Reasons Leading to Social Anomaly In Qur’ân

Yıl 2018, , 116 - 161, 15.02.2018

Mehmet Halit Ateş

https://doi.org/10.46595/jad.375132

Cited By: 3

Öz

The Qur'an has principlesthat
enable mankind to live in society which ensure a certain order and coexistence.
These principles help that people achieve happiness in the world and the
hereafter. As long as people practice these principles in their lives, order
rule over in society. From this point of view, as human beings move away from
these principles, the social dislocation arises and the society drifts to
anomaly. In addition, rapid change is emerging as the result of the industrial
revolution, and people are not able to keep up with rapid change and
development. As a result, the individual and society feel in vain about
cultural values. As a result of this rapid change, the family institution can
not fulfill its duty and give rein to anomaly and the dragging society along
with it. After the 18th century, the family type has transformed from
traditional type to modern family type. For this reason, the role of people in
the family is changing. Mothers and fathers are not able to play the role as
well. This prevents the child from socializing. Individuals lacking cultural
values grows in society. The anomie existing in the family institution directly
affects other.

Thepurpose of
thisstudy is to examine the terms called normlessness of societies or anomie in
the context of Qur'an with sociological concepts. Especially in the context of
parables, making interpretation, sampling and evaluation of the normlessness
expressed as social anomie or cultural schizophrenia in the Qur'anic sense. The
study was constructed in accordance with the historical documentation technique
of the qualitative method and the data obtained through indirect observation
was used systematically. In the same way, we will refer to the concept of
“destruction”(helak) by the expression of the Qur'an in responseto an anomaly,
anditseffect on iki people.Moreover,inthiswork, we will consider the causes of
the destruction of the tribe of Noah, the tribe of Aad, the tribe of Thamud,
the tribe of Lut in the Qur'an verses. We will also refer to the Qur'anic cases
and events leads to social anomalies, Qur’anic principles of society disposing
from the anomic behaviors, the common features of the anomic societies in the
Qur'an. We will give examples from the Qur'anic verses in accordance with the
subheadings under these headings.

Anahtar Kelimeler

Qur’ân, Anomie, Perished, Sociology of Islam

Kur’ân’da Toplumsal Anomiye Götüren Sebepler

Öz

Kur'an-ı Kerim insanoğlunun toplum
içerisinde belli bir düzen ve birliktelik içerisinde yaşamalarını sağlayan
ilkelere sahiptir. Bu ilkeler, insanın dünya ve ahiret mutluluğunu elde
etmelerine yardımcı olur. İnsanlar bu ilkeleri hayatlarında uyguladıkları
sürece toplumda düzen hakim olur. Buradan hareketle insanoğlu bu ilkelerden
uzaklaştıkça toplum düzeni bozulur ve anomiye sürüklenir. Bunun yanı sıra
sanayi devrimi sonucunda hızlı değişim ortaya çıkmaktadır ve insanlar hızlı
değişim ve gelişime insanlar ayak uyduramamaktadır. Bunun sonucunda birey ve
toplum kültürel değerler hususunda kendini boşlukta hissetmektedir. Bu hızlı
değişimin sonucu olarak aile kurumu görevini yerine getirememekte ve anomiye
düşmekte ve toplumu da beraberinde sürüklemektedir. 18. yy'dan sonra aile tipi
geleneksel tipten, modern aile tipine dönüşmektedir. Bu nedenle insanların aile
içerisindeki görevleri değişmektedir. Anne ve baba aile de rolünü tam
yapamamaktadır. Bu da çocuğun sosyalleşmesini engellemektedir. Toplumda
kültürel değerlerden yoksun bireyler yetişmektedir. Aile kurumunda varolan
anomi diğer kurumları da doğrudan etkilemektedir.

Bu çalışmanın amacı, toplumların
normsuzluğu veya anomi diye ifade edilen durumların Kur’an bağlamında sosyolojik
kavramlarla ele almaktır. Özellikle kıssalar bağlamında toplumsal anomi veya
kültürel şizofreni diye ifade edilen normsuzluğun Kur’an’i açıdan yorumlama,
örnekleme ve değerlendirmektir. Çalışma nitel yöntemin tarihsel dokümantasyon
tekniğine uygun olarak kurgulanmış ve dolaylı gözlem yoluyla elde edilen
veriler sistemleştirilerek kullanılmıştır. Aynı şekilde anomiye karşılık olarak
Kur'an'ın ifadesiyle helak kavramına, bunun insanlar üzerindeki etkisine
değineceğiz. Bununla birlikte çalışmamızda, Nuh Kavmi, Semud Kavmi, Firavun
Kavmi,  Ad Kavmi, Lut Kavmi'nin helak
olmalarının sebeplerini Kur'an ayetleri çerçevesinde ele alacağız. Ayrıca,  toplumsal anomiye götüren Kur'an'i durum ve
olaylar, Kur'an'daki anomik toplumların yapısındaki ortak özellikler, toplumun
anomik davranışlardan kurtulmasının Kur'an'i ilkelerine değineceğiz. Bu
başlıklar altında yer alan alt başlıklara uyumlu Kur'an ayetlerinden örnekler
vereceğiz.

