Öğretmenlerin Öz Yeterlilikleri İle Sınıf Yönetimi Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 6, 98 - 127, 31.12.2021

Hatice Vatansever Bayraktar , Oğuz Çelik

https://doi.org/10.46423/izujed.841318

Cited By: 1

Öz

Öğretmenlerin özyeterlilikleri ile sınıf yönetim beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin incelendiği çalışma 394 tane öğretmenden elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öğretmenlerin öz yeterlilik algıları, Tschannen-Moran ve Hoy (2001) tarafından geliştirilen, Çapa, Çakıroğlu ve Sarıkaya (2005) tarafından Türkçeye uyarlanan “Öğretmen Öz-yeterlik Ölçeği” kullanılarak ölçülmüştür. Ölçek “öğrenci katılımı”, “öğretim stratejileri” ve “sınıf yönetimi” olmak üzere üç alt boyut ve 24 tane maddeden oluşmaktadır. Sınıf yönetimi becerileri ise 1982 yılında Delson tarafından geliştirilmiş olup Yalçınkaya ve Tonbul tarafından 2002 yılında Türkçe’ye uyarlamıştır. Tek boyuttan oluşan ölçek 25 tane sorudan oluşmaktadır. Araştırmanın alt problemleri çerçevesinde yapılan analizler neticesinde kadın öğretmenlerin sınıf yönetim becerileri düzeylerinin erkek öğretmenlere göre daha yüksek düzeyde olduğu tespit görülmüştür. Bununla birlikte öğretmenlerin eğitim durumlarına göre de farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Buna göre önlisans mezunu olan öğretmenlerin öğrenci katılımına yönelik özyeterlilik düzeyleri, öğretim stratejilerine yönelik özyeterlilik düzeyleri ve genel özyeterlilik düzeylerinin lisans mezunu olan öğretmenlere göre daha yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Yapılan bir diğer analiz ise mesleki kıdem yıllarına ilişkin özyeterlilik ve sınıf yönetimine dair görüşlerin farklılıklarıdır. Elde edilen bulgular, 11-15 yıl aralığında bulunduğu okulda görev yapan öğretmenlerin 1 yıldan az görev yapan öğretmenlere göre sınıf yönetim düzeylerinin daha yüksek düzeyde olduğu yönündedir. Araştırma neticesinde özyeterlilik ile sınıf yönetimi arasında pozitif yönlü ve orta düzeyli ilişki olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

özyeterlik, sınıf, sınıf yönetimi

Investigation of the Relationship Between Self Competencies and Class Management Skills of Teachers

Öz

The study which examined the relationship between teachers' self-efficacy and the levels of classroom management was conducted on 394 teachers. The teachers' self-efficacy perceptions were developed by Tschannen-Moran and Hoy (2001). The scale consists of three sub-dimensions and 24 items including eden student participation 24, alt teaching strategies “and“ classroom management. Classroom management skills were developed by Delson in 1982 and adopted in 2002 by Yalçınkayave Tonbul. The scale consisting of one dimension consists of 25 questions. As a result of the analyzes conducted within the framework of the sub-problems of the research, it was found that the level of classroom management skills of female teachers was higher than that of male teachers. However, it was determined that teachers differed according to their educational status. Accordingly, it was determined that the level of self-efficacy of the teachers with associate degree degree, the level of self-efficacy towards teaching strategies and their general self-efficacy levels were higher than those with bachelor's degree. Another analysis is the differences in the views on self-efficacy and classroom management for the years of vocational seniority. The findings show that the teachers working in the school where they are in the 11-15 year range have higher levels of classroom management than the teachers working in less than a year. As a result of the study, a positive and medium level relation was found between self-efficacy and classroom management.

