TARIMSAL ÜRÜNLERİN UZAKTAN ALGILAMA İLE TESPİTİ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 80 - 91, 03.03.2020

Didem Caf

Öz

Uzaktan algılama ile elde edilen uydu görüntüleri kullanılarak, bu görüntüler üzerinde sınıflandırma çalışması ile tarım ürünleri tespiti, rekolte tahminleri, ürün gelişimini izleme, bitki örtüsü gibi birçok konuda bilgi elde edilmektedir. Sınıflandırma; birçok bilim dalında kullanılan bir karar verme işlemidir. Görüntü sınıflandırma işlemi, uydu görüntülerindeki her pikseli spektral özelliklerine göre farklı gruplara ayırmak ve pikseli yansıtma değerlerine göre yeryüzünde karşılık geldiği sınıfa atamaktır. Bu çalışmada, Doğu Karadeniz Bölgesinde yer alan, Trabzon-Sürmene’de belirlenen alana ait uydu görüntüsü kullanılarak, o alandaki tarım ürünlerini tespit etmek ve birbirinden ayırmak amacı ile kontrollü (eğitimli) ve kontrolsüz (eğitimsiz) olmak üzere iki farklı görüntü sınıflandırma çalışması yapılmıştır. Sınıflandırma işleminde Erdas Imagine programı kullanılmıştır. Kontrolsüz sınıflandırmada WorldView-2 (WV-2) uydu görüntüsü üzerindeki alanlar (bina, deniz, yol, çay, fındık ve orman) tam olarak ayırt edilememiş ve karışıklığa sebep olmuştur. Bu yüzden, böyle bir çalışma için tercih edilecek bir yöntem olmadığı sonucuna varılmıştır. Kontrollü sınıflandırmada kullanılan WorldView-2 (WV-2) uydu görüntüsü üzerindeki alanlar bina, deniz, yol, çay, fındık ve orman olmak üzere altı farklı sınıfa ayrılmıştır. Kontrollü sınıflandırma çalışmalarında genellikle, aynı özellik gösteren alanların farklı sınıfa atanması ve farklı özelliklere sahip materyallerin tek bir sınıf altında gösterilmesi gibi iki tür hatayla karşılaşılır ve bu hataların oranını belirlemek için doğruluk analizleri yapılır. Bu çalışmada kıyaslanan pikseller sonucunda, sınıflandırmanın doğruluk derecesi %87.67 elde edilmiştir. Bu oran, farklı alanların birbirinden doğru şekilde ayırt edildiğini gösteren bir değerdir. Kontrollü sınıflandırma ile Doğu Karadeniz bölümünde yer alan Trabzon-Sürmene’de belirlenen alandaki tarım ürünleri, uzaktan algılama teknolojisi sayesinde daha kısa sürede ve daha az maliyetle birbirinden ayrılarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan Algılama, sınıflandırma, uydu görüntüsü, tarım ürünleri

