Assessment of knowledge and attitude of social handwashing in Turkey population during COVID-19 pandemic

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 4, 617 - 624, 30.12.2020

Yasemin Kalkan Uğurlu Hanife Durgun Esra Nemutlu Onurcan Kurd

https://doi.org/10.16899/jcm.745349

Cited By: 21

Öz

Abstract
Aim: To evaluate the knowledge and attitude of Turkish society on handwashing in the COVID-19 pandemic process.
Material and Methods: In the descriptive-cross-sectional study, participants were invited to study electronically. The data were collected between May 21 and May 25, 2020, using the Personal Information Form and Social Hand Washing Information and Attitude Questionnaire.
Results: A total of 1660 participants were included in the study. It was determined that the average age of the participants was 26.76 ± 9.46 years, 69.2% were women, 69.8% were single, 71.3% were university graduates and 63.9% did not work. It was found that the mean scores of handwashing knowledge scores of women and those with a university education or higher, the attitude score average of the married, middle-income level, and women were statistically different (p <0.05). In the COVID-19 outbreak process, 79.8% of the participants were informed about handwashing and 89.4% of the handwashing frequency was increased. A statistically significant relationship was found between the development of skin problems in patients using cologne and hand disinfectant. Also, a statistically significant relationship was found between the frequency of washing and the development of skin problems on the hands.
Conclusion: The knowledge and attitudes of the participants about handwashing are affected by some sociodemographic features, their knowledge, and attitudes towards providing hand hygiene in the COVID-19 epidemic process, and frequent hand washing, cologne, and hand disinfectant use play a role in the development of skin problems.
Öz
Amaç: COVID-19 pandemisi sürecinde Türk toplumunun el yıkama konusundaki bilgi ve tutumunu değerlendirmek amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türdeki çalışmada katılımcılar elektronik olarak çalışmaya davet edildi. Veriler 21 Mayıs ve 25 Mayıs 2020 tarihleri arasında, Kişisel Bilgi Formu ile Sosyal El Yıkama Bilgi ve Tutum Anketi kullanarak toplandı. Çalışmada istatistiksel analizler için IBM SPSS Statistics 22 (IBM SPSS, Türkiye) programı kullanıldı.
Bulgular: Çalışmaya toplam 1660 katılımcı dahil edildi. Katılımcıların yaş ortalamasının 26.76±9.46 yıl, % 69.2’sinin kadın, %69. 8’inin bekar, %71.3’ünün üniversite ve üzeri mezunu ve %63. 9’unun çalışmadığı belirlendi. Kadınların ve öğrenim durumu üniversite ve üzeri olanların bilgi puan ortalamasının, evli olanların, orta gelir düzeyinde olanların ve kadınların tutum puan ortalamasının istatistiksel açıdan farklılık gösterdiği (p<0.05) saptandı. Katılımcıların COVID-19 salgını sürecinde %79.8’inin el yıkama yönelik bilgilerinin, %89.4’ünün el yıkama sıklığının artmış olduğu saptandı. El yıkama esnasında kolonya ve el dezenfektanı kullananlarda cilt sorunu gelişme durumu arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmakla birlikte, bu ilişkinin kolonya kullananlarda zayıf, el dezenfektanı kullananlarda güçlü düzeyde olduğu saptandı (r:0,052, p:0,033; r: 0,071, p: 0,004; p<0,05). Ayrıca yıkama sıklığı ile ellerde gelişen cilt sorunlarının gelişme durumu arasında da pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptandı (r:0,124; p:0,001).
Sonuç: Bu çalışmanın sonuçlarına göre katılımcıların el yıkama ile ilgili bilgi ve tutumlarının bazı sosyodemografik özelliklerden etkilendiği, COVID-19 salgını sürecinde el hijyenini sağlamaya yönelik bilgi ve tutumlarının artmış olduğu, sık el yıkama, kolonya ve el dezenfektanı kullanımının cilt sorunlarının gelişiminde rol oynadığı ve söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

: Bilgi, , Covid-19, el yıkama, tutum, türkiye, Attitude, Covid-19, handwashing, information, Turkey

COVID-19 salgını sırasında Türk toplumunun sosyal el yıkama bilgi ve tutumunun değerlendirilmesi

