Teacher Training Experiences in Diyarbakir

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 3, 28 - 43, 01.09.2014

Cemal Aküzüm Hasan Akgündüz

Öz

In this study, the formation and transformation of teacher training institutions from the Ottoman Westernization period and Republic period to the present day in Diyarbakir, were examined in the light of literature and archival documents. These institutions that represent a transition and a rooted experience process in Turkish education system were evaluated in the way that they reflect the quality of education policies of period which they were established and perspectives for teacher training. In conclusion the results obtained showed that teacher training institutions, which represent a transition among The Ottoman Empire and the education system of Republic Period, take a place in Turkish Education System as a work that witnesses the progress in all periods they exist and besides provide the formation of a tradition of teacher training in Diyarbakir.

Anahtar Kelimeler

Teacher Training, Experience, Diyarbakir

Diyarbakır’da Öğretmen Yetiştirme Deneyimleri

Öz

Bu çalışmada, Osmanlı batılılaşma dönemi ile Cumhuriyet döneminden günümüze kadar Diyarbakır’da öğretmen yetiştiren kurumların oluşum ve dönüşümleri literatür ve arşiv belgeleri ışığında irdelenmiştir. Türk eğitim sisteminde bir geçişi ve köklü bir deneyim sürecini temsil eden bu kurumlar, kuruldukları dönemin eğitim politikalarını ve öğretmen yetiştirmeye yönelik bakış açılarını yansıtacak nitelikte değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda ulaşılan bulgular, Osmanlı Devleti ve Cumhuriyet Dönemi eğitim sistemleri ile günümüz eğitim yapısı arasında bir geçişi temsil eden öğretmen yetiştiren eğitim kurumlarının, Diyarbakır’da bir öğretmen yetiştirme geleneğinin oluşumunu sağlamanın yanı sıra var oldukları her döneme ait atılımlara şahitlik eden birer yapıt olarak Türk Eğitim Tarihinde yer edindiklerini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen Yetiştirme, Deneyim, Diyarbakır

Kaynakça

• Akyüz, Y. (1997). Türk Eğitim Tarihi (Başlangıçtan 1997’ye) . İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları.
• Altunya, N. (2002). Köy enstitüleri. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi , Yıl:3, No. 26 (Nisan).
• Ayas, N. (1948). Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitimi “Kuruluşlar ve Tarihçeler” . Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Beysanoğlu, Ş. (1963). Bütün Cepheleriyle Diyarbakır . İstanbul: Şehir Matbaası.
• Bilim, C.Y. (2002). Türkiye’de Çağdaş Eğitim Tarihi (1734-1876) . Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Ciciloğlu, H. (1985). Türkiye Cumhuriyetinde İlk ve Ortaöğretim (Tarihi Gelişimi) . Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Dicle Üniversitesinin Kuruluş ve Tarihçesi. (2013). Online: www.dicle.edu.tr adresinden 15 Eylül 2013 tarihinde alınmıştır.
• Diyarbakır İl Yıllığı. (1973). Cumhuriyet’in 50. yılında Diyarbakır, 1973 İl Yıllığı . (Cilt:1). Ankara: İş Matbaacılık ve Ticaret.
• Diyarbakır Valiliği. (1995). 2000’e Beş Kala Diyarbakır . Diyarbakır: Diyarbakır Valiliği. Ergün, M. (2005). Eğitim ve sivil eğitimin batılılaşması. Online: http://www.egitim.aku.edu.tr adresinden 27 Eylül 2005 tarihinde alınmıştır.
• Evren, N. (1997a). Rauf İnan Köy Enstitüleri ve Bir Ömrün Tanıklığı. Ankara: Güldikeni Yayınları.
• Evren, N. (1997b). Poyraz Köyünden Köy Enstitüleri’ne. Ankara: Güldikeni Yayınları.
• Evren, N. (1998). Köy Enstitüleri Neydi Ne Değildi . Ankara: Güldikeni Yayınları.
• Evren, N. (1999). Osmanlı Eğitim Sisteminden Cumhuriyet’e . Ankara: Genç Ofset.
• Güneli, Ş. (1966). Bütün Yönleriyle Erğani . Ankara: Modern Matbaa
• Koçer, H.A. (1991). Türkiye’de Modern Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi (1773-1923) . İstanbul: MEB. Yayınları.
• Küey, A. (1970). Doğal, Tarımsal, Ekonomik ve Turistik Yönleriyle Diyarbakır . Diyarbakır: Diyarbakır Ticaret Sanayi Odası Yayını, Sayı: 6.
• Öztürk, C. (1999). Cumhuriyet Döneminde Öğretmen Yetiştirme. İçinde: F. Gök (Ed.). 75 Yılda Eğitim . İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Öztürk, C. (2006). Cumhuriyet Döneminde ilköğretim ve genel ortaöğretime öğretmen yetiştirme ve eğitim fakültelerinde yeniden yapılanma. Online: www.Akmb.gov.tr adresinden 03 Ocak 2006 tarihinde alınmıştır.
• Saracaloğlu, A.S. (1992). Türk ve Japon Öğretmen Yetiştirme Sistemlerinin Karşılaştırılması . İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
• Yıldız, H. (2012). Diyarbekir Darülmuallimini’nin tarihçesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , Yıl:4 Sayı:8, 133-158. Arşiv Kaynakları
• Dicle Köy Enstitüsü 1944-1954 Yıllarına Ait Künye Defteri (KD, 1944).
• Dicle Köy Enstitüsü 1949-1954 Yıllarına Ait Diploma Defterleri (DD, 1949).
• Diyarbakır Erkek İlköğretmen Okulu 1974-1975 Öğretim Yılı Sınıf Geçme Defteri (SGD, 1974).
• Diyarbakır Öğretmen Lisesi 1974-1975 Öğretim Yılı Öğrenci Kütük Defteri (KD, 1974).
• Diyarbakır Öğretmen Lisesi 1974-1975 Öğretim Yılı Öğrenci Kütük Defteri (ÖKT, 1974). Dicle Öğretmen Lisesi 1975-1980 Yıllarına Ait Sınıf Geçme Defterleri (SGD, 1975).
• Dicle Öğretmen Lisesi 1989-1990 Öğretim Yılı Sınıf Geçme Defteri (SGDa, 1989).
• Ergani Anadolu Öğretmen Lisesi 1989-1990 Sınıf Geçme Defteri (SGDb, 1989).