Aşı Kabulünü Etkileyen Faktörler

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 1, 16 - 24, 01.02.2016

Neslihan Argüt Aylin Yetim Gülbin Gökçay

https://doi.org/10.5222/j.child.2016.016

Öz

Sağlığın korunması ve sürdürülebilmesi için en etkili yön- temlerden biri aşı uygulamalarıdır. Çocuklarda aşılama, sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişebilmeleri için büyük önem taşımaktadır. Son yıllarda aileler tarafından farklı nedenlere bağlı olarak dile getirilen çekinceler aşı kabulü- nü etkileyebilmektedir. Bu nedenle aşı kabulünü etkileyebi- lecek faktörlerin incelenmesi, aşı uygulamalarının güçlen- dirilmesine ve çekingenliğin azaltılmasına katkı sağlaya- caktır. Bu yazıda, aşı kabulünü etkileyen faktörler hakkın- daki yayınların sentezlenmesi amaçlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Aşılama, bağışıklama, çocuk, aşı karşıtı, yaklaşım

The Factors Affecting Vaccination Acceptance

Öz

Vaccination is one of the most effective implementation for the protection and maintenance of healthy state. It is important to immunize children against vaccine preventab- le diseases for healthy growth and development. In recent years some families have concerns about vaccination beca- use of different causes which may affect their acceptance of vaccination. Therefore, examination of the causes that may affect vaccine acceptance may contribute to reinfor- cing vaccination practices and alleviate hesitancy against vaccination. In this review, it is aimed to synthesise studies and publications about factors that can affect vaccination acceptance

