Eisenia fetida'nın İstiridye Mantarı Atığı ve Demlenmiş Çay Atığı ile Beslenmesinin Vermikomposttaki Gelişimi ve Bazı Besin Maddeleri Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

Yıl 2023, , 658 - 663, 31.12.2023

Turan Yuksek , Servet Çeltek

https://doi.org/10.35229/jaes.1364384

Öz

Bu çalışmanın amacı İstiridye mantarı atığı ve demlenmiş çay atığı ile beslemenin Eisenia fetida gelişimi ve gübredeki bazı besin elementlerine etkisinin belirlenmesidir. Araştırma tesadüf parselleri deneme desenine uygun olarak 40 cm boy x 25 cm en x 20 cm derinliğinde plastik kaplarda üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Bu amaçla İstiridye mantarı atığı (%100) (T1), İstiridye mantarı atığı (%50) + demlenmiş çay atığı (%50) (T2), İstiridye mantarı atığı (%25) + demlenmiş çay atığı (%75) (T3) olmak üzere üç farklı yetiştirme ortamı kullanılmıştır. Besi ortamlarındaki solucan sayı ve ağırlığındaki değişimler 13 hafta süresince haftada birkez tespit edilmiştir. Farklı kalitedeki besin ortamlarından elde edilen katı ve sıvı solucan humusundaki bazı besin maddelerinin değişimleri Anova ve Varyans analizi ile besin ortamları arasında çoklu karşılaştırmalar ise Duncan testi ile yapılmıştır. Çalışma sonucunda tüm yetiştirme ortamlarında solucan sayıları zamanla azalmıştır. En yüksek azalma %31,10 ile İstiridye mantarı (%25) + demlenmiş çay atığında (%75) besin ortamında meydana gelmiştir. Çalışma sonucunda en yüksek Ca, Na, K, Mg değerleri işlenmemiş istiridye mantarı (kontrol) atıklarında bulunurken, en yüksek Fe İstiridye mantar atığından (%100) (T1) elde edilen katı solucan gübresinde, en yüksek Zn miktarına İstiridye mantarı (%50)+ denlenmiş çay atığı (%50) karışımından elde edilen katı solucan gübresinde rastlanmıştır. En yüksek Cu ve Mn değerlerine İstiridye mantar atığı (%25)+ demlenmiş çay atığı (%75) karışımından edle edilen katı solucan gübresinde rastlanmış olup; farklı besi ortamlarından elde edilen katı solucan gübresindeki Cu ve Mn değerleri arasındaki değişim istatistiksel olarak (p<0.000) önemli seviyededir. Farklı besin ortamlarından elde edilen sıvı solucan gübresinde en yüksek Ca, Mg, Na, Cu, Zn ve K değerlerine OM (%100)'den üretilen sıvı solucan gübresinde (T1) rastlanmıştır. Farklı ortamlardan elde edilen sıvı solucan gübresinde Mn, Ca ve Mg değerleri arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.000). Farklı besi ortamlarının sahip olduğu fiziko kimyasal özellikler ve solucan yetiştirme ortam özelliklerinin solucan gelişimi, solucan sayısı ve solucan ağırlığında etkili olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Demlenmiş çay atığı, Eisenia fetida, Geri dönüşüm, Oyster mushroom, Solucan suyu

Etik Beyan

Araştırma kapsamında etik kurallara uyulmuştur.

Destekleyen Kurum

Tubitak

Proje Numarası

2209-A 1919B012207703

Teşekkür

Dr. Filiz Yüksek

Determining the Effects of Feeding Eisenia fetida with Oyster Mushroom Waste and Brewed Tea Waste on the Development of it and Some Nutrients in Vermicompost

Öz

Recycling of domestic wastes into products with economic value can provide great benefits to environmental protection and sustainable environmental management. The aim of this study is to determine the effects of feeding Eisenia fetida with oyster mushroom waste and brewed tea waste on the growth it and some nutrients in fertilizer. For this ppurpose, three different growing media including Oyster mushroom waste (100%) (T1), Oyster mushroom waste (50%) + 50% brewed tea waste (50%) (T2), Oyster mushroom waste (25%) + (75%) (T3) brewed tea waste were used in the experiments. The research was carried out in plastic containers with a width of 40 cm x 40 cm length x 20 cm in accordance with the randomized plot design in three repetitions. The changes of some nutrients in solid and liquid vermicompost obtained from different quality nutrient media were made by Anova and Variance analysis and multiple comparisons between the nutrient media were made by Duncan test. As a result of the study, the number of worms in all growing media decreased over time. The highest reduction was 31.10% in oyster mushroom media (25%) + brewed tea waste (75%) in the nutrient medium. As a result of the study, the highest Ca, Na, K, Mg values were found in untreated Oyster mushroom (control) waste, while the highest Fe value was found in solid vermicompost obtained from oyster mushrooms (100%) in T1. The highest Zn value was obtained from solid vermicompost obtained from the mixture of OM (50%) + BTW (50%) in treatment T2. The highest Cu and Mn values were found in the solid vermicompost obtained from the OM (25%) +BTW (75%) mixture in T3, and the changes were statistically significant. The highest Ca, Mg, Na, Cu, Zn, and K values in vermiwash obtained from different nutrient media were found in liquid vermicompost produced from OM (100%) (T4). The highest Mn values were found in T5, while the highest Fe was found in T6. It was determined that the changes in Ca, Zn, Mn and Mg values in liquid vermicompost obtained from different media were statistically significant (P<0.000). The highest Zn, Ca, Na, Mg and K values in vermiwash were found in liquid vermicompost produced in T4 (OM-100%), while the lowest Zn, Cu, Ca, Mg and K values were found in vermiwash obtained from OM (25%) + BTW (75%) (T6). The variation between Mn, Ca and Mg values in liquid vermicompost obtained from different media was statistically significant (p<0.000). It can be said that the physico-chemical properties of the growing medium and other environmental factors are effective in the Eisenia fetida population changes in the different waste materials.

