Kentsel Alanda Yaşayan Okul Çağındaki Çocuklarda Kiloluluk ve Obezite Görülme Sıklığının Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 2, 128 - 135, 20.09.2021

Melih Bozkurt , Yiğit Güngör

Öz

Amaç: Araştırmanın amacı İstanbul Metropoliten alanı içerisinde 6-18 yaş aralığındaki çocuklarda kiloluluk ve obezite prevalansının belirlenmesidir. Obezite son 20 yılda gelişmiş ülkelerde oldukça yüksek rakamlara ulaşmış ve gelişmekte olan ülkelerde hızla artan bir hastalıktır. Türkiye’de konu hakkında yapılan çalışmalar giderek artsa dahi şu an için özellikle büyükşehirlerimizde yaşayan çocuklar hakkında kısıtlı sayıda kapsamlı çalışma vardır. Yöntem: Araştırma Türkiye’nin nüfus bakımından en kalabalık ili olan İstanbul’un farklı sosyo-ekonomik yapıya sahip fakat birbirine komşu 4 farklı ilçesinde gerçekleştirilmiştir. Veriler çalışmaya katılmayı kabul eden 24 adet okuldan toplanmıştır. Toplamda 2668 çocuk çalışmaya katılmıştır. Çocukların boy ve kilo bilgileri kayıt altına alınmış, bu veri kullanılarak yaş ve cinsiyet odaklı vücut kitle endeksleri hesaplanmıştır. Bu hesaplamalar Neyzi ve ark.’nın (2008) ülkemiz çocukları için belirlemiş oldukları persentil eğrilerine göre yorumlanarak çocuklardaki kiloluluk ve obezite preva- lansı saptanmıştır. Bulgular: Araştırma sonuçlarına göre çocukların %11,5 kilolu ve %9,9’u ise obez olduğu tespit edilmiştir. Yaş ve cinsiyet ile kiloluluk ve obezite prevalansı arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Yaş ilerledikçe kiloluluk ve obezitenin azaldığı, zayıflık ve aşırı zayıflık prevalansının ise arttığı görülmüştür. Kızların erkeklere göre kiloluluk ve obezite prevalansının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Erken çocuklu döneminde obezitenin daha yaygın olması obezite prevelansının ülkemizde yükseliyor olduğunun bir işareti olabilir. Fakat kullanılan verinin kesit veri olması sebebi ile bunu tespit etmek olanaksızdır. Bu sebeple özellikle büyükşehirlerimizde yaşayan çocukların kiloluk ve obezite prevelansı ilerleyen yıllarda takip edilerek yeni neslin obezite prevelansında bir yükselme olup olmayacağı tespit edilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Çocukluk çağı obezitesi, Obezite görülme sıklığı, İstanbul Metropoliten alanı, Kentsel alan

Destekleyen Kurum

İstanbul Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

39404

Teşekkür

Ar. Gör. Duygu Özgür

Determining Overweight and Obesity Prevalence in School Children Living in Urban Areas

Öz

Objective: The aim of this study is to examine the extent of obesity in children in the Istanbul metropolitan area. In the last two decades obesity prevalence has reached peak numbers in developed countries and has still been rising in developing countries. In Turkey, there is still limited research on this topic given the prevalence of obesity in metropolitan areas. Methods: Our research was undertaken in 4 socio-economically different adjacent districts of Istanbul. Data was collected from 2,668 children in 24 different state schools. During the data collection the children’s height and weight data was recorded and later age and gender oriented body mass indexes (BMI) were calculated. BMI calculations were interpreted using Neyzi et. al. ’s (2008) percentiles which was specifically developed for Turkish children. Results: According to the results 11.5% of all children were overweight and 9.9% of children were obese. There was a statistically significant relationship between age and obesity prevalence, and gender and obesity prevalence. As children grew older, overweight and obesity prevalence decreased, however, prevalence of underweight and severely underweight children increased. Slightly more females were identified with higher overweight and obesity prevalence compared to males. Conclusion: Higher percentages of early childhood (age 6-10) obesity might be the sign of increasing obesity prevalence in Turkey. However, due to the section nature of the data, this research cannot be fully conclusive on the issue. For this reason, children’s overweight and obesity prevalence should be determined by follow up studies in large citiesin order to understand the trends of childhood obesity prevalence. 

