Trapping Actions of the Unbelievers in the Qur'an as a Form of Negative Perception Management

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 249 - 267, 15.06.2022

Rabia Berre Tufan

https://doi.org/10.46595/jad.1095317

Öz

The fact that people try to comprehend, understand and evaluate the stimuli they have been exposed to throughout history affects the beginning of the perception process, which is a cognitive process. At the end of the perception process, perceptions that are the basis of human attitudes are reached. Since the perception process is a variable and subjective process, people can be affected by environmental factors, culture, and different views during this process. Perception managers, who know that they can affect people's perceptions, have engaged in perception management activities in order to motivate societies as they wish. Based on the examples of perception management in the Qur'an, we see that the deniers want to prevent the positive perceptions that may occur in the eyes of the society about the prophets and the creeds brought by them with some trap-making activities. Our aim in this study is to set traps based on perception operations carried out by deniers in the societies they live in, based on the examples mentioned in the Qur'an a) to discredit the truth-teller b) to base perception on reality c) to lean on values d) to appeal to emotions rather than reason e) to gain credibility and to find an effective carrier f) to use the weakness of following the majority g) to detach from the whole and to process the information under the headings. In this context, the data obtained were evaluated by using the historical documentation technique with the interpretive approach method, by making analyzes on the Kur’an samples.

Anahtar Kelimeler

Sociology of Religion, Perception, Perception process, Qur’an, Trapping

Olumsuz Algı Yönetimi Biçimi Olarak İnkarcıların Kur’an’da Tuzak Kurma Eylemleri

Öz

İnsanların tarih boyunca maruz kaldıkları uyaranları idrak etme, anlama ve değerlendirme çabası içinde olmaları bilişsel bir süreç olan algılama sürecinin başlamasına etki etmektedir. Algılama sürecinin sonunda insanın tutumlarına temel olan algılara ulaşılmaktadır. Algılama süreci değişken ve öznel bir süreç olduğundan bu süreç boyunca insan çevresel faktörlerden, kültürden ve farklı görüşlerden etkilenebilmektedir. İnsanların algılamalarına etki edebileceğini bilen algı yöneticileri toplumları istedikleri şekilde güdülemek amacıyla algı yönetimi faaliyetlerinde bulunmuşlardır. Kur’an’daki algı yönetimi örneklerinden hareketle inkarcıların peygamberler ve onların getirdiği akideler hakkında toplum nazarında oluşabilecek olumlu algıların bir takım tuzak kurma faaliyetleriyle önüne geçmek istediklerini görmekteyiz. Bizim bu çalışmadaki amacımız inkarcıların bulundukları toplumlarda yürüttüğü algı operasyonlarına dayalı tuzak kurma eylemlerini Kur’an’da bahsi geçen örneklerden yola çıkarak a) doğru söyleyeni itibarsızlaştırmak b) algıyı gerçeğe dayandırmak c) değerlere yaslanmak d) akla değil duygulara hitap etmek e) güvenilirlik kazanmak ve etkili bir taşıyıcı bulmak f) çoğunluğa uyma zaafını kullanmak g) bütünden koparmak ve bilgiyi işlemden geçirmek başlıkları altında ele almaktır. Bu bağlamda elde edilen veriler yorumlayıcı yaklaşım yöntemiyle tarihsel dokümantasyon tekniğini kullanarak örnekler üzerinden tahliller yapılarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Din Sosyolojisi, Algı, Algı Yönetimi, Kur’an, Tuzak Kurma

