Uçuş Korkusu Üzerine Nitel Bir Çalışma

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 173 - 189, 29.08.2021

Nihan Özant Merve Kelleci

https://doi.org/10.51785/jar.911774

Cited By: 2

Öz

Zamandan tasarruf etmesi ve konforlu seçenekler sunması sayesinde havayollarının kullanım oranı gün geçtikçe artmaya devam etmektedir. Uçuş sektörü; iş dünyası, seyahat dünyası ve küreselleşen dünyaya hizmet eden bir çatı haline gelmiştir. Bu sebepledir ki, uçuştan korkmak ve eylemden kaçınmanın kişisel ve mesleki sonuçları olacaktır. Literatürde uçuş korkusuna bir fobi olarak bakılmış ve çeşitli tedavi yöntemleri önerilmiştir. Bu araştırmada uçuş korkusunun oluşumunda etkili olan faktörler incelenmek istenmiş ve literatüre nitel bulgular sunulmuştur. Çalışma grubu, 12 kadın 4 erkek toplamda 16 katılımcıdan oluşmaktadır. Katılımcıların yaş ortalaması 32,18’dir. Katılımcılar ikişerli gruplar halinde yarı yapılandırılmış sorularla odak görüşmeye alınmıştır. Görüşmeler kayıt altına alındıktan sonra datalara içerik analizi uygulanmıştır. Uçuş korkusunun oluşum sürecini etkileyen; ölüm riski, değerlendirme, önceki ve benzer deneyim, fizyolojik etkiler, diğer korkularla ilişki, yeniliğe açıklık olmak üzere altı temel kategori bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

uçuş korkusu, uçuş güvenliği, duygu, uçuşla ilgili faktörler

A Qualitative Study on Fear of Flying

Öz

Thanks to saving time and offering comfortable options, the rate of use of airlines continues to increase day by day. Flight industry; It has become a roof that serves the business world, the travel world and the globalizing world. It is for this reason that fear of flying and avoiding action will have personal and professional consequences. Flight fear was viewed as a phobia and various treatment methods were proposed in the literature. In this study, the factors that affect the formation of flight fear were aimed to be examined and qualitative findings were presented to the literature. The working group consists of 12 women and 4 men, a total of 16 participants. The average age of the participants is 32.18. Participants were interviewed in groups of two with semi-structured questions. After the interviews were recorded, content analysis was applied to the data. Affecting the formation process of flight fear; Six basic categories were identified: risk of death, evaluation, previous and similar experience, physiological effects, relationship with other fears, and openness to innovation.

