Havacılık İşletmelerinin Halkla İlişkiler ve Sponsorluk Uygulamaları Üzerine Stratejik Bir Değerlendirme: Türk Hava Yolları Örneği

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 142 - 167, 30.08.2020

Mustafa Kemal Yılmaz

Öz

Günümüzde havacılık işletmeleri müşterilerinin taleplerini karşılamak ve kusursuz bir hizmet anlayışıyla hareket etmek durumundadırlar. Küreselleşmeyle birlikte rekabetin artması, havayolu şirketlerinin varlıklarını devam ettirebilmeleri için her zamankinden daha fazla hedef kitleye ulaşmalarını gerekli kılmaktadır. Dolayısıyla, havacılık işletmelerinin geniş kitlelere ulaşabilmesi ancak iyi bir pazarlama iletişimi ile mümkündür.
Gelişen ve değişen dünya şartları işletmelerin yalnızca müşterilerin taleplerini karşılamakla kalmayarak, toplum yararının gözetilmesi, insanlarla iyi ilişkiler kurulması ve sosyal sorumluluklar gibi yeni faaliyetlerin işletmelerin pazarlama iletişimi karmasına eklenmesini gerekli kılmaktadır. Nitekim, işletmeler bu faaliyetleri gerçekleştirebilmek için halkla ilişkilere ihtiyaç duymakta, faaliyetler gerçekleştirilirken halkla ilişkilerin bir uygulama alanı olan sponsorluğun etkileri de işletmeler için büyük önem taşımaktadır.
Havayolu şirketleri hizmet ağırlıklı bir sektörde faaliyet gösterdikleri için müşterileriyle çoğu alanda doğrudan iletişim halinde olmaları gerekmektedir. Halkla ilişkiler ve sponsorluk faaliyetleri alanları itibariyle daha çok müşteriye ulaşmak, iyi bir imaj oluşturmak, markayı tanıtmak için daha çok ön plana çıkmakta, havacılık işletmeleri ise diğer işletmelerden farklılaşan bazı özellikleri sebebiyle bu uygulama alanlarını daha etkin ve daha yoğun bir şekilde kullanmak zorunda kalmaktadırlar.
Çalışma kapsamında pazarlama iletişimi elemanlarından biri olan halkla ilişkiler ve halkla ilişkilerin uygulama alanı olan sponsorluk çalışmaları havacılık işletmeleri özelinde incelenmiş, Türk Hava Yolları’nın son 10 yıllık süreçte yaptığı sponsorluk çalışmaları stratejik açıdan ele alınarak irdelenmiş ve sponsorluk faaliyetlerinin Türk Hava Yolları’nın prestijine, kurumsal imajına ve marka değerine olan katkıları değerlendirilmiştir. Çalışmanın alanı itibariyle halkla ilişkiler ve sponsorluk uygulamalarına havacılık işletmeleri özelinde katkı sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Havayolu, Havacılık, Halkla İlişkiler, Sponsorluk, Türk Hava Yolları

A Strategic Evaluation on Public Relations and Sponsorship Practices of Aviation Enterprises: A Sample of Turkish Airlines

Öz

Nowadays, aviation enterprises have to meet the demands of
their customers and act with a flawless service understanding. Increasing
competition with globalization requires airlines to reach more target
population than ever before in order to survive. Therefore, it is possible for
aviation enterprises to reach the major population only with a good marketing
communication. Developing and changing world conditions require that
enterprises not only meet the demands of customers, but also add new activities
to the marketing communication mix of enterprises, such as social benefit, good
relations with people and social responsibilities. As a matter of fact,
enterprises need public relations to carry out these activities, and the
effects of sponsorship, which is an practices area of ​​public relations, are
also very important for enterprises. Airlines, which operate in a service-oriented sector, need
to be in direct contact with their customers in most areas. Public relations
and sponsorship activities come to the forefront in order to reach more
customers, create a good image, promote the brand, and aviation enterprises
have to use these application areas more effectively and intensely due to some
features that differ from other enterprises. Within the scope of the study, public
relations, which is one of the marketing communication elements, and
sponsorship studies, which are the field of application of public relations,
were examined in aviation companies. The sponsorship studies carried out by
Turkish Airlines in the last 10 years have been examined strategically.
Contribution of sponsorship activities to Turkish Airlines' prestige, corporate
image and brand value was evaluated. By field of study, it is expected to
contribute to public relations and sponsorship practices in aviation
enterprises.

Anahtar Kelimeler

Airline, Aviation, Public Relations, Sponsorship, Turkish Airlines

Kaynakça

• Ana Sponsorluk ve İletişim Danışmanlığı. (2014). https://anasponsor.com/sponsorluk-cesitleri-nelerdir/ adresinden alınmıştır.
• Çavuşoğlu, S. B. (2011). Türkiye'de Spor Sponsorluğu Çalışmaları Kapsamında Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş Spor Kulüplerinin Futbol Takımlarının Ana Sponsorluklarının Bilinirliği Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. T.C. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler Anabilim Dalı. İstanbul, Türkiye: Marmara Üniversitesi.
• Erciş, M. S. (2012). Pazarlama İletişimi Kapsamında Sponsorluk Faaliyetlerinin Önemi ve Bir Sponsorluk Uygulaması: Türk Hava Yolları. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 112-124.
• Eser, Z., & Korkmaz, S. (2017). Halkla İlişkiler Duyurum. Pazarlamaya Giriş (s. 211-243). içinde Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Four4event. (2015). www.four4event.com: http://www.four4event.com/blog/genel/1/sponsorluk-nedir-sponsorluk-nasil-bulunur/995/ adresinden alınmıştır
• Global Enstitüsü. (2018, 11). https://globalenstitu.com/bolum/sponsorlugun-amaclari/ adresinden alınmıştır
• Kalender, A. (2013). Halka İlişkiler ve Propaganda. Halkla İlişkiler (s. 8-9). içinde Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kazancı, M. (2007). Kamuda ve Özel Kesimde Halkla İlişkiler. Ankara: Turhan Kitabevi.
• MEB. (2011). Sponsorluk. Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Mıhçıoğlu, C. (1970). Halkla İlişkiler Nedir. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 92-108.
• MuhasebeNews. (2017, 11 22). http://www.invest.gov.tr/tr-TR/successstories/Pages/pirelli.aspx adresinden alınmıştır
• Peltekoğlu, F. B. (2007). Halkla İlişkiler Nedir? İstanbul: Beta Yayınları.
• Tekin, N., & Eskicioğlu, Y. (2015). Spor Sponsorluğu: Türk Hava Yolları - Türkiye Basketbol Federasyonu Örneği. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 14-36.
• THY. (2020). https://www.turkishairlines.com/tr-tr/basin-odasi/sponsorluklar adresinden alınmıştır
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.