Annelerin, 6-12 Aylık Bebeklerinin Tamamlayıcı Beslenmesine Yönelik Davranışları

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 1, 8 - 15, 27.03.2023

Seval Cambaz Ulaş , Seçil Köken Durgun , Selda İldan Çalım

https://doi.org/10.26650/jchild.2023.1111070

Öz

Amaç: Bu çalışma, annelerin 6-12 aylık bebeklerinin tamamlayıcı beslenmesine yönelik davranışlarının belirlenmesini amaçladı. Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel tiptedir. Araştırmanın örneğini, Manisa İl merkezinde bulunan amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen iki aile sağlığı merkezine kayıtlı 6-12 ay bebeği olan anneler oluşturdu (n:190). Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan 65 sorudan oluşan Veri Toplama Formuna kaydedildi. Verilerin değerlendirilmesinde, kategorik değişkenler sayı ve yüzde olarak, sürekli değişkenler ise ortalama ve standart sapma olarak gösterildi. Bulgular: Araştırmaya katılan annelerin yaş ortalaması 28,74±4,55’tir. Annelerin %53,2’sinde bebekler, 6-9 aylıktı, annelerin %80,5’i emziriyordu. Annelerinin %22,6’sı beşinci ay ve öncesinde tamamlayıcı gıdaya başladığı, %33,2’sinin her gün yeni bir besin denemesi yaptığı ve yaklaşık %20’sinin bebeğine üç öğünden fazla tamamlayıcı gıda verdiği belirtildi. Bebeklerin %83,4’üne düzenli kahvaltı verildiği bildirildi. Bu dönemde en sık kullanılan tamamlayıcı besinler, sırası ile yoğurt (%68,4), çorba (%51,6), meyve püresi (%48,4) ve sebze püresi (%36,3) olarak bulundu. Sonuç: Annelerin tamamlayıcı beslenmeye doğru zamanda başlama, besinleri bebeğin ayına uygun miktarda verme ve yeni bir besini uygun ara ile başlama konusunda hatalı davranışları olduğu belirlendi. Tamamlayıcı beslenme konusunda bilgi eksikliklerinin giderilmesi ve annelerin desteklenmesi önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Tamamlayıcı beslenme, anne davranışı, beslenme davranışı, 6-12 ay

Teşekkür

Ebe Nihan Şengüler Arık’a araştırmaya katılan annelere ulaşmamız için sağladığı destek adına teşekkür ederiz.

Behaviors of Mothers in Complementary Feeding of their 6-12-month-old Babies

Öz

Objective: This study aimed to determine the behaviors of mothers in the complementary infant feeding of their 6-12-month-old babies. Materials and Methods: The research is descriptive and cross-sectional. The sample of the study consisted of mothers with 6-12-month-old babies registered in two family health centers selected by using the purposive sampling method in the city center of Manisa (n:190). The data were collected with a data collection form consisting of 65 questions prepared by the researchers. In the evaluation of the data, categorical variables were shown as numbers and percentages, and continuous variables as mean and standard deviation. Result: The mean age of the mothers participating in the study was 28.74±4.55 years. It was determined that 53.2% of them had 6-9-month-old babies and 80.5% of them continued to breastfeed. It was stated that 22.6% of the mothers started giving complementary foods to their babies at the fifth month and before, 33.2% of them tried a new food every day, and about 20% of them gave complementary foods to their babies for more than three meals. 83.4% gave their babies a regular breakfast. In this period, the most frequently used complementary foods were yogurt (68.4%), soups (51.6%), mashed fruit (48.4%), and mashed vegetables (36.3%). Conclusion: It was determined that mothers exhibit faulty behaviors in starting complementary feeding at the right time, giving nutrients in amounts appropriate to the baby’s age, and starting new foods at appropriate intervals. It is important to educate mothers about complementary feeding and to support them.