Anahtar Kelimeler

flight fear, flight safety, emotion, flight-related factors

Kaynakça

• Aydemir, İ. (2017). Sağlık kurumlarında sistem kaynaklı tıbbi hataların analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Dergisi, 19 (4), 665- 681.
• Ateş, A. (2019). Bilişsel davranışçı terapi ile dental fobi olgu çalışması. Internatıonal Journal Of New Trends In Arts, Sports & Scıence Educatıon, 8 (2), 58- 67.
• Barret, L., F. (2006). Solving the emotional parodax: Categorization and the experience of emotion. Personality and Social Psychology Review, 10, 20- 46.
• Bogaerde, V., A. & Raedt, D., R. (2011). The moderational role of anxiety sensitivity in flight Phobia. Journal of Anxiety Disorders, 25 (3), 422- 426.
• Bor, R. & Kahr, B. (2004). Anxiety at 35,000 feet: An ıntroduction to clinical aerospace psychology. London: Karnac Books.
• Bornas, X., Tortella-Feliu, M., Lalbres, J. & Fullana, A., M. (2010). Computer-Assisted Exposure Treatment for Flight Phobia: a Controlled Study. Psychotherapy Research, 11 (3), 259- 273.
• Cannon, B., W. (1987). The James-Lange Theory of Emotions: A Critical Examination and an Alternative Theory. The American Journal of Psychology, 100, (4), 567-586.
• Chang, Y. & Wang, Y. (2010). Significant human risk factors in aircraft maintenance technicians. Safety Science, 48 (1), 54- 62.
• Çetingüç, M. (2016). Havacılık ve Uzay Psikolojisi (1.Baskı) İstanbul:Nobel Yayınları.
• Davis, J., Johnson, R., Stepanek, J. & Fogary, J. (Ed.). (2008). Fundamentals of Aerospace Medicine (4.Baskı). Philadelphia: LWW Press.
• Driskel, J., Salas, E. (1996). Stress and human performance. America: Lawrence Erlbaum, 49- 60.
• Folkman, S. (2010). Stress, coping, and hope. Psycho-Oncology, 19, 901-909.
• Fredrikson, M., Annas, P., Fischer, H. & Wik, G. (1996). Gender and age differences in the prevalence of specific fears and phobias. Behaviour Research and Therapy, 34, 33- 39
• Gazzaniga M., Ivry R., Mangun G. (2014). Cognitive Neuroscience: The Biology of the Mind, Fourth Edition, 425-467.
• Gencoz, T. (1994). Korku: Sebepleri, sonuçları ve başetme yolları. Kriz Dergisi, 6, 9- 16.
• Gray, A., J. (1971). The psychology of fear and stress. New York: Cambridge Universtiy Press, 6-8.
• Gross, J. J. (2001). Emotion regulation in adulthood: Timing is everything. Current Directions in Psychology Science, 10, 214-219.
• Güvenç, G. (2002). Güdüler ve duygular. Psikolojiyi anlamak (1. basım) içinde (s. 410-411). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Hawkins, F. (2001). Human Factors in Flight. Burlington: Ashgate Publishing, 1- 10.
• James, W. (1884). What is an emotion? Mind, 9(34), 188– 205.
• Jones, D., R. (1986). Flying and danger, joy and fear. Aviat Space Environ Med, 57: 131- 136.
• Jong E. (1977). Uçuş korkusu. (A. İlkin., Çev.). İstanbul: E Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1973).
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2006). Yeni İnsan ve İnsanlar (10. Baskı). İstanbul: Evrim Yayınevi, 129.
• Lapsekili, N. & Yelboga, Z. (2014). Treatment of Flight Phobia (Aviophobia) Through The Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) Method: A Case Report. The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 2 (27), 168- 172.
• Lazarus, R., S. (1993). From psychological stress to emotion: A history of changing outlooks. Annual Review of Psychology, 44, 1- 21.
• Maren, S. & Holmes, A. (2015). Stress and Fear Extinction. Neuropsychopharmacology, 41, 58- 79.
• McNally, J., R. & Louro, E., C. (1992). Fear of flying in agoraphobia and simple phobia: Distinguishing features. Journal of Anxiety Disorders, 6 (4), 319- 324.
• Pines, M., A. (2010). Aşık olmak. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Poria, Y., Reichel, A. & Brandt, Y. (2009). The Flight Experiences of People with Disabilities: An Exploratory Study. Journal of Travel Research, 49 (2), 216- 227.
• Reisenzein, R. (1983). The Schachter theory of emotion: Two decades later. Psychological Bulletin, 94(2), 239–264.
• Rojas, L, T. (1974). Flying decompensation syndrome and fear of flying. Aerospace Med,9, 1078- 1080.
• Santrock, J. W. (2014). Duygusal gelişim. G. Yüksel (Der.), içinde, Yaşam boyu gelişim (s.179- 183). Ankara: Nobel.
• Schachter, S., & Singer, J. (1962). Cognitive, social and physiological determinants of emotional state. Psychological Review, 69, 379– 399.
• Soykan, A. (2019). Sınır kişilik özelliği deneyimleyen bireylerin bağlanma stilleri ile duygu farkındalığı ve duygu düzenleme güçlüğü düzeylerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi, Ankara
• Sürme, Y. (2020). Stres, stresle ilişkili hastalıklar ve stres yönetimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12, 525-529.
• Terry, S. W. (2011). Öğrenme ve bellek. İstanbul: Anı Yayınları.
• Thomas, S., Nafees, B. & Bhugra, D. (2004). ‘I was running away from death’– the pre‐flight experiences of unaccompanied asylum seeking children in the UK. Child: Care, Health and Development, 30 (2), 113- 122.
• Yıldırım, A. ve Şimşek H.( 2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 228.
• Wilhem, H., F. & Roth, W. (1997). Clinical Characteristics of Flight Phobia. Anxiety Disorders, 11 (3), 241- 261.
• Wolpe, J. (1968). Psychotherapy by reciprocal inhibition. Conditional Reflex: A Pavlovian Journal of Research & Therapy 3: 234– 240.