Hemşirelik Lisans Öğrencilerinin Çocukluk Çağı Aşılarına Yönelik Tutumu

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 424 - 430, 30.05.2022

Merve Şen Belgin Akın Tuba Özaydın

https://doi.org/10.16899/jcm.1033147

Öz

Amaç: Bir kamu üniversitesinde eğitim gören hemşirelik lisans öğrencilerinin çocukluk çağı aşılarıyla ilgili tutumunu belirlemek ve öğrencilerin tutumunun sosyodemografik özellikler, aşı öyküsü ve algılanan bilgi durumuna göre farklılık gösterip göstermediğini incelemektir.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı türde olan araştırmamız Mayıs 2020-Eylül 2021 tarihleri arasında Konya’da bir Kamu Üniversitesinde Hemşirelik bölümünde eğitim gören gönüllü 83 öğrenci ile yapılmıştır. Veriler bilgi formu ve Aşıyla ilgili toplum tutumu-sağlık inanç modeli ölçeği ile toplanmıştır. İstatistiksel analizlerde tanımlayıcı istatistikler; Nonparametrik testlerden Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testi kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin çocukluk çağı aşı tutum puanları sosyodemografik özelliklere göre incelendiğinde cinsiyet ile algılanan engel tutum puanı alt boyutunda; ailenin ekonomik durumu ile algılanan ciddiyet ve algılanan engel tutum puanı alt boyutları arasında; mezun olunan lisenin yeri ile algılanan ciddiyet, algılanan önem, algılanan yarar ve algılanan sağlık sorumluluğu tutum puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Öğrencilerin çocukluk çağı aşı tutum puanları ile çocukluk çağı aşı öyküsü ve algılanan bilgi durumu özelliklerine göre dağılımı incelendiğinde çocukluk çağı aşıları hakkında yeteri kadar bilgi sahibi olma durumu ile algılanan engel tutum puanı alt boyutu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir (p<0.05).
Sonuç: Araştırmamızda cinsiyet, ekonomik durum, mezun olunan lisenin yeri, çocukluk çağı aşıları hakkında bilgi durumunun aşı tutumları üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

aşı, çocuk, tutum, aşı reddi, hemşirelik

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

Çalışmaya katılan öğrencilere teşekkür ederiz.

The Attitudes of Undergraduate Nursing Students to Childhood Vaccines

Öz

Aim: This study aims to determine the attitudes of undergraduate nursing students studying at a public university toward childhood vaccines and to investigate whether the attitudes of students change according to sociodemographic characteristics, vaccination history, and perceived level of knowledge.
Material and Method: This descriptive study was conducted with 83 students studying in the Department of Nursing at a public university in Konya between May 2020 and September 2021. The data were collected using the Information Form and the Public Attitude toward Vaccination-Health Belief Model Scale. The data were analyzed through descriptive statistics and the Mann Whitney U and Kruskal Wallis non-parametric tests.
Results: When the childhood vaccination attitude scores of the students were examined according to their sociodemographic characteristics, it was seen that there was a statistically significant difference between gender and the perceived barrier attitude score; between the economic status of the family and the perceived severity and perceived barrier attitude scores; the location of the high school graduated and the perceived severity, perceived importance, perceived benefit and perceived health responsibility attitude scores. When the distribution of students' childhood vaccination attitude scores across their childhood vaccination history and perceived level of knowledge about vaccines was examined, it was observed that there was a statistically significant difference between having sufficient knowledge about childhood vaccines and the perceived barrier attitude score.
Conclusion: Our study revealed that gender, economic status, the location of the high school graduates, and the perceived level of knowledge about childhood vaccines affect vaccination attitudes.