Anahtar Kelimeler

Vaccination, immunization, child, anti-vaccine, attitudes

Kaynakça

• Hacettepe Üniversitesi. Halk Sağlığı Kavramı. (Ulaşım Tarihi: 06.07.2015, http://www.halksagligi.hacettepe. edu.tr/hakkinda/kavram.php )
• Healthy People. Immunization and infectious diseases. (Ulaşım Tarihi: 29.07.2015, http://www.healthypeople. gov/2020/topicsobjectives/topic/immunization-and- infectious-diseases)
• UNICEF. Türkiye’de Çocukların Durumu Raporu (2011). s.36.
• WHO, UNICEF, World Bank. State of the World’s Vaccines And İmmunization, 3rd Ed. Geneva, World Health Organization, 2009.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi. Ankara. 2008.
• WHO, The SAGE Vaccine Hesitancy Working Group. What Influences Vaccine Acceptance: A Model of Determinants of Vaccine Hesitancy. (Ulaşım Tarihi: 16.07.2015, http://www.who.int/immunization/sage/ meetings/2013/april/1_Model_analyze_driversofvacci- ne Confidence_22_March.pdf)
• Davies P, Chapman S, Leask J. Antivaccination activists on the world wide web. Arch Dis Child 2002;87:22-5. https://doi.org/10.1136/adc.87.1.22
• KataA. A postmodern Pandora’s Box: Anti-vaccination misinformation on the internet. Vaccine 2010;28(7): 1709-16. https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2009.12.022
• tuduk m. Yanlış Aşısıyla Karartılan Hayatlar. Radikal Gazetesi, 2011 (Ulaşım tarihi: 12.04.2016, http://www. radikal.com.tr/saglik/yanlis-asisiyla-karartilan- hayatlar-1044667/
• Aydın E. Bayat aşı Berat’ı yatağa bağımlı hale getirdi. Hürriyet Gazetesi, 2015 (Ulaşım tarihi: 12.04.2016, http://www.hurriyet.com.tr/bayat-asi-berati-yataga- bagimli-hale-getirdi-27889956)
• çuhadar B. Aşıyla otizm arasında bilimsel bir ilişki yok. Radikal Gazetesi, 2015 (Ulaşım tarihi: 12.04.2016, http://www.radikal.com.tr/hayat/asiyla-otizm-arasinda- bilimsel-bir-iliski-yok-1397353/)
• çelikkol B. Anne ve babalar bu habere dikkat Habertürk Gazetesi, 2011 Ulaşım tarihi: 12.04.2016, http://www.haberturk.com/saglik/haber/657929-anne- ve-babalar-bu-habere-dikkat)
• Pakkan Ş. Ünlüler aşıya soğuk bakıyor. Milliyet Gazetesi, 2009 (Ulaşım tarihi: 12.04.2016, http://www.milliyet. com.tr/unluler-asiya-soguk-duruyor-magazin-1164553/)
• Yiğitalp G, Ertem m. Diyarbakır ilinde 0-12 aylık çocukların aşıya devamsızlık nedenleri. TAF Preventive Medicine Bulletin 2008;7(4):277-84.
• Reading R, Surridge H, Adamson R. Infant immuniza- tion and family size. J Public Health 2004;26(4):369-71.
• https://doi.org/10.1093/pubmed/fdh173
• Gülgün m, Fidancı K, Karaoğlu A, Güneş ö, Kesik V, Altun S, et al. Bir askeri hastanenin çocuk poliklini- ğine başvuran çocukların 0-24 ay arasındaki aşılama durumlarının değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2014;56:13-6.
• Kurçer mA, Şimşek Z, Solmaz A, Dedeoğlu Y. Şanlıurfa Harrankapı Sağlık Ocağı Bölgesi’nde 0-2 yaş çocuk ve gebelerde aşılanma oranları ve aşılanmada sorunlar. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2005;2(2):10-5.
• Gust DA, Strine tW, maurice E, Smith P, Yusuf H, Wilkinson m, et al. Underimmunization among child- ren: Effects of vaccine safety concerns on immunizati- on status. Journal of the American Academy of Pediatrics 2004;114(1). https://doi.org/10.1542/peds.114.1.e16
• Simpson N, Lenton S, Randall R. Parental refusal to have children immunised: Extent and reasons. Br Med J 1995;310(6974):227. https://doi.org/10.1136/bmj.310.6974.225
• Ayçiçek A. Şanlıurfa kırsal alanında 2-23 aylık çocuk- ların aşılanma hızları. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2004;47:183-8.
• Babadağlı F. Yalova Devlet Hastanesi’ne başvuran 12-36 ay arası çocuklarda aşı eksiklikleri ve bunu etki- leyen faktörler. İstanbul Üniversitesi Çocuk Sağlığı Enstitüsü, 2007, İstanbul.
• Kondro W. Mandatory vaccinations: The international ladscape. Canadian Med Assoc J 2012;184(13):1456-7. https://doi.org/10.1503/cmaj.109-3993
• özkan ö, çatıker A. Bolu il merkezindeki çocukların aşılılık durumları ve engelleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2006;15(10):171-8.
• Smailbegovic mS, Laing GJ, Bedford H. Why do parents decide against immunization? The effect of health beliefs and health professionals. Child: Care, Health Development 2003;29(4):303-11. https://doi.org/10.1046/j.1365-2214.2003.00347.x
• işler A, Esenay FI, Kurugöl Z, Conk Z, Koturoğlu G. Annelerin aşılar konusundaki bilgi ve davranışları. Ege Pediatri Bülteni 2009;14(1):1-17.
• Gellin BG, maibach EW, marcuse EK. Do Parents Understand Immunizations? A National Telephone Survey. Pediatrics 2000;106(5):1097-102. https://doi.org/10.1542/peds.106.5.1097
• Nisar N, mirza m, Qadri mH. Knowledge, attitude and ractices of mothers regarding immunization of one year old child at mawatch goth, Kemari Town, Karachi. Pakistan J Med Sci 2010;26.
• American Academy of Pediatrics. 2010. Frequently Asked Questions American Academy of Pediatrics Immunization Resources Addressing Common Concerns of Vaccine-Hesitant Parents. (Ulaşım Tarihi: 19.04.2016, https://www.aap.org/en-us/Documents/ immunization_reducingvaccineliability.pdf)
• Ataç ö, Aker AA. Aşı karşıtlığı. SD Platform Dergisi, 2014 (Ulaşım Tarihi: 17.05.2015, http://www.sdplat- form.com/Dergi/777/Asi-karsitligi.aspx)
• European Center for Disease Prevention and Control. 2015. Rapid Literature Review on Motivating Hesitant Population Groups in Europe to Vaccinate. Stockholm. DOI: 10.2900/702238
• Larson H, Karafillakis E. Vaccine hesitancy among healthcare workers and their patients in Europe: A Qualitative Study, p.1-32, 2015. https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2016.08.029
• iskit A. Klinik ilaç araştırmaları. Hacettepe Tıp Dergisi 2006;37:78-83.
• özen m, Doğan N, Demirel S. Aşı-hastalık ilişkisi: söylenti mi, gerçek mi? Klinik Gelişim Dergisi 2012; 25(1):16-20. (Ulaşım Tarihi: 12.06.2015, http://www.klinikgelisim. org.tr/kg_25_1/4.pdf)