Anahtar Kelimeler

Anomi, Toplum, Kur’an, Helak, İslam Sosyolojisi

Kaynakça

• Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an’ı Kerim Meali,
• AĞIRMAN, A. (2014) Hz. Adem’den Hz. Muhammed’e İslam Medeniyetine Etki Eden Doğal Afetler, Erzurum.
• ARSLANTÜRK, Z.- AMMAN, T. (2012) Kavramlar, Kurumlar, Süreçler, Teoriler, Çamlıca yayınları, İstanbul.
• ATEŞ, S. (1988) Kur’an’ı Kerim Tefsiri, Yeni Ufuklar Neşriyat.
• BERGER, P.L. (1993) Dinin Sosyal Gerçekliği, (Çev. Ali Coşkun). İnsan Yayınları, İstanbul.
• BİLGİN, V. (1996) Toplumsal Çözülme ve Din İlişkilerine Din Sosyolojisi Açısından Kavramsal Bir Yaklaşım, Samsun.
• CEBECİ, L. Kur’an’da Şer Problemi, Akçağ, Ankara, Ty
• ÇANGA, M. (2010) Kur’an’ı Kerim Lügati, Timaş Yayınları, İstanbul.
• DARTMA, B. (2004) Kur’an ve Arkeoloji, Pınar Yayınları, İstanbul.
• DÜZENLİ, Yaşar, (2000) Kur’an Işığında Evrensel Dengeler ve İnsan, MÜİFVY Yayınları İstanbul.
• EBU UBEYDE, (2015) Toplanmış Tevhid ve İman Risaleleri (Tevhid Risaleleri), www.islamdaveti.com, İstanbul.
• EL-İSFAHANİ, R. (2012) Müfredat Kur’an Kavramları Sözlüğü (Ter. GÜNEŞ, A.-YOLCU). M. Çıra Yayınları, İstanbul.
• ESED, M. (2012) Kur’an Mesajı Meal-Tefsir, (Çev. Cahit Koytak-Ahmet Ertürk,) İşaret Yayınları.
• ERKAL, Mustafa E. (2012) Sosyoloji (Toplumbilimi), Der Yayınları, İstanbul.
• ERKAL, Mustafa E. (1997) Sosyoloji (Toplumbilimi), Der Yayınevi, İstanbul.
• EYÜBOĞLU, O. (2009) Günümüze Bakan Yönleriyle Peygamber Kıssaları (Sosyolojik Ve Pedagojik Açıdan), Fecr Yayınları, Ankara.
• GİDDENS, A. Sosyoloji, (2013) Kırmızı Yayınları, İstanbul.
• KILIÇ, S. (1984) Kur’ân’da Günah Kavramı, Hibaş Yayınevi, Konya.
• KIZILÇELİK, S.- ERJEM. Y, (1996) Açıklamalı Sosyoloji Sözlüğü, Saray Kitabevleri, İzmir.
• MEVDUDİ, (1986) Ebu’l A’la. Tefhimu’l Kur’an (Kur’an’ın Anlamı ve Tefsiri), İnsan Yayınları, İstanbul,
• OKUMUŞ, E. (1995) Kur’an’da Toplumsal Çöküş, İnsan Yayınları, İstanbul.
• OKUMUŞ, E. (2003) Kur’an’da Toplumsal Değişme, Edit. BAYYİĞİT, M. Yediveren Yayınları, Konya.
• ÖZSOY, Ö.- GÜLER, İ. (1997) Konularına Göre Kur’an (Sistematik Kur’an Fihristi), Ankara.
• ÖZTÜRK, O. (2006) Kur’an’da Sünnetullah Kavramı, Trabzon.
• PAZARBAŞI, E. (1996) Kur’an Ve Medeniyet (Doğuşu-Gelişimi-Çöküşü), Pınar Yayınları.
• SEZEN, Y. (1990) Sosyolojide ve Din Sosyolojisinde Temel Bilgiler Ve Tartışmalar, İFAV, İstanbul.
• SIDDIKİ, M. (1982) Kur’an’da Tarih Kavramı, Pınar Yayınları, İstanbul.
• SLATTERY, M. (2015) Sosyolojide Temel Fikirler, (Çev. TATLICAN, Ü.- DEMİRİZ, G).’ Sentez Kit. İstanbul.
• TEMİZKAN, A. (2012) Kur’an’da Sabır (Hz. Nuh Örneği), Erzurum,
• TOLAN, B. (2005) Sosyoloji, Ankara, Gazi Kit.
• TOSHİHİKO, I. (1991) Kur'an'da Dinî ve Ahlâkî Kavramlar,(Çev. S. AYAZ).
• TÜRKDOĞAN, O. (2012) Kültür-Değişme Ve Toplumsal Çözülme, Çizgi Kitabevi, Konya.
• ULUTAŞ, Ş. (2006) Kur’an’ı Kerim’de Kıssalar , Ankara.
• YILDIRIM, A. (2005) Sosyal Çözülme (Afyon İl Örneği), Isparta.
• YILMAZ, A.R. (2007) Kur’an-ı Kerimdeki Asi Kavimlerin Helak Oluş Sebepleri Ve Ortak Yönleri, Kayseri,
