THE IMPACT OF INCOME INEQUALITY ON LIFE EXPECTANCY IN TÜRKİYE: AN EMPIRICAL INVESTIGATION

Yıl 2024, , 14 - 28, 28.09.2024

Bergüzar Çıraklı , Tansel Hacıhasanoğlu

https://doi.org/10.35344/japss.1535971

Öz

The aim of this research is to examine the effects of income inequality and economic factors on life expectancy at birth in Turkey. The study utilizes 12 time series datasets related to economic factors, including the Gini coefficient, real national income, inflation rate, and unemployment. The data were analyzed using the ARDL cointegration approach. The findings indicate that an increase in the Gini coefficient significantly reduces life expectancy at birth, suggesting that income inequality has a pronounced negative impact on health, particularly worsening the health conditions of individuals in lower-income groups. The study also finds that an increase in the inflation rate positively influences life expectancy at birth, while an increase in real GDP has no significant effect, and a rise in the unemployment rate negatively impacts life expectancy at birth. These findings imply that policies aimed at reducing income inequality and strategies to combat unemployment could have positive effects on life expectancy at birth. Additionally, the importance of carefully managing economic policies to sustain the positive effects of inflation is highlighted. Future research suggests that comprehensive analyses using broader datasets and international comparisons could contribute to the development of more effective health policies.

Anahtar Kelimeler

Income Inequality, the Impact of Income Inequality on Health, ARDL Bound Test

Etik Beyan

Bu çalışma Etik Kurul İzni gerektirmemektedir.

TÜRKİYE'DE GELİR EŞİTSİZLİĞİNİN YAŞAM BEKLENTİSİ ÜZERİNE ETKİSİ: AMPİRİK BİR ARAŞTIRMA

Öz

Araştırmanın amacı Türkiye'de gelir eşitsizliği ve ekonomik faktörlerin doğuşta yaşam beklentisi üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırmada kapsamında Gini katsayısı, reel milli gelir, enflasyon oranı ve işsizlik ekonomik faktörlerle ilgili 12 adet dikey kesit (zaman serisi) veri seti kullanılmıştır. Elde edilen veriler, ARDL eşbütünleşme yaklaşımıyla analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda Gini katsayısındaki artışın doğuşta yaşam beklentisini anlamlı şekilde azalttığını göstermektedir. Bu, gelir eşitsizliğinin sağlık üzerinde belirgin bir olumsuz etkisi olduğunu ve özellikle düşük gelir grubundaki bireylerin sağlık durumlarını kötüleştirdiğini ortaya koymaktadır. Enflasyon oranındaki artışın doğuşta yaşam beklentisini olumlu yönde etkilediği, reel GSYH'deki artışın doğuşta yaşam beklentisi üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmadığı, işsizlik oranındaki artışın ise doğuşta yaşam beklentisini olumsuz etkilediği tespit edilmiştir. Bu bulgular, gelir eşitsizliğini azaltan politikaların ve işsizlikle mücadele stratejilerinin doğuşta beklenen yaşam süresi üzerinde olumlu etkiler yaratabileceğini, ayrıca enflasyonun olumlu etkilerini sürdürebilmek için ekonomik politikaların dikkatli bir şekilde yönetilmesinin önemini göstermektedir. Gelecek araştırmalarda, uluslararası karşılaştırmalardan faydalanarak ve daha geniş veri setleriyle kapsamlı analizlerin yapılması durumunda daha nitelikli sağlık politikaları oluşturulabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gelir Eşitsizliği, Gelir Eşitsizliğinin Sağlığa Etkisi, ARDL Sınır Testi