Kaynakça

• Ahlrics, J.S., Bauer, M.E., 1983. Relation of agronomic and multispectral reflectance characteristics of spring wheat canopies. Agronomy Journal, 75, 987-993.
• Ayhan, E., Karslı, F., Tunç, E., 2003. Uzaktan algılanmış görüntülerde sınıflandırma ve analiz. Harita Dergisi, 130, 32-46.
• Burrough, P.A., 1986. Principles of geographical ınformation systems for land resources assessment, monographs on soil and resources survey (No:12). London: Oxford Science Publications.
• Burrough, P.A., McDonnell, R.A., 1998. Principles of geographic information systems. Oxford University Press, New York.
• Cheng, P., Chaapel, C., 2008. Using WorldView-1 Stereo Data with or without ground control automatic DEM generation. GEO Informatic, October/November 2008, 34-39.
• Cohen J., 1960. A coefficient of agreement for nominal scales, Educational and Psychological Measurement, 20:37-46.
• Çölkesen, İ., 2009. Uzaktan algılamada ileri sınıflandırma tekniklerinin karşılaştırılması ve analizi. Yüksek Lisans Tezi, Jeodezi Ve Fotogrametri Mühendisliği Anabilim Dalı, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mühendislik Ve Fen Bilimleri Enstitüsü.
• DeMers, M.N., 1997. Fundamentals of geographic ınformation systems. New York: John Wiley Sons, Inc.
• Doç. Dr. Füsun Balık Şanlı, 2013-2014 www.yarbis1.yildiz.edu.tr/web/userCourseMaterials/fbalik_fb5c4228ccf70988d3a1c2188e3bcf2e.pdf
• Doğan, H., M., Aslan, S., 2013. Aşağı Kelkit Havzası`nın bazı toprak özelliklerinin coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama ile haritalanması. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi. ISSN: 2146-8168, Sayı:3, 25-33. http://bilader.gop.edu.tr
• Eastman, R., 2003. Idrisi Kilimanjaro manual and tutorial. Clark Labs, Clark University, Worchester.
• Evsahibioğlu, N. A., 1993. Tübitak Marmara Araştırma Merkezi Uzay Bilimleri Teknolojisi Bölümü.
• Uzaktan Algılama Temel Eğitimi Kurs Notları, 3-7 Mayıs, Gebze.
• http://www.ktu.edu.tr/dosyalar/ormanamenajmani_09c24.pdf . Uzaktan algılamada uydu görüntülerine uygulanan işlemler.
• http://www.irfanakar.com/turkish/pdf2/UA/Makaleler/Sehircilik_Arazi_Kullanimi/1%20(3).pdf
• Jensen, J. R., 2005. Digital image processing: A remote sensing perspective. Second edition. Prentice-Hall, Upper Saddle River, N.J.
• Koçak, E., 1991. Arazi Bilgi Sistemi, Genel Yapısı ve Özellikleri. III. Harita Kurultayı, 99-110, Ankara.
• Khorram, S., Brockhaus, J.A., Geraci, A., 1991. A regional assessment of land-use/land-cover types in Sicily with TM data. Int. J. Remote Sensing, 12(1), 69-78.
• Kılıç, S., 2015. Kappa Testi, Journal of Mood Disorders, 5(3):142-4.
• Lillesand, T.M., Kiefer, R.W., 1994. Remote sensing and image interpretation. John Wiley, Sons Inc., New York.
• Lillesand, T.M., Kiefer, R.W., 2000. Remote sensing and image interperation. fourth edition book. ISBN 0-471-25515-7 Printed in the United States of America.
• Mather, Paul M., 1999. Computer Processing of Remotely Sensed Images, England.
• Maas, S. J., 1993. Within-Season calibration of modelled wheat growth. using remote sensing and field sampling. Int. J. Remote sensing, 9(2), 295-301.
• Oruç, M., 2003. Zonguldak bölgesindeki doğal olmayan çevresel değişimlerin uydu görüntü verileri ile analizi, Yüksek Lisans Tezi, ZKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Zonguldak.
• Önder, M., 1997. Uydu görüntülerinden ulusal coğrafi bilgi sistemine temel oluşturacak nitelikte topografik harita üretimine yönelik analiz ve öneriler, Yıldız Teknik Üni., FBE, Doktora Tezi.
• Peştemalci, V., 1992. Yer ölçümleri. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi ve Ç.Ü.B.B.A.U.M. Workshop Uzaktan Algılama ve Tarımda Uygulamaları, sayfa 6-1/6-13. Adana.
• Sesiören, A., 1998. Uzaktan algılamada temel kavramlar. Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar, Kasım 1998, 1. Baskı, 126 Sf, Ankara.
• Şenol, S., 1992. Bitki Örtüsü. Ç.Ü. Zir. Fak. ve Ç.Ü.B.B.A.U.M. Workshop Uzaktan Algılama ve Tarımda Uygulamaları, sayfa 5-36/5-40. Adana.
• Tarhan , Ç., 2004. Planlamada uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemi disiplinleri entegrasyonu: Urla ve Balçova örnekleri. İYTE Şehir ve Bölge Planlama Bölümü.
• Tomlin, D., 1990. Geographic information systems and cartographic modeling. Prentice-Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, USA.
• Yanyou, M., Bochung, Y., Ruikuan, G., Weigang, L., Hong, M., 1986. Study on the spectral radiometric characteristic and the spectrum yield model of spring wheat in the field of Besion city. Hello Jiong Province, China. Symposium on remote sensing for resources development and enviromental management/ Enschede/ pp. 291-292.
• Yuzhu, L., 1990. Estimating production of winter wheat by remote sensing and unified ground network II. Nation Wide Estimation of Wheat Yields. Applications of Remote Sensing in Agriculturel/[Edited by] J.A. Clark, M.D. Steven ISBN 0-408-04767-4: pp:149-158, China.
• Wu, S. S., Qiu, X., M., Usery, E.L., Wang, L., 2009. Using geometrical, textural and contextual information of land parcels for classification of detailed urban land use, Annals of the Association of American Geographers, 99(1), 76-98.
• Padwick, C., Deskevich, M., Pacifici, F., Smallwood, S., 2010. WorldView-2 pan-sharpening, ASPRS 2010, San Diego, California.