Anahtar Kelimeler

self-efficacy, classroom, classroom management

Kaynakça

• Akbaş, A. ve Çelikkaleli, Ö. (2006). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretimi Özyeterlik İnançlarının Cinsiyet, Öğrenim Türü Ve Üniversitelerine Göre İncelenmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1): 98-110.
• Aksoy, N. (2000). Sınıf İçi Disiplin Sorunlarını Azaltmada İzlenebilecek Temel Yaklaşımlar, Eğitim Araştırmaları.
• Aldan Karademir, Ç. (2013). Öğretmen Adaylarının Sorgulama Ve Eleştirel Düşünme Becerilerinin Öğretmen Öz Yeterlik Düzeyine Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Alzubi, Z.H. (2013). Classroom Management Problems among Teacher Students Training at Hashemite University, European Journal of Business and Social Sciences, 2(3), 140-149.
• Ashton, P. (1984). Teacher Efficacy: A Motivational Paradigm For Effective Teacher Education, Journal of Teacher Education, 35(5): 28-32.
• Aydın, A. (1998). Sınıf Yönetimi, Ankara: Anı Yayınevi.
• Bandura, A. (1977). Social Learning Theory, Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall.
• Bandura, A. (1988). Self-Efficacy Conception Of Anxiety, Anxiety Research, 1(2): 77-98.
• Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran, Bahavior, Encyclopedia of Human, 4: 71-81.
• Başar, H. (1999). Sınıf Yönetimi, İstanbul: MEB Yayınları.
• Benzer, F. (2011). İlköğretim ve Orta Öğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Öz Yeterlik Algılarının Analizi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Buluç, B. ve Demir, S. (2015). İlk Ve Ortaokul Öğretmenlerinin Öz Yeterlilik Algıları İle İş Doyumları Arasındaki İlişki, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1): 289-308.
• Celep, C. (2000). Sınıf Yönetimi ve Disiplini, Ankara: Nobel Yayınları.
• Conner, T. (2016). Relationships: The Key to Student Engagement, International Journal of Education and Learning, 5(1), 13-22.
• Çakmak, M. (2005). Sınıf Ortamı ve Grup Etkileşimi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Çalık, T. (2004). Sınıf Yönetimi Ve Özellikleri, Ankara: Nobel Yayıncılık
• Çelik, V. (2012). Sınıf Yönetimi, Ankara: Nobel Yayınevi.
• Demirtaş, H. (2011). Sınıf Yönetiminin Temelleri, Etkili Sınıf Yönetimi, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ganyaupfu, E.M. (2013). Teaching Methods and Students, Academic Performance. International Journal of Humanities and Social Science Invention, 2(9): 29-35.
• Gibson, S. ve Dembo, M.H. (1984). “Teacher Efficacy: A Construct Validation, Journal of Educational Psychology, 76(4): 569-582.
• Goddard, R. D., Hoy, W. K., & Hoy, A. W. (2004). Collective efficacy beliefs: Theoretical developments, empirical evidence, and future directions. Educational researcher, 33(3), 3-13.
• Gunuc, S. (2014). The Relationships between Student Engagement and their Academic Achievement, International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 5(4): 216-231.
• Güner, N. (2010). Kaynaştırma Uygulamaları Yapılan Sınıflarda Çalışan Öğretmenlerin Sınıf Yönetimi Bilgi Düzeyleri İle Önleyici Sınıf Yönetimi Eğitim Programının Öğretmenlerin Sınıf Yönetimlerine Etkisinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Hashemi, M. R., & Ghanizadeh, A. (2011). Emotional Intelligence and Self-Efficacy: A Case of Iranian EFL University Students. International Journal of Linguistics, Vol. 3, No. 1: 1-16.
• İlgar, L. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerileri Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karasar, N. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Lee, B., Cawthon, S. ve Dawson, K. (2012). Elementary and Secondary Teacher Self- Efficacy for Teaching and Pedagogical Conceptual Change in Drama Based Professional Development Program. Teaching and Teacher Education. 30. 84-98.
• Martin, N.K. ve Shoho, A.R. (2000). Teacher Experience, Training, And Age: The Influence Of Teacher Characteristics On Classroom Management Style, Paper presented at the Annual Conference of the Southwest Educational Research Association.
• Özdemir, C. (2015). Sınıf Öğretmeni Adaylarının İlkokuma Ve Yazma Öğretimine İlişkin Öz Yeterlik İnançlarının Belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Özdemir, S.M. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretim Sürecine İlişkin Öz-Yeterlik İnançlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54: 277-306.
