TURİZM SEKTÖRÜNDEKİ KADIN YÖNETİCİLERE YÖNELİK NİTEL BİR ARAŞTIRMA: FIRSATLAR VE ZORLUKLAR

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 15 - 30, 03.07.2023

Merve Zengin

Öz

Bu çalışmanın temel amacı; turizm sektöründeki konaklama işletmelerinde çeşitli yönetim departmanlarında çalışan kadın yöneticilerin cinsiyet temelli yaşadıkları zorlukları ve karşılaştıkları fırsatları ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu nedenle bu çalışma kadın yöneticilerin deneyimleri ve bakış açıları araştırılırken konuya derinlemesine bir perspektif kazandırabileceği düşünülen nitel araştırma modelinden karşılaştırmalı vaka incelemesi yaklaşımı da dahil olmak üzere eleştirel bir perspektif ile kadın yöneticiler üzerine odaklanarak durum tespiti yapılmaktadır. İzmir ve Van’daki konaklama işletmelerinde farklı departmanlarda çalışan 20 kadın yönetici ile yarı yapılandırılmış yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın amacına göre görüşme formu hazırlanmıştır. Görüşme formunda beş adet soru bulunmaktadır. Toplanan verilerin yorumlanmasında betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda kadın yöneticinin otel yönetimini daha iyi yönetebileceği ve bunun farkında olan işverenin de kadınların ön planda olduğu bir yönetim anlayışı benimsediği ortaya çıkmıştır. Görüşme yapılan kadın yöneticiler, toplumun kadınlara karşı önyargılı olduğunu düşünmektedir. Kadın yöneticilerin fırsatları doğru değerlendirebilmeleri için operasyon departmanlarında çalışmalarının gerekli olduğu ortaya çıkmıştır. Her iki ilde de yapılan görüşmelerde yöneticiler, son yıllarda turizmde çalışan kadın yönetici sayısının arttığını ifade etmektedirler. İzmir ve Van’da turizmde çalışan her kadın yöneticinin işini her şartta, her durumda sevmesi, kendini sürekli yenileme ve geliştirme, kariyer fırsatı sunduklarını belirtmişlerdir. İş hayatında kadın yöneticilerin beşeri ilişkilerde çok yönlü düşünerek çözüm odaklı oldukları ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Turizm, Kadın Yöneticiler, Zorluklar, Fırsatlar

A QUALITATIVE RESEARCH ON WOMEN MANAGERS IN TOURISM SECTOR: OPPORTUNITIES AND CHALLENGES

Öz

The primary purpose of this study is to reveal the gender-based difficulties and opportunities faced by female managers working in various management departments in accommodation businesses in the tourism sector. For this reason, while investigating the experiences and perspectives of women managers, this study focuses on women managers with a critical view, including the comparative case study approach from the qualitative research model, which is thought to provide an in-depth perspective on the subject. Semi-structured face-to-face interviews were conducted with 20 female managers working in different departments in accommodation businesses in Izmir and Van. The interview form was prepared according to the purpose of the study. There are five questions in the interview form. The descriptive analysis technique was used in the interpretation of the collected data. As a result of the research, it has been revealed that the female manager can manage the hotel management better, and the employer, who is aware of this, adopts a management approach in which women are at the forefront. The female administrators interviewed think that society is prejudiced against women. It has been revealed that female managers must work in the operations departments to evaluate the opportunities correctly. In the interviews held in both provinces, the managers stated that the number of female managers working in tourism has increased in recent years. They said that every female manager working in tourism in Izmir and Van should love their job under all conditions, in every situation, and that they offer career opportunities, constantly renewing and developing themselves. It has been revealed that female managers in business life are solution-oriented by thinking multi-dimensionally in human relations.