Anahtar Kelimeler

Child obesity, Obesityprevalence, Istanbul metropoliten area, Urban area

Proje Numarası

39404

Kaynakça

• 1. WHO. Obesity: preventing and managing the global epidemic. report of a WHO consultation. World Health Organ TechRep Ser [Internet]. Who. Geneva. Available at: https://www.who.int/ nutrition/publications/obesity/WHO_TRS_894/en/. Accessed May 24, 2020 google scholar
• 2. NCD Risk Factor Collaboration (NCD-RisC). World wide trends inbody-mass index, underweight, overweight, and obesity from 1975 to 2016: a pooled analysis of 2416 population-based measurement studies in 128^9 million children and adults. Lancet 2017;390:2627-2642. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(17)32129-3 google scholar
• 3. Wang Y, Lobstein T. World wide trends in childhood overweight and obesity. Int J Pediatr Obes 2006;1:11-25. https://doi. org/10.1080/17477160600586747 google scholar
• 4. NHS Digital. National Child Measurement Programme, England -2017/18 School Year [Internet]. Available at: https://digital.nhs. uk/data-and-information/publications/statistical/national-child-measurement-programme/2017-18-school-year. AccessedJune 22, 2020 google scholar
• 5. Hales CM, Carroll MD, Fryar CD, Ogden CL. Prevalence of obesity among adults and youth: United States, 2015-2016. NCHS Data Brief 2017;3. [Internet] Available at: https://www.cdc.gov/nchs/ products/databriefs/db288.htm. Accessed May 14, 2020 google scholar
• 6. NSCH. National Survey of Chidren’s Health 2018 [Internet]. Available at: https://www.census.gov/programs-surveys/nsch. html. Accessed April 25, 2020 google scholar
• 7. Şimşek F, Ulukol B, Berberoğlu M, Başkan S, Adıyaman P, Öcal G. Ankara’da bir ilköğretim okulu ve lisede obezite sıklığı. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2005;58:163-166. google scholar
• 8. Sur H, Kolotourou M, Dimitriou M, Kocaoglu B, Keskin Y, Hayran O. Biochemical and behavioral indices related to BMI in school children in urban Turkey. Prev Med 2005;41:614-621. google scholar
• 9. Arı Z ve Süzek H Muğla merkez köylerindeki bir grup ilköğretim okulu öğrencisinde serum lipid profili ve obezite taraması. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2008;9:11-16. google scholar
• 10. T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye beslenme ve sağlık araştırması 2010: beslenme durumu ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi sonuç raporu 2014. [Internet]Available at: http://www.sagem.gov.tr/ TBSA_Beslenme_Yayini.pdf. AccessedAugust 15, 2019 google scholar
• 11. Günal M. Türkiye’deki obezite oranı %31,1 oranında arttı 2015 [Internet]. Availableat: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri. do?id=18854. Accessed April 12, 2020 google scholar
• 12. Başar E. 11-14 yaş arası okul çağındaki çocuklarda obezite sıklığı. Sağlık Akademisi Kastamonu 2019;4:53-66. https://doi. org/10.1017/CBO9781107415324.004 google scholar
• 13. MEB. (2016) Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2016/2017 [Internet]. Ankara. Available at: http://sgb.meb.gov.tr/meb_ iys_dosyalar/2017_09/ 08151328_meb_istatistikleri_orgun_ egitim_2016_2017.pdf. Accessed May 20, 2020 google scholar
• 14. Neyzi O, Günöz H, Furman A, Bundak R, Gökçay G, Darendeliler F ve ark. Weight, height, head circumference and body mass index references for Turkish children. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2008;51:1-14. google scholar
• 15. Avan M. Mardin ili Kızıltepe ilçesindeki merkez ilköğretim okullarında okuyan 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Ana Bilim Dalı, Beslenme Eğitimi Bilim Dalı, Konya, 2006. Available at: http://acikerisimarsiv.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/ handle/123456789/8221. AccessedMarch 23, 2019. google scholar
• 16. Tütüncü İ. Kastamonu il merkezinde 13 ilköğretim okulunda 5-15 yaş grubu öğrencilerde fazla kiloluluk ve obezite prevelansı. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;5:141-151. https://doi.org/10.1080/08927020601105696 google scholar
• 17. Semiz, S, Özdemir, ÖMA, Özdemir AS. Denizli merkezinde 6-15 yaş grubu çocuklarda obezite sıklığı. Pam Tıp Derg 2008;3:1-4. google scholar
• 18. Süzek H, Arı Z, Uyanık BS. Prevalence of overweight and obesity in 6-15 year-old children in Muğla. Türk Biyokim Derg 2005;30:290-295. google scholar
• 19. Jain M. Large decrease in child stunding despite limited improvement in children’s food intake: evidence from rural Bangladesh. Econ Dev CultChange 2018;66. https://doi.org/doi/ abs/10.1086/696532 google scholar
• 20. Kabir I, Rahman MM, Haider R, Mazumder RN, Khaled MA, Mahalanabi D. Increased height gain of children fed a high-protein diet during convalescence from shigellosis: a six-month follow-up study. J Nutr 1998;128:1688-1691. https://doi.org/10.1093/ jn/128.10.1688 google scholar
• 21. Mosites E, Aol G, Otiang E, Bigogo G, Munyua P, Montgomery, J, ve ark. Child height gain is associated with consumption of animal-source foods in livestock-owning households in Western Kenya. Public Health Nutr 2017;20:336-345. https://doi.org/10.1017/ S136898001600210X google scholar
• 22. Lee EM, Park MJ, Ahn HS, Lee SM. Differences in dietary in takes between normal and short stature Korean Children visiting a growth clinic. Clin Nutr Res 2012;1:23-29.https://doi.org/10.7762/ cnr.2012.1.1.23 google scholar