MEDYA OKURYAZARLIĞI DERSİNİ ALMIŞ ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MEDYA OKUMA DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR DURUM ÇALIŞMASI

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 9, 31 - 49, 13.05.2017

Erhan Görmez

Öz

Bu araştırmanın amacı, medya okuryazarlığı dersini almış ortaokul öğrencilerinin medya okuma düzeylerini tespit etmektir. Bu araştırmada, nitel veri toplama araçlarından görüşme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında medya okuryazarlığı dersini almış 10 sekizinci sınıf öğrencisi ile araştırmacı tarafından hazırlanan yarı-yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yarı-yapılandırılmış görüşme formunda  kullanılan sorular Medya Okuryazarlığı Dersi Öğretmen Kılavuz Kitabında yer alan İletişim Nedir?, Kitle iletişimi, Medya, Televizyon, Gazete ve İnternet gibi ünitelere ait program kazanımları dikkate alınarak hazırlanmıştır. Araştırmada, öğrencilerle yapılan görüşmeler sonucu elde edilen veriler, içerik analizi yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde: Medya okuryazarlığı dersini almış öğrencilerin iletişimin ne olduğunu bilme, medyayı kullanabilme ve işlevlerini bilme, TV program türlerini işlevleri bakımında ayırabilme, uyarıcı simgeleri ve açıklamaları bilme ve bunlara uyma, gazete ile alakalı temel kavramları bilme ve internet kullanımıyla alakalı temel kavramları bilme ve uygulama gibi beceriler bakımından az da olsa bir bilgi ve beceri düzeyine sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır.

Kaynakça

• Altun, A.D. (2009). Yüzyıl Vatandaşlığı İçin Gerekli Bir Beceri Olarak Medya Okuryazarlığı: Unesco, AB ve Türkiye Örnekleri. I. Uluslararası Avrupa Birliği, Demokrasi, Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi Sempozyumu.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S. (2002). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya
• Ashley, Seth, Poepsel, Mark, Willis, Erin, 2010. Media Literacy and News Credibility: Does Knowledge of Media Ownership İncrease Skepticism İn News onsumers?, The National Association for Media Literacy Education’s Journal of Media Literacy Education 2/1, http://www.jmle.org/index.php/JMLE/article/viewFile/40/46
• Aufderheide, P. (1992). Media literacy: A Report Of National Conference On Media Literacy. Washinton, DC: The Apsen İnstute.
• Bacaksız, T. (2010). Medya Okuryazarlığı Dersinde Gazete ve Dergi Kullanımı: İzmir’de Medya Okuryazarlığı Dersinin Öğrencilerin Gazete ve Dergi Okuma Alışkanlıklarına Olan Etkisi, Gazi Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Carlsson U., Tayie S., Jacquinot-Delaunay G., Perez Tornero J.M. and UNESCO (Eds.). (2008). Empowerment Through Media Education : An Intercultural Dialogue.
• Güner, F. (2011). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Televizyon Dizilerindeki Mesajları Algılamalarında Medya Okuryazarlığının Etkisi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans, Çanakkale.
• Haider, A. and Dall, E. (2004). Guideline For Media Literacy İn Education. European Center for Media Literacy Report.
• İnceoğlu, Y. (2011). Medyayı doğru okumak. M. C. Şimşek ve N. Türkoğlu (Ed.). Medya okuryazarlığı (Birinci Baskı) içinde (s. 19). İstanbul. Parşömen Yayıncılık.
• Jenkins, H. (2006). Convergence Culture: Where Old And New Media Collide. New York Univeristy press
• Kartal, O.Y. (2007). Ortaöğretim 10. Sınıf Öğrencilerinin Televizyon Dizilerindeki Mesajları Algılamalarında Medya Okuryazarlığının Etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
• Lee, A. Y. L. (2010). Media Education: Definitions, Approaches And Development Around The Globe. New Horizons İn Education. 53, 3.
• NCA (1998). The Speaking, Listening, And Media Literacy Standards And Competency Statements For K-12Education.
• Annandale,VA:NationalCommunicationAssociationfromhttp://www.eric.ed.gov:80/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/80/15/cf/1f.pdf adresinden 15 Şubat 2013’de alınmıştır.
• Neetu, C. (2010). Effects of mass media on emotional development of children. İnternational research journal. 11
• Oxstrand., B. (2009). Media Lliteracy Education. Ph Student Department Of Journalism And Mass Communacition. Sweeden University of Gothenburg
• Potter, J.W. (2005). Media Literacy. London: Sage
• RTÜK (2012). Medya Okuryazarlığı Çalıştayı Başladı. http://www.rtuk.org.tr/sayfalar/IcerikGoster.aspx?icerik_id=7f5f96f6-f1a9-429d-a41c-19bad60002f3 adresinden 23 Haziran 2013’de alınmıştır.
• SETA. (2012). Türkiye’nin en büyük gençlik araştırması http://www.setav.org/public/HaberDetay.aspx? Adresinden 13 Ekim 2012’de alınmıştır.
• Sezer, N. S. (2011, Ekim). İlköğretim okullarında medya okuryazarlığı dersinin yaygınlaştırılması paneli, Ankara
• Spilsbury, J. (2003). Mapping Media Literacy, London: BECTA org.
• Şeylan, S. (2008). Medya okuryazarlığı ders uygulamalarında dünya üzerinde görülen aksaklıklar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Thoman, E. (2009). Skills And Strategies For Media Education. Edutucational Leadership. 56,50-54.
• Thoman, E. and Jolls T. (2005). Literacy For The 21 st Centruy, Center For Media Literacy.
• TÜİK (2013). 06-15 Yaş Grubu Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanımı ve Medya. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=15866 adresinden 23 Ağustos 2013’de alınmıştır.
• UNESCO (1997). Media Studies İn Education. France: 7, Place de Fontenoy, 75700.
• Uysal, M. (2006). Medya ve Şiddet.Toplumsal Bir Sorun Olarak Şiddet Sempozyumunda sunulmuş bildiri, Ankara.
• Ünver, M. (2011). Türkiye’de 1998-2011 Yılları Arası İnternet Kullanım Oranları http://www.bilgideposu.org/genel/turkiyede-1998-2011-yillari-arasi-internet-kullanim-oranlari/, adresinden 13 Ağustos 2013’ de alınmıştır.
• Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara:Seçkin