Anahtar Kelimeler

Tourism, Women Managers, Opportunities, Challenges

Kaynakça

• Adams, P. F., Dey, A. N., ve Vickerie, J. L. (2007). Summary Health Statistics for the US Population; National Health Interview Survey, 2katt005.
• Alaeddinoğlu, F., ve Aliağaoğlu, A. (2005). Turizmde Plânlama ve Türkiye'de Turizm Plânlaması: Turizm Plânlarının Etkinliği ve Başarılarına İlişkin Bir Değerlendirme. Erdem, 15(43), 87-118.
• Albayrak, A. (2019). Gender Discrimination in Tourism Industry. In Contemporary Human Resources Management in the Tourism Industry, (104-129).
• Arıkan, S. (1999). “Yönetsel Kademelerde Kadın Yöneticilerin Karşılaştıkları Güçlükler”, Polis Bilimleri Dergisi, 1(4), 147-154.
• Başkale, H. (2016). Nitel Araştırmalarda Geçerlik, Güvenirlik ve Örneklem b-Büyüklüğünün Belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Catherine W. Pay Pine,“Women in Man in Hotel Management in Hong Kong: Perceptions of Gender and Career Development Issues”,Hospitality Management (Sayı:22,2003), s.85-102.
• Catherine, W., ve Pine, R. (2003). Women and Men in Hotel Management in Hong Kong: Perceptions of Gender and Career Development İssues. International Journal of Hospitality Management, 22(1), 85-102.
• Cave, P., ve Kilic, S. (2010). The role of women in tourism employment with special reference to Antalya, Turkey. Journal of Hospitality Marketing Management, 19(3), 280–292.
• Chi-Ching, E. Y. (1992). Perceptions of external barriers and the career success of female managers in Singapore. The Journal of Social Psychology, 132(5), 661–674.
• Chmiliar, L. (2010). Mobile Learning-Student Perspectives. In E-Learn: World Conference on E-Learning in Corporate, Government, Healthcare, and Higher Education,1646-1651.
• Coşkun,R., Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E. (2015).Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. (Sekizinci Basım). Sakarya: Sakarya Kitabevi, 303-321.
• Creswell, J. W. (2013). Research Design: Qualitative, Quantitative, And Mixed Methods Approaches. (Third Edition). California: Sage Publications.
• Cukier, Judie. Joanne Norris ve Geoffrey Wall. (1996).“The Involvement of Women in the Tourism Industry of Bali, Indonesia”. Journal of Development Studies.33(2).
• Dedeoğlu, S. (2000). Toplumsal Cinsiyet Roller Açısından Türkiye’de Aile ve Kadın Emeği. Toplum ve Bilim, 139–170.
• Dinç Kahraman, S. (2010). Kadınların Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi.
• Downs, H. (2018). What Is Case Study?. Making Research Relevant: Applied Research Designs for the Mental Health Practitioner.
• Dökmen, Z. Y. (2016). Toplumsal Cinsiyet Sosyal Psikolojik Açıklamalar. Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Drummond, S., O’Driscoll, M. P., Brough, P., Kalliath, T., Siu, O. L., Timms, C.,ve Lo, D. (2017). The Relationship of Social Support with Well-Being Outcomes via Work–Family Conflict: Moderating Effects of Gender, Dependants and Nationality. Human Relations, 70(5), 544-565.
• Durmuş, A.E.(2001). Kadın ve Erkek Yöneticilerin Liderlik Davranışları Arasındaki Farklar. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Ersoy, A., ve Ehtiyar, V. R. (2020). Toplumsal Yük ve Kariyer: Konaklama Sektöründeki Kadın Yöneticilerin Kariyer Gelişimlerini Etkileyen Toplumsal Cinsiyet Faktörlerinin Analizi. Journal of Economy Culture and Society.
• Gay, L., ve Diehl, P. (1992). Research Methods for Business and Management: Macmillan Coll Div.
• Ineson, E. M., Benke, E., & László, J. (2013). Employee loyalty in Hungarian hotels. International Journal of Hospitality Management, 32, 31-39.