Kaynakça

• Arıkan, Z. & İnneci, A. (2016). Vergilendirilebilir Gelir ve Gelir Vergisinde Üniter Yapıyı Bozan Uygulamalar. Sosyoekonomi, 24(30), 11-28.
• Bartley, M., Ferrie, J., & Montgomery, S. M. (2006). Health and labour market disadvantage: unemployment, non-employment, and job insecurity. Social determinants of health, 2, 78-96.
• Bellù, L. G., & Liberati, P. (2005). Charting income inequality: the Lorenz curve.
• Boz, C. & Arslan Kurtuluş, S. (2017) The Effects of Income, Income Distribution and Health Expenditures on Under-Five Mortality Rate. International Journal of Humanities and Social Science Invention, 6(3), 42-49
• Catalano, M. T., Leise, T. L., & Pfaff, T. J. (2009). Measuring resource inequality: The Gini coefficient. Numeracy, 2(2), 4.
• Çalışkan, Ş. (2010). Türkiye’de gelir eşitsizliği ve yoksulluk. In Journal of Social Policy Conferences (No. 59, pp. 89-132). Istanbul University.
• Çelik, A. (2004). AB ülkeleri ve Türkiye’de gelir eşitsizliği: piyasa dağılımı-yeniden dağılım. Çalışma ve Toplum, 3(3), 53-91.
• Davies, J., & Hoy, M. (1995). Making inequality comparisons when Lorenz curves intersect. The American Economic Review, 980-986.
• Deaton, A. (2003). Health, İnequality, and Economic Development. Journal of Economic Literature, 41(1), 113-158.
• Dinçer, M. R., ve Kalelioğlu, M. H. (2013). Gelirin Tespiti ve Vergilendirilmesi: Safi Artış Teorisi, Kaynak Teorisi. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 85-104.
• Dinler, Z. (2018). İktisada Giriş, Gözden Geçirilmiş 24. Basım, Bursa: Ekin Yayınları.
• Egeli, H., ve Özcan, G. (2014). Gelir Dağılımının Sosyo Ekonomik ve Mali Etkileri. Prof. Dr. Naci Birol Muter’e Armağan, 179-199
• Fisher, I. (1927). The income concept in the light of experience.
• Gallo, C. (2002). Economic growth and income inequality: theoretical background and empirical evidence. London: Development Planning Unit, University College London.
• Granger, C. W. J. & Newbold, P. (1974). Spurious Regressions in Econometrics. Journal of Econometrics, 2(2), 111-120.
• Gujarati, D. N. (2004). Basic Econometrics, (4th Edition), The McGraw-Hill Companies
• Howarth, R. B., & Kennedy, K. (2016). Economic growth, inequality, and well-being. Ecological Economics, 121, 231-236.
• HPC (Healthy Public Policy). (2011). Social Environments and Health, Concept Paper. Edmonton: Alberta Health Services
• Hulme, D. & Lawson, D. (2006). Health, Healt Care, Powerty and Well Being: An Overview for Developing Country Focus. Development Economics and Public Policy Working Paper Series, Paper No. 19, Manchester: University of Manchester
• Işık, N. (2006). Sektörel Gelir Dağılımının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (2), 119-127.
• Kaplan, G. A. (2006). Social Determinants of Health, M Marmot and R Wilkinson (eds). Oxford: Oxford University Press.
• Kaplan, G. A. (2012). Economic Crises: Some Thoughts on Why, When and Where They (might) Matter for Health - A Tale of Three Countries. Social Science & Medicine, 74, 643-646.
• Kaplan, Y. (2019). Gelir Eşitsizliği ve Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları: Seçilmiş Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Ampirik Bir İnceleme, Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi. Eskişehir
• Karaca, C. (2021). Kamu Maliyesi. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Kawachi, I., Kennedy, B. P, Lochner, K. & Prothrow-Stith, D. (1997). Social Capital, Income Inequality, and Mortality. American Journal of Public Health, 87(9), 1491-1498.
• Kontorovich, V. (2001). The Russian Health Crisis and the Economy. Communist and Post-Communist Studies, 34, 221-240
• Kuştepeli, Y. ve Halaç, U. (2004). Türkiye’de Genel Gelir Dağılımının Analizi ve İyileştirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(4), 143–160.
• Lorenz, M.O. (1905). Methods of Measuring the Concentration of Wealth, Journal of the American Statistical Association (new series) 70, 209-217.
• Marmot, M., & Wilkinson, R. (Eds.). (2005). Social determinants of health. Oup Oxford. OECD/WHO. (2003). DAC Guidelines and Reference Series: Poverty and Health, Paris: OECD
• Pesaran, M. H., Shin, Y. & Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
• Population Reference Bureau. (2004). Improving the Health of the World’s Poorest People, Washington, D.C.: Population Reference Bureau.
• Rogerson, P. A. (2013). The Gini coefficient of inequality: a new interpretation. Letters in Spatial and Resource Sciences, 6(3), 109-120.
• Şantaş, F. (2016). Yoksulluk Olgusu ve Türkiye'de Yoksulluğun ve Çeşitli Faktörlerin Sağlık Statüsü ve Sağlık Hizmetleri Kullanımı Üzerine Etkisi. Doktora tezi), Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
• Tangcharoensathien, V., Harnvoravongchai, P., Pitayarangsarit, S. & Kasemsup, V. (2000). Health Impacts of Rapid Economic Changes in Thiland. Social Science & Medicine, 51, 789-907
• Tunçsiper, B. & Biçen, Ö. F. (2013). Avrupa Borç Krizinin Türkiye’nin İhracatı Üzerindeki Etkileri. S. Sarı, A. H. Gencer ve İ. Sözen (Eds.). Proceedings of Inernational Conference on Eurasian Economies, 17-18 September, St. Petersbur, Russia, 486-495.
• Ünsal, M. E. (2016). İktisada Giriş, BB101 Yayınları, Ankara.
• Wilkinson, R. G. (1992). Income distribution and life expectancy. BMJ, 34, 165-168.