T., Halmatov, M. ve Ata, S. (2021). Distance education in COVID-19 pandemic: An evaluation of parent’s, child’s and teacher’s competences. Educ Inf Technol. https://doi.org/10.1007/s10639-021-10551-
- Özyürek, A. ve Çetinkaya, A. (2021) COVID-19 pandemi döneminde aile ve ebeveyn-çocuk ilişkilerinin incelenmesi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 18(1), 96-106.
- Rosendo-Rios, V., Trott, S. & Shukla, P. (2022). Systematic literature review online gaming addiction among children and young adults: A framework and research agenda. Addictive Behaviors, 129, 107238.
- Schonfeld, D. J. & Demaria, T. (2015). Providing psychosocial support to children and families in the aftermath of disasters and crises. Pediatrics, 136(4), 1120-1130.
- Siyez, D. M. ve Hamart, E. (2013). İnternet Bağımlılığı ve Psikososyal Faktörler. M. Kalkan ve C. Kaygusuz (Ed.) İnternet Bağımlılığı 115-149. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Şahin, C. ve Tuğrul V. M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks ZfWT, 4(3), 115-130.
- Topcu Bilir, Z. ve Sop, A. (2021, Temmuz). Pandemi Döneminde Ebeveyn-Çocuk İlişkileri ve Çocuklarda Davranış Problemleri. VIII. EJER Congress sunulan bildiri, Aksaray Üniversitesi, Aksaray.
- Yılmaz, M., ve Erduran, N. (2016). Oyun dünyam-Dünyam oyun. Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
- Yiğit, E. (2017). Çocukların Dijital Oyun Bağımlılığında Ailelerin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
- Yiğit, E. ve Günüç, S. (2020). Çocukların dijital oyun bağımlılığına göre aile profillerinin belirlenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi,17(1), 144-174.
- Zhu, J., Zhang, W., Yu, C. & Bao, Z. (2015). Early adolescent internet game addiction in context: How parents, school, and peers impact youth. Computers in Human Behavior, 50, 159-168.