TÜRKİYE’DE TURİSTİK BİR İLDEKİ OTELLERİN ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİYLE SIRALANMASI

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 191 - 208, 31.12.2022

Kerim Baş , Selen Avcı Azkeskin , Zerrin Aladağ

Öz

Turizm sektörünün gelişmesiyle, müşterilerin otel işletmelerinden beklentileri de değişiklik göstermeye başlamıştır. Müşteriler, çok sayıdaki işletme arasında daha seçici davranmaya başlamıştır. Bunun yanı sıra, ziyaret sırasında ve/veya sonrasında çeşitli platformlar üzerinden görüş ve önerilerini daha sık duyurmaya başlamışlardır. Dolayısıyla, otel yöneticileri için müşterilerin beklentilerini doğru analiz ederek bu beklentileri karşılayabilmek oldukça önemli hale gelmiştir. Özellikle otel sayısının fazla olduğu turistik illerde rekabetçi koşullar her geçen gün artmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’de turistik bir ildeki oteller müşterilere sundukları hizmet kalitesi bakımından Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP), Entropi, EDAS (Evaluation Based on Distance from Average Solution) ve ARAS (Additive Radio Assesment) yöntemleriyle değerlendirilmiştir. “Yemek, oda, hizmet, yüzme, konum, tavsiye edilme ve fiyat/performans” olarak belirlenen kriterler AHP ve Entropi yöntemleriyle ağırlıklandırılmıştır. Alternatifler arasından en iyi olanı seçebilmek için ise EDAS ve ARAS yöntemleri kullanılmış olup sonuçlar karşılaştırılarak sunulmuştur. Çalışmanın, otel seçimi yapacak bireylere ve otel yöneticilerine bakış açısı sunması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

turizm, otel seçimi, ÇKKV

RANKING OF THE HOTELS IN A TOURİSTİC CITY IN TURKEY WITH MULTI CRITERIA DECISION MAKING METHODS

Öz

As the tourism sector develops, the expectations of customers from hotel businesses are also increasing. Since there are many businesses, customers have started to be more selective. In addition, customers have started to announce their opinions and suggestions more frequently on various platforms during and after the visit. Therefore, it has become very important for hotel managers to be able to accurately analyze and meet the expectations of customers. Competitive conditions are increasing, especially in touristic provinces. In this study, hotels in a touristic city in Turkey have evaluated in terms of service quality, using Analytic Hierarchy Process (AHP), Entropy, EDAS (Evaluation Based on Distance from Average Solution) and ARAS (Additive Radio Assessment), which are among the Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods. The criteria have determined as "food quality, room quality, service quality, swimming opportunities, location, recommendation and price-performance ratio", and mentioned criteria have weighted with AHP and Entropy methods. Alternatives are ranked by EDAS and ARAS methods and the results are presented by comparing them. The study presents a perspective to individuals and hotel managers who will choose a hotel for accommodation.

Anahtar Kelimeler

tourism, hotel selection, MCDM

Kaynakça

• Çalışkan, E. & Eren, T. (2014). Bankaların Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(2), 85-107.
• Çaylak, M. (2019). Topsis Yöntemi İle En Uygun Otel Seçimi. Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 65-76
• Çınar, Y. (2004). Çok Nitelikli Karar Verme ve Bankaların Mali Performanslarının Değerlendirilmesi Örneği. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Ecer, F. (2016). ARAS Yöntemi Kullanılarak Kurumsal Kaynak Planlaması Yazılımı Seçimi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 8(1), 89-98.
• Erdinç, G. (2016). Otel İşletmelerinde Hizmet Kalitesinin Değerlendirilmesi İçin Bulanık Çok Kriterli Karar Verme Yönteminin Kullanılması. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
• Ets Ersoy Turizm Seyahat Acentası. (2022). https://otelpuan.com/tr/ (Erişim Tarihi: 10.08.2022)
• Güleryüz Ergül, S., Uluçay, A. & Yavuz, İ. M. (2021). Pandemi Koşullarında Otel Seçimiyle İlgili TOPSIS Tabanlı Bir Karar Verme Yaklaşımı. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi. 2021 Ek Sayı 1, 951-956.
• Keshavarz Ghorabaee, M., Zavadskas, E. K., Olfat, L., & Turskis, Z. (2015). Multi-Criteria İnventory Classification Using A New Method Of Evaluation Based On Distance From Average Solution (EDAS). Informatica, 26(3), 435-451.
• Kumru, M., & Kumru, P. Y. (2019). An Integrated Approach To Thermal Hotel Selection. Revista Científica Da Academia Militar Série, 8(2), 193-206.
• Kwok, P. K. & Lau, H. Y. (2019). Hotel Selection Using A Modified TOPSIS-Based Decision Support Algorithm. Decision Support Systems, 120(1), 95-105.
• Liang, X., Liu, P. & Wang, Z. (2019). Hotel Selection Utilizing Online Reviews: A Novel Decision Support Model Based On Sentiment Analysis And DL-VIKOR Method. Technological and Economic Development of Economy, 25(6), 1139-1161.
• Oğuz, A. (2018). Kış Turizm Merkezi Seçimi İçin Kriter Ağırlıklarının Bulanık AHP Kullanılarak Belirlenmesi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 18. EYİ Özel Sayısı, 789-802.
• Pahari, S., Ghosh, D., & Pal, A. (2018). An Online Rewiev-Based Hotel Selection Process Using İntuitionistic Fuzzy Topsis Method, International Conference on Computing, Analytics and Networking, 710, 203-214.
• Saaty, T. L. (1986). Axiomatic Foundation Of The Analytic Hierarchy Process. Management science, 32(7), 841-855. Sarıçalı, G. & Kundakcı, N. (2016). AHP Ve COPRAS Yöntemleri İle Otel Alternatiflerinin Değerlendirilmesi. International Review of Economics and Management, 4(1), 45-66.
• Sliogerience, J., Turskis, Z. &Streimikiene, D. (2013). Analysis and Choice of Energy Generation Technologies: The Multiple Criteria Assessment on The Case Study of Lithuania, Energy Procedia, 32, 11-20.
• Sürücü, Ç., Yavuz, H. & Öztel, A. (2020). Bulanık TOPSIS Yöntemi ile Termal Otel Seçimi: Afyonkarahisar Örneği. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(21), 22-38.
• Wang, T-C. & Lee, H-D. (2009). Developing A Fuzzy TOPSIS Approach Based on Subjective Weights and Objective Weights, Expert Systems with Applications, 36,8980-8985.
• Yenisu, E. (2018). Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: VAR Analizi, Ünye İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 16-37.
• Yıldırım, B.F. (2015). Çok Kriterli Karar Verme Problemlerinde ARAS Yöntemi, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(9), 15-21.
• Zaman, M., Botti, L. & Thanh, T. (2016). Weight of Criteria in Hotel Selection: An Empirical Illustration Based on TripAdvisor Criteria. European Journal of Tourism Research Volume (13), 132-138.