• Judie Cukier,Joanne Norris ve Geoffrey Wall(1996). “The Involvement of Women in the Tourism Industry of Bali Indonesia”.Journal of Development Studies,33(2),248-271.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi Kavramlar İlkeler Teknikler. (Üçüncü Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kattara, H. (2005). Career Challenges for Female Managers in Egyptian Hotels. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 17(3), 238-251.
• Kinnaird, V., ve Hall, D. (1996). Understanding Tourism Processes: A Gender-Aware framework. Tourism Management, 17(2), 95-102.
• Li, L., ve Leung, R. W. (2001). Female managers in Asian hotels: Profile and career challenges. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 13(4), 189-196.
• Lips, H. M. (2013). The gender Pay Gap: Challenging the Rationalizations. Perceived Equity, Discrimination, and the Limits of Human Capital Models. Sex Roles, 68(3), 169-185.
• Lloyd-Fore, N. (1988). Where Next for Women?, The Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 29(3), 9–11.
• Nalçacı İkiz, A.(2020). Turizm İşletmelerinde Cinsiyet Ayrımcılığı ve Kadın Çalışanlar: Yöneticilerinin Konuya İlişkin Tutum ve Uygulamaları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (50), 373-396.
• Negiz, N., & Yemen, A. (2011). Kamu Örgütlerinde Kadın Yöneticiler: Yönetici ve Çalışan Açısından Yönetimde Kadın Sorunsalı. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2011(24), 195-214.
• Pilcher, J. ve Whelehan, I. (2004). Fifty Key Concepts in Gender Studies. London: Sage Publications.
• Pinar, M., McCuddy, M. K., Birkan, I., ve Kozak, M. (2011). Gender Diversity in the Hospitality İndustry: An Empirical Study in Turkey. International Journal of Hospitality Management, 30(1), 73-81.
• Robert H.Woods, Douglas Vienhland,“Women in Hotel Management”,Cornell:Hotel and Restourand A.Q. (Ekim,2000).51-54.
• Saunders, M. N., Lewis, P., ve Thornhill, A. (1997). Research Methods for Business Students. Pitman.
• Stake, R. E., Denzin, N. K., ve Lincoln, Y. (1998). Strategies of Qualitative İnquiry. Case Studies.
• Şahin Perçin, N., & Zümrüt Demirel, H. (2018). Otel İşletmerindeki Kadın Yöneticilerin Kariyer Engellerinin Kariyer Geliştirme Stratejileri Üzerine Etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57), 546-557.
• Taneri, U. (2000). “Yetki ve Karar Alma Sürecinde Kadın: Püf Nokta Liderlik Kavramında ” Kadınlar Dünyası.Sayı:11.
• Tekin, Ö. A. (2017). Turizm Sektöründe Toplumsal Cinsiyet Algısı: Beş Yıldızlı Otel Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi , 4 (12) , 669-684 .
• Tekin, Ö. A. ve Gençer, Z. (2016). Otel İşletmelerindeki İşlere ve Pozisyonlara Yönelik Cinsiyet Algısı. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(3), 495–521.
• Unger, R. K., & Crawford, M. (1993). Sex and Gender-The Troubled Relationship Between Terms and Concepts. Psychological Science, 4(2), 122-124.
• Van Vianen, A. E. M. ve Fischer, A. H. (2002). Illuminating the Glass Ceiling: The Role of Organizational Culture Preferences. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 75(3), 315-337.
• Vatandaş, C. (2007). Toplumsal Cinsiyet Ve Cinsiyet Rollerinin Algılanışı. Sosyoloji Konferansları, (35), 29-56.
• Woods, R. H., & Kavanaugh, R. R. (1994). Gender Discrimination and Sexual Harassmentas Experienced by Hospitality-Industry Managers. The Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 35(1), 16-21.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (9. Basım). Ankara: SeçkinYayıncılık.
• Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (2020). https://www.isparta.edu.tr (Erişim Tarihi: 01.01.2020).