• Özdemir, S. M. (2011). Sınıf Ortamını Etkileyen Sınıf İçi Ve Dışı Etkenler, Ankara: Pegem Akademi.
• Özer, F. (2013). Aday Öğretmenlerin Sınıf Yönetimi Yeterliklerine İlişkin Algıları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Pajares, F. (2002). Gender And Perceived Self-Efficacy İn Self-Regulated Learning, Theory Into Practice, 41(2): 116-125.
• Penrose, F., Perry, C. ve Ball, I. (2007). Emotional İntelligence And Teacher Self Efficacy: The Contribution Of Teacher Status And Length Of Experience, Issues İn Educational Research, 17(1): 107-126.
• Rahimi, M. ve Karkami, F.H. (2015). The Role Of Teachers’ Classroom Discipline İn Their Teaching Effectiveness And Students’ Language Learning Motivation And Achievement, Iranian Journal of Language Teaching Research, 3(1): 57-82.
• Ritter, J., Boone, W. ve Rubba, P. (2001). Development Of On İnstrument To Assess Prospective Elementary Teacher Self-Efficacy Beliefs About Equitable Science Teaching And Learning (SEBEST), Journal Of Science Teacher Education, 12(3): 175-198.
• Roberts, J.K., Henson, R.K., Tharp, B.Z. ve Moreno, N. (2001). An Examination of Change In Teacher Self-Efficacy Beliefs In Science Education Based On The Duration of In-Service Activities, Journal of Science Teacher Education, 12(3): 199-213.
• Ross, J. ve Bruce, C. (2007). Professional Development Effects on Teacher Efficacy, Results of Randomized Field Trial, The Journal of Educational Research, 101(1): 50-60.
• Schriver, M. (1993). A Comparison of Middle and Junior High Science Teachers, Levels of Efficacy, and Knowledge of Developmentally Appropriate Curriculum and Instruction, Research in Education.
• Schriver, M. ve Czerniak, C.M. (1999). A Comparison Of Middle And Junior High Science Teachers Levels Of Efficacy And Knowledge Of Developmentally Appropriate Curriculum And İnstruction, Journal of Science Teacher Education, 10(1): 21-42.
• Senemoğlu, N.(2005). Gelişim Öğrenme Ve Öğretim: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Shinn, Y.H. (1997). Teaching Strategies, Their Use And Effectiveness As Perceived By Teachers Of Agriculture, A national study (PhD Thesis), Ames, Iowa: Iowa State University.
• Telef, B.B. (2011). Öğretmenlerin Öz-Yeterlikleri, İş Doyumları, Yaşam Doyumları Ve Tükenmişliklerinin İncelenmesi, İlköğretim Online, 10(1): 91-108.
• Topses, G. (2004). Öğrenci Davranışlarını Etkileyen Toplumsal Ve Psikolojik Etmenler Ve Sorunlar, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Tschannen-Moran, M., Hoy, A. W., & Hoy, W. K. (1998). Teacher efficacy: Its meaning and measure. Review of educational research, 68(2), 202-248.
• Türk, N. (2009). Öğretmenlerin Mesleklerine İlişkin Öz Yeterlik Düzeylerinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Uç, H. (2013). İlkokul Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerileri İle Örgüt Kültürü Arasındaki İlişki, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Uysal, K. ve Kösemen, S. (2013). Öğretmen Adaylarının Genel Öz Yeterlilik İnançlarının İncelenmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2): 217-226.
• Vatansever Bayraktar, H. (2016). Examination of the Self-Efficacy of Primary School Teacher Candidates towards First Reading-Writing Education, Higher Education Studies, 6 (4), 119-130.
• Vatansever-Bayraktar, H. ve Kendirci, M. (2020). Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerilerinin İncelenmesi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 7, Sayı: 46, s. 207-232, Doi Number:http://dx.doi.org/10.29228/SOBIDER.43244
• Woolfolk, A. E. ve Hoy, W. K. (1990). Prospective teachers’ sense of efficacy and beliefs about control. Journal of Educational Psychology, 82(1), 81–91
• Yaşar, S. (2008). Classroom Management Approaches of Primary School Teachers”. Master Thesis. Middle East Technical University The Department of Educational Sciences, Ankara.
• Yılmaz, İ. (2010). Türkçe Öğretmen Adaylarının Özel Alan ve Öz Yeterlik Algıları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Yolcu, H. (2010). Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yorgancı, A.E., ve Bozgeyikli, H. (2016). Sınıf Öğretmenlerinin Kişilerarası Özyeterlilik Algılarıyla Örgütsel Güven Algılarının İncelenmesi, OPUS, 6(6), 57-51.