Öz

Amaç: COVID-19 pandemisi sürecinde Türk toplumunun el yıkama konusundaki bilgi ve tutumunu değerlendirmek amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türdeki çalışmada katılımcılar elektronik olarak çalışmaya davet edildi. Veriler 21 Mayıs ve 25 Mayıs 2020 tarihleri arasında, Kişisel Bilgi Formu ile Sosyal El Yıkama Bilgi ve Tutum Anketi kullanarak toplandı. Çalışmada istatistiksel analizler için IBM SPSS Statistics 22 (IBM SPSS, Türkiye) programı kullanıldı.
Bulgular: Çalışmaya toplam 1660 katılımcı dahil edildi. Katılımcıların yaş ortalamasının 26.76±9.46 yıl, % 69.2’sinin kadın, %69. 8’inin bekar, %71.3’ünün üniversite ve üzeri mezunu ve %63. 9’unun çalışmadığı belirlendi. Kadınların ve öğrenim durumu üniversite ve üzeri olanların bilgi puan ortalamasının, evli olanların, orta gelir düzeyinde olanların ve kadınların tutum puan ortalamasının istatistiksel açıdan farklılık gösterdiği (p<0.05) saptandı. Katılımcıların COVID-19 salgını sürecinde %79.8’inin el yıkama yönelik bilgilerinin, %89.4’ünün el yıkama sıklığının artmış olduğu saptandı. El yıkama esnasında kolonya ve el dezenfektanı kullananlarda cilt sorunu gelişme durumu arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmakla birlikte, bu ilişkinin kolonya kullananlarda zayıf, el dezenfektanı kullananlarda güçlü düzeyde olduğu saptandı (r:0,052, p:0,033; r: 0,071, p: 0,004; p<0,05). Ayrıca yıkama sıklığı ile ellerde gelişen cilt sorunlarının gelişme durumu arasında da pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptandı (r:0,124; p:0,001).
Sonuç: Bu çalışmanın sonuçlarına göre katılımcıların el yıkama ile ilgili bilgi ve tutumlarının bazı sosyodemografik özelliklerden etkilendiği, COVID-19 salgını sürecinde el hijyenini sağlamaya yönelik bilgi ve tutumlarının artmış olduğu, sık el yıkama, kolonya ve el dezenfektanı kullanımının cilt sorunlarının gelişiminde rol oynadığı ve söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Bilgi, Covid-19, el yıkama, tutum