Anahtar Kelimeler

Vaccine, children, attitude, vaccination refusal, nursing

Proje Numarası

-

Kaynakça

• 1. Genişletilmiş Bağışıklama Programı. GBP Ankara: Sağlık Bakanlığı; 2000 [cited 2021 24 Mart]. Available from: http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/mev/mev_gen/temel_saglik/g_gbp.pdf.
• 2. World Health Organization W. Vaccines and immunization 2021 [Available from: https://www.who.int/health-topics/vaccines-and-immunization#tab=tab_1.
• 3. Avras A. Çocuklarda Aşılamanın Önemi. Klinik Gelişim. 2012;25:1-3.
• 4. MacDonald NE. Vaccine hesitancy: Definition, scope and determinants. Vaccine. 2015;33(34):4161-4.
• 5. Gür E. Aşı kararsızlığı-aşı reddi. Türk Pediatri Arşivi. 2019;54(1):1-2.
• 6. Badur S. Aşı Karşıtı Gruplar ve Aşılara Karşı Yapılan Haksız Suçlamalar. 2011.
• 7. Sabahelzain MM, Moukhyer M, Dubé E, Hardan A, van den Borne B, Bosma H. Towards a further understanding of measles vaccine hesitancy in Khartoum state, Sudan: A qualitative study. PloS one. 2019;14(6):e0213882.
• 8. Larson HJ, De Figueiredo A, Xiahong Z, Schulz WS, Verger P, Johnston IG, et al. The state of vaccine confidence 2016: global insights through a 67-country survey. EBioMedicine. 2016;12:295-301.
• 9. Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2018 [Available from: https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/36134,siy2018trpdf.pdf?0.
• 10. Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2017 [Available from: https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/31096,turkcesiydijiv1pdf.pdf?0.
• 11. Üzüm Ö, Eliaçık K, Örsdemir HH, Öncel EK. Ebeveynlerin aşı yaklaşımlarını etkileyen faktörler: Bir eğitim araştırma hastanesine ilişkin değerlendirme. Çocuk Enfeksiyon Dergisi. 2019;13(3):144-9.
• 12. Bozkurt G, Erdim L. Güvenli Bağışıklamada Ebe ve Hemşirelerin Sorumlulukları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2004;8(3):119-26.
• 13. Özgük L, Tanrıöver MD, Altınel S, Ünal S. Vaccinating healthcare workers: level of implementation, barriers and proposal for evidence-based policies in Turkey. Human vaccines & immunotherapeutics. 2017;13(5):1198-206.
• 14. Nalbantoğlu B, Nalbantoğlu A, Külcü NU, Aysu S. Dokuz ay-8 yaş arası çocuklarda hepatit B seroprevalansı ve aşılanma durumları. Çocuk Dergisi. 2010;10(3):116-21.
• 15. Rumetta J, Abdul-Hadi H, Lee YK. A qualitative study on parents' reasons and recommendations for childhood vaccination refusal in Malaysia. J Infect Public Health. 2020;13(2):199-203.
• 16. Cohen J, Cohen P, West SG, Aiken LS. Applied multiple regression/correlation analysis for the behavioral sciences, 3rd ed. Applied multiple regression/correlation analysis for the behavioral sciences, 3rd ed. Mahwah, NJ, US: Lawrence Erlbaum Associates Publishers; 2003. p. xxviii, 703-xxviii, . 17. Kocoglu‐Tanyer D, Dengiz KS, Sacikara Z. Development and psychometric properties of the public attitude towards vaccination scale–Health belief model. Journal of advanced nursing. 2020;76(6):1458-68.
• 18. Özer M, Büyükçam A, Bayhan C, Özsürekci Y, Kara A. Türk tıp öğrencileri arasında suçiçeği aşısı kabulü ve aşı ilişkili yan etkiler konusundaki tutumlar. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2016;59:55-60.
• 19. Türkay M, Ay EG, Aktekin MR. Antalya İlinde Seçilmiş Bir Grupta Aşı Karşıtı Alma Durum. Akdeniz Tıp Dergisi. 2017;3(2):107-12.
• 20. Güvenç G, Akyüz A, Seven M. Hemşirelik yüksek okulu öğrencilerinin human papilloma virüs enfeksiyonu ve aşıları ile ilgili bilgi ve tutumlarının belirlenmesi. Gulhane Medical Journal. 2012;54(2).
• 21. Barbara A, La Milia DI, Di Pumpo M, Tognetto A, Tamburrano A, Vallone D, et al. Strategies to increase flu vaccination coverage among healthcare workers: a 4 years study in a large Italian teaching hospital. Vaccines. 2020;8(1):85.
• 22. Topaloğlu N, Yıldırım Ş, Tekin M, Saçar S, Peker E, Şahin EM. Üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren çocukların ailelerinin influenza aşısı hakkındaki düşünceleri. Uluslararası Klinik Araştırmalar Dergisi. 2013;1(1):10-3.
• 23. Başar F, Çiçek S, Sağlam HY. Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Human Papilloma Virüsü ve Aşısına Yönelik Bilgi Düzeyleri. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2019;10(17):123-38.
• 24. Bülbül M, Ergüven M, Yasa O, Tombalak NA. Sağlam çocuk polikliniğimize başvuran çocukların rutin aşı ve diğer aşıların uygulama oran ve düzeninin değerlendirilmesi. Göztepe Tıp Dergisi. 2013;28(4):171-8.
• 25. Polat Y, TATLI S, Yavuzekinci M, Öztürk M, İpekçi NN, Yurdagül G, et al. Okul öncesi eğitime devam eden çocukların ailelerinin çocukluk çağı aşıları hakkındaki görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;6(4):131-7.
• 26. Brown AL, Sperandio M, Turssi CP, Leite R, Berton VF, Succi RM, et al. Vaccine confidence and hesitancy in Brazil. Cadernos de saude publica. 2018;34:e00011618.
• 27. Kaufman J, Ryan R, Walsh L, Horey D, Leask J, Robinson P, et al. Face‐to‐face interventions for informing or educating parents about early childhood vaccination. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2018(5).
• 28. Açoğlu EA, Oğuz MM, Şenel S. Ebeveynlerin Hpv Aşısı Hakkındakı Bilgi Düzeyleri ve Yaklaşımları. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2019;13(2):78-82.
• 29. Karlsson LC, Lewandowsky S, Antfolk J, Salo P, Lindfelt M, Oksanen T, et al. The association between vaccination confidence, vaccination behavior, and willingness to recommend vaccines among Finnish healthcare workers. PLoS One. 2019;14(10):e0224330.
• 30. Yaprak I, Halıcıoğlu O, Kurun Ü, Okçu ÇS, Akduman İ. İki-altı yaş çocuklarda aşılanma durumu ve etkileyen risk faktörleri. İzmir Tepecik Eğitim Hastanesi Dergisi. 2005;15(1):13-21.