Anahtar Kelimeler

Complementary feeding, feeding behaviors, mothers’ behaviors, 6-12 months

Kaynakça

• 1. Sivri BB. 6 aylık bebeği olan annelerin katı gıdaya geçiş süreci ve emzirmeye ilişkin bilgi ve uygulamaları. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;5(1):59-65. google scholar
• 2. Wang L, Van Grieken A, Van Der Velde LA, Vlasblom E, Beltman M, L’Hoir MP, et al. Factors associated with early introduction of complementary feeding and consumption of non- recommended foods among Dutch infants: The BeeBOFT study. BMC Public Health 2019;19:388. google scholar
• 3. Barrera CM, Hamner HC, Perrine CG, Scanlon KS. Timing of introduction of complementary foods to US infants, national health and nutrition examination survey 2009-2014. J Acad Nutr Diet 2018;118:464-70. google scholar
• 4. Yılmaz G. 0-24 aylık bebeklerin beslenme şekillerinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2019;8(4):343-52. google scholar
• 5. T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk sağlığı genel müdürlüğü, çocuk ve ergen sağlığı daire başkanlığı. Tamamlayıcı beslenme programı. https:// hsgm.saglik.gov.tr/tr/ Erişim tarihi: 17.09.2022 google scholar
• 6. Brunet G, Vidal L, Bove I, Girona A, Iragola V, Ceriani F, ve ark. The social representations of complementary feding. Appetite 2021;165:105324. google scholar
• 7. Boswell N. Complementary feeding methods-a review of and risks. International Journal of Environmental Research and Public Health 2021;18:7165. google scholar
• 8. Imdad A, Yakoob MY, Bhutta ZA. Impact of maternal education about complementary feeding and provision of complementary foods on child growth in developing countries. BMC Public Health 2011;11(3):25-38. google scholar
• 9. United Nations Children’s Fund. The state of the World’s children 2019. Children, food and nutrition: Growing well in a changing world. 2019, New York: UNICEF google scholar
• 10. B'egin F, Aguayo VM. First foods: Why improving young children’s diet matters. Maternal and Child Nutrition 2017;13:e12528. google scholar
• 11. Griffiths LJ, Tate AR, Dezateux C, Bartington S, Bedford H, Cole T, et al. Do early infant feeding practices vary by maternal ethnic group? Public Health Nutr 2007;10:957-64. google scholar
• 12. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Çocukların ve kadınların beslenme durumu. 2018. http://www.sck.gov.tr/wp-content/ uploads/2020/08/TNSA2018_ana_Rapor.pdf Erişim tarihi: 21.02.2022 google scholar
• 13. Lopes WC, Pinho LD, Caldeira AP, Lessa ADC. mConsumption of ultra-processed foods by children under 24 months of age and associated factors. Revista Paulista de Pediatria. 2020;38. google scholar
• 14. Edwards DG, Farquhar WB. Vascular effects of dietary salt. Curr Opin Nephrol Hypertens. 2015;24(1):8-13. google scholar
• 15. Karkee R, Lee AH, Khanal V, Binns CW. Infant feeding information, attitudes and practic: A longitudinal survey in central Nepal. Int Breastfeed J 2014;9:1-5. google scholar
• 16. Öztürk M, Besler HT. Besin Alerjileri. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları. 2008. 24 s. Rapor No:727 google scholar
• 17. Ortega-Cisneros, CM, Vidaña-Pérez D, Basto-Abreu A, Iglesias-Leboreiro J, Venegas-Andrade A, Rodriguez-Santaolaya P, et al. Complementary feeding practices in Mexican healthy infants: How close are they to the current guidelines?. Boletín médico del Hospital Infantil de México 2019;76(6):265-72. google scholar
• 18. World Health Organization. Guiding principles for feeding non breastfed children 6-24 months of age. Geneva: WHO Publication, 2005:1-42. google scholar
• 19. Zielinska MA, Rust P, Masztalerz-Kozubek D, Bichler J, Hamutka J. Factors influencing the age of complementary feeding—A crosssectional study from two European countries. International Journal of Environmental Research and Public Health 2019;16(20):3799. google scholar
• 20. Scott JA, Binns CW, Graham KI, Oddy WH. Predictors of the early introduction of solid foods in infants: Results of a cohort study. BMC Pediatr 2009;9:60. google scholar
• 21. Carletti C, Pani P, Monasta L, Knowles A, Cattaneo A. Introduction of complementary foods in a cohort of infants in northeast Italy: Do parents comply with WHO recommendations? Nutrients 2017;9:34. google scholar
• 22. Brekke HK, Ludvigsson JF, Van Odijk J, Ludvigsson J. Breastfeeding and introduction of solid foods in Swedish infants: The All Babies in Southeast Sweden study. Br J Nutr 2005;94:377-82. google scholar
• 23. Ünalan PC, Akgün T, Çiftçili S, Boler İ, Akman M. Bebek dostu bir ana çocuk sağlığı merkezinden hizmet alan anneler neden bebeklerine erken ek gıda vermeye başlıyor? Türk Ped Arş 2008;43:59-64. google scholar
• 24. Beşer ÖF, Çokuğraş FÇ. Zamanında Doğmuş Sağlıklı Çocuklarda Tamamlayıcı Beslenme. Klinik Tıp Pediatri Dergisi 2018;10(6):6-12. google scholar
• 25. Yazıcı B. Tamamlayıcı beslenme. Klinik Tıp Pediatri Dergisi 2018;10(1):7-17. google scholar
• 26. Krasevec J, An X, Kumapley R, Begin F, Frongillo EA. Age-appropriate complementary feeding practices are far from optimal among low and middle-income countries. Matern Child Nutr 2017;13:2. google scholar
• 27. Hörnell A, Lagström H, Lande B, et al. Protein intake from 0 to 18 years of age and its relation to health: A systematic review for the 5th Nordic Nutrition Recommendations. Food Nutr Res 2013:57. google scholar
• 28. Şahin GA, Kaya N, Kondolot M. Annelere verilen eğitimin tamamlayıcı beslenme üzerine etkisi. Bes Diy Derg 2020;48(1):10-9. google scholar
• 29. Uçar B, Şahin ÖÖ. Yedi-24 Aylık Bebeği Olan Annelerin Tamamlayıcı Beslenmeye İlişkin Bilgi ve Uygulamaları: Hastane Tabanlı Bir Araştırma. Çocuk Dergisi 2021;21(1):48-55. google scholar
• 30. Batalha MA, França AK, Conceiçâo SI, Santos AM, Silva FD, Padilha LL, et al. Processed and ultra-processed food consumption among children aged 13 to 35 months and associated factors. Cad Saude Publica 2017;33:e00152016. google scholar
• 31. Sparrenberger K, Friedrich RR, Schiffner MD, Schuch I, Wagner MB. Ultra-processed food consumption in children from a Basic Health Unit. J Pediatr (Rio J.) 2015;91:535-42. google scholar