Kaynakça

• 1. Organization WH. Rational use of personal protective equipment for coronavirus disease (COVID-19): interim guidance, 27 February 2020: World Health Organization;2020.
• 2. WHO. Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Situation Report – 91. 2020; https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200420-sitrep-91-covid-19.pdf?sfvrsn=fcf0670b_4. Accessed 22.04.2020, 2020.
• 3. Health RoTMo. Current Situation in Turkey. 2020; https://covid19.saglik.gov.tr/. Accessed 28.05.2020.
• 4. Fleischman DS, Webster GD, Judah G, De Barra M, Aunger R, Curtis VA. Sensor recorded changes in rates of handwashing with soap in response to the media reports of the H1N1 pandemic in Britain. BMJ Open. 2011;1(2):e000127-e000127.
• 5. Park J-H, Cheong H-K, Son D-Y, Kim S-U, Ha C-M. Perceptions and behaviors related to hand hygiene for the prevention of H1N1 influenza transmission among Korean university students during the peak pandemic period. BMC Infect Dis. 2010;10(1):222.
• 6. Czerniewska A, White S. Hygiene programming during outbreaks: a qualitative case study of the humanitarian response during the Ebola outbreak in Liberia. BMC public health. 2020;20(1):154.
• 7. Suess T, Remschmidt C, Schink S, et al. Facemasks and intensified hand hygiene in a German household trial during the 2009/2010 influenza A(H1N1) pandemic: adherence and tolerability in children and adults. Epidemiology and Infection. 2011;139(12):1895-1901.
• 8. Çaylan, R. El hijyeni. Hastane İnfek Derg, 2007; 11: 54-59.
• 9. Yan Y, Chen H, Chen L, et al. Consensus of Chinese experts on protection of skin and mucous membrane barrier for healthcare workers fighting against coronavirus disease 2019. Dermatologic Therapy. 2020.
• 10. Fung ICH, Cairncross S. How often do you wash your hands? A review of studies of hand-washing practices in the community during and after the SARS outbreak in 2003. Int. J. Environ. Health Res. 2007;17(3):161-183.
• 11. Inaida S, Shobugawa Y, Matsuno S, Saito R, Suzuki H. Delayed norovirus epidemic in the 2009–2010 season in Japan: potential relationship with intensive hand sanitizer use for pandemic influenza. Epidemiology and Infection. 2016;144(12):2561-2567.
• 12. Ergin A, Bostanci M, Onal O, Bozkurt AI, Ergin N. Evaluation of students' social handwashing knowledge, practices, and skills in a university setting. Cent Eur J Public Health. Dec 2011;19(4):222-226.
• 13. Uner S, Funda S, Erdem B, Cafer B, Burcu B. To Determine Some Knowledge and Attitudes Related to the Social Hand Washing of Individuals who Apply to a Primary Health Center. TAF Preventive Medicine Bulletin. 06/01 2009;8.
• 14. Öztürk M, Saraçoğlu GV, Bostancıoğlu D. Bir Yüksekokul Öğrencilerinin El Yıkama Hakkındaki Bilgi ve Tutumlarının Belirlenmesi. Turkiye Klinikleri J Health Sci. 2017;2(3):136-146.
• 15. Hisar F, Hisar KM. Hand-washing practices of women; a qualitative study. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2012;11(5):537-544.
• 16. Pittet D, Mourouga P, Perneger TV. Compliance with handwashing in a teaching hospital. Infection Control Program. Ann Intern Med. Jan 19 1999;130(2):126-130.
• 17. Larson E, Kretzer E. Compliance with handwashing and barrier precautions. J Hosp Infect. 1995;30:88-106.
• 18. Larson EL, Bryan JL, Adler LM, Blane C. A multifaceted approach to changing handwashing behavior. Am J Infect Control. Feb 1997;25(1):3-10.
• 19. Ünsal A. Üniversitede okuyan kız öğrencilerin genital hijyen davranışları. Fırat Sağlık Hizmetleri Derg. 2010;13(5):79-93.
• 20. Deveci SE, Açık Y, Ercan E, Oğuzöncül AF. Bir Üniversite Hastanesinde Temizlik Çalışanlarının Temizlik ve Hijyen Konusundaki Davranışlarının Değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Tıp Dergisi. 2010;24:123-7.
• 21. Kaya M, Büyükşerbetçi M, Meriç MB, et al. Ankara’da bir lisenin 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin kişisel hijyen konusunda davranışlarının belirlenmesi. Sted. 2006;15(10):179-183.
• 22. Balcı E, Horoz D, Gün İ, Öztürk, Y. Temizlik işinde çalışan kişilerin temizlik ve sağlık davranışlarının değerlendirilmesi. Erciyes Tıp Dergisi. 2005; 27(4):158-66.
• 23. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, Sağliğin Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü. Türkiye el yıkama araştırması: Ankara; 2012.
• 24. Garbutt C, Simmons G, Patrick D, Miller T. The public hand hygiene practices of New Zealanders: a national survey. N Z Med J (Online). 2007;120(1265).
• 25. Jeong JS, Choi JK, Jeong IS, Paek KR, In HK, Park KD. A Nationwide Survey on the Hand Washing Behavior and Awareness. J Prev Med Public Health 2007;40(3):197-204.
• 26. Johnson HD, Sholcosky D, Gabello K, Ragni R, Ogonosky N. Sex differences in public restroom handwashing behavior associated with visual behavior prompts. Percept Mot Skills. 2003;97(3):805-810.
• 27. Lee GM, Salomon JA, Friedman JF, et al. Illness transmission in the home: a possible role for alcohol-based hand gels. Pediatrics. 2005;115(4):852-860.
• 28. Güleç M, Topbaș M, Kır T, Hasde M. The habit of handwashing among the students chosen from two districts in Ankara which have different socioeconomic levels. Turk Hij Den Biyol Derg. 2000;57(2):71-76.
• 29. Çetinkaya S, Arslan S, Nur N, Demir ÖF, Özdemir L, Sümer H. Sivas İl merkezi’nde sosyoekonomik düzeyi farklı üç İlköğretim okulu öğrencilerinde kişisel hijyen alışkanlıkları. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2005; 14(10): 229-236. 30.
• 30. Luby SP, Halder AK. Associations among handwashing indicators, wealth, and symptoms of childhood respiratory illness in urban Bangladesh. Tropical Medicine & International Health. 2008;13(6):835-844.
• 31. Lan J, Song Z, Miao X, et al. Skin damage among health care workers managing coronavirus disease-2019. J Am Acad Dermatol. May 2020;82(5):1215-1216.
• 32. Wilder-Smith A, Chiew CJ, Lee VJ. Can we contain the COVID-19 outbreak with the same measures as for SARS? The Lancet. 2020;20(5):e102-e107.
• 33. Beiu C, Mihai M, Popa L, Cima L, Popescu MN. Frequent Hand Washing for COVID-19 Prevention Can Cause Hand Dermatitis: Management Tips. Cureus. 2020.
• 34. Wolfe MK, Wells E, Mitro B, Desmarais AM, Scheinman P, Lantagne D. Seeking Clearer Recommendations for Hand Hygiene in Communities Facing Ebola: A Randomized Trial Investigating the Impact of Six Handwashing Methods on Skin Irritation and Dermatitis. PLOS ONE. 2016;11(12):e0167378.
• 35. Siddiqui N, Friedman Z, McGeer A, Yousefzadeh A, Carvalho JC, Davies S. Optimal hand washing technique to minimize bacterial contamination before neuraxial anesthesia: a randomized control trial. Int J Obstet Anesth.. Feb 2017;29:39-44.