Kronik Hastalıklar ve Psikososyal Bakım

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 3, 109 - 115, 30.11.2019

Tuğba Aydemir Şerife Çetin

Öz

Kronik
hastalıklar dünya genelinde ve ülkemizde en yaygın ölüm nedenleri arasında yer
almaktadır. Ülkemizde nüfusun yaşlanmasıyla birlikte bu sağlık sorunlarının
görülme sıklığı giderek artmakta ve gelecekte ülkenin sağlık sistemini de
çeşitli riskler açısından tehdit etmektedir. Bu hastalıkların tedavi ve bakımı
hastalığa bağlı komplikasyonların önlenmesi, sakatlık ve ölümlerin azaltılması
açısından önemlidir. Günümüzde kronik hastalıklarının tedavi ve bakımı fiziksel
gereksinimler üzerine odaklanmış durumdadır. Fakat kronik hastalıklar fiziksel
semptomların yanı sıra çeşitli psikososyal sorunlara da neden olmakta ve bu
sorunların çözümlenmesi için de diğer sağlık bakım profesyonellerinin yardımına
gereksinim duymaktadır. Bu yüzden hemşireler, bakım verdikleri hastaların psikososyal
durumlarının değerlendirilmesinde ve sorunlarına çözüm üretebilmeleri için onlara
destek olunmasında anahtar role sahiptir. Bu makalenin amacı, kronik
hastalıklarda psikososyal bakım kavramını ve bu konuda hemşirelerin
sorumluluklarını tanımlamaktır.

Anahtar Kelimeler: Kronik hastalıklar, Psikososyal bakım, Hemşirelik 

Anahtar Kelimeler

Kronik hastalıklar, Psikososyal bakım, Hemşirelik

Destekleyen Kurum

DESTEKLEYEN KURUM BULUNMAMAKTADIR.

Kaynakça

• 1. Gorman LM, Sultan DF. Psikososyal hemşirelik genel hasta bakımı için. (3. Baskı). Öz F. Demiralp M. (Çev. Ed.). Akademisyen Tıp Kitabevi. Ankara, 2014: 1-29,398-408. 2. World Health Organization, Noncommunıcable dıseases country profıles 2018. file:///C:/Users/USER/Downloads/9789241514620-eng.pdf (ET: 03.11.2019).3. World Health Organization, Noncommunıcable dıseases progress monıtor 2017. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/258940/9789241513029-eng.pdf?sequence=1 (ET: 03.11.2019). 4. TÜİK 2018, Ölüm nedeni istatistikleri. https://www.haberturk.com/2018-yili-olum-nedeni-istatistikleri-aciklandi-2443477-ekonomi (ET: 03.11.2019). 5. Türkiye Hanehalkı Sağlık Araştırması: Bulaşıcı olmayan hastalıkların risk faktörleri prevalansı 2017. Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölge Ofisi. https://www.who.int/ncds/surveillance/steps/WHO_Turkey_Risk_Factors_A4_TR_19.06.2018.pdf6. Bulaşıcı olmayan hastalıklar çok paydaşlı eylem planı (2017-2025), Sağlık Bakanlığı 1056, Ankara 2017.7. World Health Organization, Global status report on noncommunicable diseases 2014. https://www.who.int/nmh/publications/ncd-status-report-2014/en/ (ET. 03.11.2019). 8. WHO 2013. Bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesine ve kontrolüne ilişkin küresel eylem planı 2013-2020. DSÖ Kütüphanesi Yayın Kataloğu Verileri. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/bula%C5%9F%C4%B1c%C4%B1%20olmayan%20hastal%C4%B1klar.pdf (ET: 03.11.2019). 9. Özpulat F. Kronik hastalıkların birey ve aile odaklı bakımında halk sağlığı hemşiresinin rolü. Turkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics 2017; 3(2):77-82. 10. Kocaman Yıldırım N. Psikososyal bakımda onkoloji hemşireliği. İç: Can G. Onkoloji Hemşireliği. Nobel Tıp Kitabevleri İstanbul, 2015, 1043-1063. 11. Kocaman N. Genel hastane uygulamasında psikososyal bakım ve konsültasyon liyezon psikiyatrisi hemşireliği. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 9(1): 49-54. 12. Özdemir Ü, Taşcı S. Kronik hastalıklarda psikososyal sorunlar ve bakım. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2013; 1(1): 57-72. 13. Gülseven B. Kronik durumlar. İç: Karadakovan A, Eti Aslan F (ed.), Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Nobel Kitapevi, İstanbul 2010;106.14. Eskiyurt R, Özkan B. Hemşirelik öğrencilerinin kanser hastalarına yönelik problem çözme eğitimi sonrası yaptıkları psikososyal müdahalelerinin incelenmesi. JILSES, 2017, 3(2), 316-322. 15. Kocaman N. Hastaların psikososyal tepkilerini etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2008; 11: 1. 16. Erşan EE, Kelleci M, Baysal B. Kalp hastalarında psikososyal uyum, depresyon, anksiyete ve stres düzeylerine bir bakış. Klinik Psikiyatri 2013;16: 214-224. 17. Buldan Ö, Kuzu Kurban N. Kronik hastalığı olan olguların anksiyete ve depresyon düzeyleri ile hemşirelik bakımı algısı arasındaki ilişki ve etkileyen faktörler. DEUHFED 2018; 11(4): 274-282. 18. Çam O, Nehir S. Miyokard infarktüsü geçirmiş hastaların psikososyal uyumları ile depresyon ve anksiyete düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2011; 27 (2) : 47-59. 19. Topbaş E, Bingöl G. Psikososyal boyutu ile diyaliz tedavisi ve uyum sürecine yönelik hemşirelik girişimleri. Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Hemşireleri Derneği Nefroloji Hemşireliği Dergisi 2017;1 (12): 36-42. 20. Özel Kızıl ET, Altıntaş HÖ, Baştuğ G, Durmaz N, Altınöz U. The Effect of agıtatıon on caregıvers’ burden ın patıents wıth dementıa. Turkish Journal Of Geriatrics 2014; 17 (3): 256-261.