Anahtar Kelimeler

brewed tea, Eisenia fetida, Oyster mushroom, vermicomposting, vermiwash, waste recycling

Proje Numarası

2209-A 1919B012207703

Kaynakça

• URL-1: https://www.census.gov/popclock (accessed on 8 August 2023).
• URL-2: https://www.un.org/en/global-issues/population (accessed on 8 August 2023).
• URL-3: https://www.un.org/uk/desa/68-world-populationprojected-live-urban-areas-2050-says-un (accessed on 8 August 2023). World Bank Solid Waste Management. (2018). Available online: http://www.worldbank.org/en/topic/urbandevelopm ent/brief/solid-waste-management (accessed on 8 August 2023).
• Garg, P., Gupta, A. & Satya, S. (2006). Vermicomposting of different types of waste using Eisenia foetida: A comparative study. Bioresource technol. 97(3), 391- 395.
• Guerrero, L.A., Maas, G. & Hogland, W. (2013). Solid waste management challenges for cities in developing countries. Waste Management, 33, 220- 232. DOI: 10.1016/j.wasman.2012.09.008.
• Gunadi, B. & Edwards, C. A. (2003). The effects of multiple applications of different organic wastes on the growth, fecundity and survival of Eisenia fetida (Savigny) (Lumbricidae). Pedobiologia, 47(4), 321- 329.
• Homan, C., Beier, C., Mccay T. & Lawrence, G. (2016). Application of lime (CaCO3) to promote forest recovery from severe acidification increases potential for earthworm invasion. Forest Ecology and Management, 368, 39-44. DOI: 10.1016/j.foreco.2016.03.002.
• Ilıkhan, B. & Koç, İ. (2020). Some biological parameters of Eisenia fetida (Savigny, 1826) in pesticide-applied vermicompost. KSU J. Agric. Nat. 23(2), 366-377. DOI: 10.18016/ksutarimdoga.vi.571851.
• Jovana, M., Tanja, M. & Mirjana S. (2014). Effects of three pesticides on the earthworm Eisenia fetida (Savigny 1826) under laboratory conditions: Assessment of mortality, biomass and growth inhibition. Eur. J. Soil Biol. 62, 127-131. DOI: 10.1016/j.ejsobi.2014.03.003.
• Miglan, R. & Bisht, S.S. (2019). World of earthworms with pesticides and insecticides. Interdiscip Toxicol. 12(2), 71-82. DOI: 10.2478/intox-2019-0008.
• Mohammed, A.R., Kuştaş, S. & Yüksek, T. (2022). Literature Review: The role of earthworms in bioremediation of treated wood. Wood Indus. and Eng. 4(1), 16-31.
• Prakash, S. (2017). Solid waste management and its impact on public health: A Review. IRE Journals, 1700118, 6(1), 101-105.
• Vyas, P., Sharma, S. & Gupta, J. (2022). Vermicomposting with microbial amendment: Implications for bioremediation of industrial and agricultural waste. BioTechnologia, 103(2), 203-215. DOI: 10.5114/bta.2022.116213.
• Yasmin, S. & D’Souza, D. (2007). Effect of pesticides on the reproductive output of Eisenia fetida. Bull Environ. Contam. Toxicol, 79, 529-532. DOI: 10.1007/s00128-007-9269-5.
• Yüksek, T., Verep, B. & Baltacı, C. (2017). Investigation of vermiwash obtained from california red worm which fed cow dung in terms of trace and nutrient elements. Turkish Journal of Agriculture-Food Science And Technology, 5(8), 986-991. DOI: 10.24925/turjaf.v5i8.986-991.1266.
• Yüksek, T. (2019). The effect of different type feeding materials on red California worm number and weight. J. Anatolian Env. and Anim. Sciences, 4(1), 1-6. DOI: 10.35229/jaes.477726.
• Yüksek, T., Atamov, V. & Türüt, K. (2019). Determination of some nutrient elements in solid vermicompost obtained from red California worm feeding with brewed tea waste and domestic food waste. J. Anatolian Env. and Anim. Sciences, 4(2), 263-271. DOI: 10.35229/jaes.586428.
• Yüksek, T. & Çemberci, B. (2022). Determination of the effect of worm fertilizer obtained from red California worm fed with a mixture of municipal waste and clay soil on the growth of Daphne odora Thunb. ‘Aureomarginata’. J. Anatolian Env. and Anim. Sciences, 7(3), 314-322. DOI: 10.35229/jaes.1141535.
• Yüksek, T. & Soyyiğit, F. (2023). Hedera colchica (K.Koch) K.Koch bitki atıklarında Eisenia fetida solucanının gelişimi ve elde edilen solucan gübresinin plectranthus amboinicus (lour.) spreng bitkisinde bazı büyüme parametrelerine etkisinin tespit edilmesi. D.Ü Ormancılık Dergisi, 19(1), 189-206. DOI: 10.58816/duzceod.1278611.
• Wu, J., Ren, Z., Zhang, C., Motelica-Heino, M., Deng, T., Wang, H. & Dai, J. (2020). Effects of soil acid stress on the survival, growth, reproduction, antioxidant enzyme activities, and protein contents in earthworm (Eisenia fetida). Environmental Science and Pollution Research, 27(27), 33419- 33428. DOI: 10.1007/s11356-019-04643-y.