Kaynakça

• Abay, Ahmet. Nüzul Sürecinde Kur'an'a Karşı Algı Yönetimi. İstanbul: Düşün Yayıncılık, 2016.
• Akyürek, Yunus. "Cahiliye Dönemi Mekke Toplumunun Hz. Peygamber’in Nübüvvetine İlişkin İntibaları". Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 0/7 (Ekim 2015), 55-72.
• Bakan, İsmail, Kefe, İlker. "Kurumsal Açıdan Algı ve Algı Yönetimi". Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2/1 (Mart 2012), 19-34.
• Çalış, Ayten. Bir Kamuoyu Oluşturma ve Manipülasyon Aracı Olarak Algı Yönetimi: Kurtlar Vadisi Örneği, İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018. Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa (yok.gov.tr)
• Çınar, Aziz. Kur'an-I Kerim'de Bahane Olgusu (İnkâr Sebepleri ve Talepler). Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2020. Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa (yok.gov.tr)
• Es-Suyuti, Celaleddin Abdurrahman ibn Ebu Bekr. Lübabü’n Nükul Fi Esbabü’n Nüzul. Beyrut: Darü’l Segafiye, 2002.
• Gültekin, Mücahit. Algı Yönetimi Ve Manipülasyon. İstanbul: Pınar Yayınları, 2016
• Güncel Türkçe Sözlük. Erişim 7 Şubat 2022. http://sozluk.gov.tr
• Gündüz, Şinasi. "Cahiliyenin Kültürel Kodları". Milel ve Nihal Dergisi 13/1 (Ağustos 2016), 8-27. https://doi.org/10.17131/milelnihal.24763
• Havva, Said. El- Esâs Fi't-Tefsîr. çev. M. Beşir Eryarsoy. 10. Cilt. İstanbul: Şamil Yayınevi, 2018.
• İnceoğlu, Metin. Tutum-Algı İletişim. İstanbul: Siyasal Kitabevi, 2011.
• Karaman, Hayrettin - Çağrıcı, Mustafa. Kur'an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. 4. Cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2007.
• Karaman, Hayrettin - Çağrıcı, Mustafa. Kur'an Yolu Türkçe Meal Ve Tefsir. 1. Cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2007.
• Mevdudî, Ebu'l-Alâ. Tefhîmu'l Kur'an. çev. Muhammed Han Kayanî vd. 4.Cilt İstanbul: İnsan Yayınları, 2020.
• Namlı, Abdullah. "Kur’an’a Göre Peygamberleri İnkâr Sebepleri". İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8/1 (Ekim 2017), 169-197.
• Özarslan, Melike Zeynep. Kitleleri Harekete Geçirme Aracı Olarak Sosyal Algı Yönetimi. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014. Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa (yok.gov.tr)
• Özer, M. Akif. "Bir Modern Yönetim Tekniği Olarak Algılama Yönetimi ve İç Güvenlik Hizmetleri.". Karadeniz Araştırmaları Dergisi 33/0 (Mart 2012), 147-180.
• Özkök, Ceren. "İfk Hadisesi Bağlamında Kur’an’da Algı Yönetimi". Journal of Analytic Divinity 5/1 (Nisan 2021), 44-67. https://doi.org/10.46595/jad.857333
• Pustu, Yusuf. "Algı Yönetimi: Kavramsal ve Teorik Bir Bakış Açısı." Algı Yönetimi ed. Bilal Karabulut. 309-330. İstanbul: Alfa Yayınları, 2014.
• Rızâ, Reşid. Tefsîru’l-Kur’âni’l-Hakîm (Tefsîru’l-Mennâr). 1. Cilt. Kahire: Dâru’l-Menâr, 1947.
• Saydam, Ali. İletişimin Akıl ve Gönül Penceresi Algılama Yönetimi. İstanbul: Rota Yayınları, 2006.
• Siegel, P. Combelles. "Perception Management: Io's Stepchild?" Low Intensity Conflict & Law Enforcement 13/2 (Ağustos 2005), 117-134. https://doi.org/10.1080/09662840500347314
• Taberî, Ebû Ca'fer. Tefsîru’t-Taberî Min Kitâbihî Câmii’l-Beyân An Te’vili’l-Kur’an. 1. Cilt. Beyrut, 1994.
• Tarhan, Nevzat. Psikolojik Savaş Gri Propaganda. PDF: Timaş Yayınları, 2002. Https://İstihbaratsahasi.Files.Wordpress.Com/2013/10/Nevzat-Tarhan-Psikolojik-Sava.Pdf
• Taşkıran, Hatun Boztepe. Algı Yönetimi. PDF: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi. Http://Auzefkitap.İstanbul.Edu.Tr/Kitap/Kok/Algiyonetimi.Pdf
• Tunç, Ahmet - Atılgan, Ali. "Algı Üzerine Kurulu Yönetsel Bir Anlayış: Algı'nın Yönetimi." Internatıonal Journal Of Dıscıplınes Economıcs & Admınıstratıve Scıences Studıes 3/3 (Ekim 2017), 228-238.
• Tutar, Hasan. Davranış Bilimleri. PDF: Ata AÖF. Https://Docplayer.Biz.Tr/21844735-Unite-Davranis-Bilimleri-İcindekiler-Hedefler-Davranis-Bilimleri-Ve-Diger-Sosyal-Bilimlerle-İliskisi-Doc-Dr-Hasan-Tutar.
• Türk, Mehmet Sezai. "Algı Yönetimi ve İletişim: Algının Ötesinde Bir Gerçeklik Var Mı?" Algı Yönetimi ed. Bilal Karabulut. 13-35. İstanbul: Alfa Yayınları, 2014.
• Türk, Mehmet Sezai. "İletişimde Algı Yönetiminin Önemi". Çağın Polisi Dergisi 0/116 (Ağustos 2012) 33-40.
• Yıldız, İbrahim. "Kur'an-I Kerîm'de Atalar Geleneği ve İnanca Etkisi". Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 0/26 (Aralık 2015), 175-216.