• AKBAŞ, B, ‘’Helak Edilen Kavimler Ve Helak Sebepleri’’, ss. 416-423.
• AKDOĞAN, A. (2002) ‘’Geleneksel Aileden Modern Aileye Geçişte Dini Hayattaki Değişim’’, HÜİFD, S. 3, ss. 27-72
• ASLAN, A. K. (2002) ‘’Değişen Toplumda Aile ve Çocuk Eğitiminde Sorunlar’’, Ege Eğitim Dergisi, S. 1, ss. 25-33.
• BULAÇ, A. (1987) ‘’Kur’an’da Tarih Ve Gelenek’’, İslami Araştırmalar, S.5, ss. 36-51.
• CEBECİ, L. (1987) ‘’Kur’an Sosyolojisi Üzerine Bir Deneme’’, İslami Araştırmalar S.3, ss.5-38.
• CELİL, A. (2006) ‘’Medyadaki Şiddet Haberlerinden Hareketle Türkiye’de Toplumsal Çözülme Ve Din’’, HÜİFD, S.16, ss.149-159.
• CİHAD, T. ‘’Tövbe Hakkında Meseleler’’, AÜİFD, C.24 ss. 389-412.
• CORA, M. (2013) ‘’Kur’an’da Ad Kavmi’’, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.6, S.3, ss. 109-134.
• ÇETİN, A. (2000), ‘’Kur’an’ı Anlamanın Önemi ve Bu Konudaki Çalışmalar’’, UÜİFD, C.9, S.9, ss. 193-211.
• ÇİMEN, A. (2005) ‘’Helak Devam eden Bir Süreç Midir?’’, Usül İslam Araştırmaları, S.4 ss.39-71
• GÜNEŞ, A. (2005) ‘’Kur'an'da Sünnetullah Ve Toplumların Çöküş Nedenleri’’, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi S.1, ss. 61-92.
• GÜNGÖR, Ö. (2007) ‘’Kur’an’da Sosyal Bütünleşme’’, Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Yayınlar Dairesi Başkanlığı, C.43 S.2 ss. 173-190
• KAYACAN, M. (2012) ‘’Sosyoloji ve Kur’an’ın Ortak İlgi Alanı: Toplumsal Değişim ve Çöküş Yasaları’’, Milel ve Nihal, C. 9, S.3, ss. 75-99.
• KAYHAN, M. (2015) ‘’Kur’an Kıssalarında Ukubata Dair Ayetlerin Tefsirlerdeki Yansımaları Üzerine Değerlendirmeler’’ , GÜİFD, C.4, S.7, ss. 191-224.
• KÖYLÜ, M. ‘’Kur’an’ın İnsanlığa Getirdiği Değerler Ve Hedefler’’ (2007) Dergipark, ss. 65-88..
• NASR, S.H. (1993) ‘’Çağımızda İslami Çerçevede Çöküş, Sapma Ve Rönesans’’, İslami Sosyal Bilimler Dergisi, C.1 S.2 ss. 75-83.
• TEKİN, M. (2007) ‘’Mevlana Celaleddin Rumi’nin Eserlerinde Sosyal Bütünleşme Ve Sosyal Çözülme Bağlamında Din’’, İstem, Sayı:10, s.43 – 64
• TURGAY, N. (2007) ‘’Kur’an’da Mütref Kavramı’’, Bilimname, S.1, ss.75-99.
• T.C İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu 2009.
• USTA, N. (2000) ‘’Din, Devlet Ve Toplum’’, Dini Araştırmalar, C. 3, s. 8, ss. 137-148.
• ÜNAL, V. ( 2013) ‘’Geleneksel Aileden Çekirdek Aileye Geçiş Sürecinde Boşanma Sorunu ve Din’’, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.6, S. 26.
• YILMAZ, M.F, (2003) ‘’Kur’an’da Cehalet Kavramı’’, Dini Araştırmalar, C.5, S.15, ss.181-198)
• YÜCEDOĞRU, T. (2012) ‘’Mütref ve İnanç Esaslarına Etkisi’’, UÜİFD, C.21, S.1, ss. 1-20.
• Toplumdaki Ahlaki Çöküş - Psk.Adem OCAK -TavsiyeEdiyorum.com www.tavsiyeediyorum.com › Makale Kütüphanesi › Psk.Adem OCAK
• Kur'an Açısından Tarihe Bakışımız, Bu Bağlamda “Sünnetullah”ın Ve ‘’Kıssa’’ların rolü https://www.mumsema.org› ... › Kurandan Kıssalar › Peygamberlerin Kıssaları
• Helak Edilen Kavimler ve Helak Sebepleri www2.diyanet.gov.tr/.../Helak%20Edilen%20Kavimler%20ve%20Helak%20Sebepleri..