Karadeniz Bölgesi’ndeki Bazı Bal Arısı (Apis mellifera L.) Genotiplerinin Morfolojik Özellikleri

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 40 - 53, 30.06.2020

H. Vasfi Gençer Belgin Günbey

Öz

Bu çalışmada, Batı Karadeniz (Yığılca), Orta Karadeniz (Korgan) ve Doğu Karadeniz (Camili)’de bulunan bazı bal arısı genotiplerinin morfolojik özelliklerini belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, her genotipten 20 ana arı sağlanmış ve Ordu ilinde tesis edilen arılıktaki 60 koloniye Nisan 2011’de kabul ettirilmiştir. Bu kolonilerde ana arıların işçi arı dölleri morfometrik ölçüm için örneklenmiştir. Ekotiplerin 21 morfolojik özelliğini belirlemek için her koloniden 20 işçi arı kullanılmıştır.
Yığılca, Korgan ve Camili genotiplerinin morfolojik özelliklerine uygulanan diskriminant analizi; 3 genotipin üst üste çakışmayan 3 ayrı küme oluşturduğunu göstermiştir. Korgan genotipi; Camili genotipine Yığılca genotipine olduğundan daha yakın bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Apis mellifera, morfometri, bal arısı ekotipleri, Karadeniz Bölgesi, bal arısı

Destekleyen Kurum

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeler Başkanlığı

Proje Numarası

11-FBE-DO16

Teşekkür

Çalışmanın yürütülmesinde her zaman desteğini gördüğüm danışman hocam emekli öğretim üyesi Sayın Prof. Dr. Fırat CENGİZ’e sonsuz teşekkür ederim.

The Morphological Characteristics of Disinctive Honey Bee (Apis mellifera L.) Genotypes in Black Sea Region

Öz

This study was conducted to determine morphological characters in western (Yığılca), central (Korgan) and eastern Black Sea (Camili) regions. Therefore, in April 2011, twenty queens obtained from each location were introduced into 60 colonies established in Ordu. The worker offspring of each queen were sampled for morphometric measurements. Twenty workers were used to determine 21 morphological characters of these ecotypes. The differences between the groups were significant in all of the 21 features discussed in the study. Yığılca honey bee has obtained the highest values in terms of wing length and width, a vessel angle, tomentum width, bright ground width, femur length, tibia length, metatarsus length and hind leg length whereas Korgan honey bee gets the highest value in terms of b vessel angle and fourth tergite width. Caucasian race has the highest values in terms of hair length and metatarsus index.Discriminant analysis of morphometric data demonstrated that Yığılca, Korgan and Camili ecotypes formed non-overlapping clusters. Korgan ecotype was found closer to Camili ecotype than to Yığılca ecotype.

Anahtar Kelimeler

Apis mellifera, Honey bee ecotypes, Morphometry, Black Sea Region, Honey bee,

Proje Numarası

11-FBE-DO16

Kaynakça

• Akyol, E., 1998. Kafkas ve Muğla Arılarının (Apis mellifera L.) Saf ve Karışık Melezlerinin, Morfolojik, Fizyolojik ve davranışsal Özelliklerinin Belirlenmesi (doktora tezi, basılmamış). ÇÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Anonim, 2004. SPSS INC. USA
• Erkan, C., 2006. Van Gölü Havzası Bal Arısı (Apis mellifera L.) GenotiplerininMorfolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Ve Van Ekolojik Kosullarında Kafkas Arısı (A. M. Caucasica G.) İle Performanslarının Karşılaştırılması (doktora tezi - basılmamış). YYÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Fıratlı, Ç., Karacaoğlu, M., 1995. Anadolu arısının seleksiyonla ıslahı olanakları. TÜBİTAK VHAG-939 nolu Proje Kesin Raporu.
• Gençer, H. V., 1996. Orta Anadolu Bal Arısı (Apis mellifera anatoliaca) Ekotiplerinin ve Bunların Çeşitli Melezlerinin Yapısal ve Davranış Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. (doktora tezi, basılmamış). AÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Güler, A., 1995.Türkiye’deki Önemli Bal Arısı (Apis melliferaL.) Irk ve Ekotiplerinin Morfolojik Özellikleri ve Performanslarının Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar. (doktora tezi- basılmamış). ÇÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Güler, A. 2001. Artvin Borçka Camili (Macahel) yöresi balarısı (Apis mellifera L.)’nin morfolojik özellikleri. Turk Journal of Veterinary and Animal Sciences, 25: 473-481.
• Güler, A., Bıyık S,Güler, M., 2013. Batı Karadeniz Bölgesi bal arılarının (Apis mellifera L.) morfolojik özellikleri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 28 (1):3946.
• Kaftanoğlu, O., Kumova, U., Bek, Y., 1993. GAP Bölgesinde çeşitlibalarısı(Apis mellifera) ırklarının performanslarının saptanması ve bölgedeki mevcut arı ırklarının ıslahı olanakları. Güneydoğu Anadolu Bölgesi I. Hayvancılık Kongresi. 12-14 Mayıs 1993, Şanlıurfa. 340-352.
• Karacaoğlu, M., 1989. Orta Anadolu. Karadeniz Geçit ve Ardahan izole Bölgeleri Arılarının Bazı Morfolojik Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma (doktora tezi, basılmamış). AÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Ruttner, F., Tassencourt, L., Louveaux, J., 1978. Biometrical-statistical analysis of the geographical variability of Apis mellifera L. I. Material and Methods. Apidologie, 9 (4): 363-381.
• Ruttner. F., 1988. Biogeography and Taxonomy of Honeybee. Springer-Verlag. Berlin.