Hareket İncelemesine Dayalı bir Form Araştırma Süreci_Kinematik_ Çevrimiçi Tasarım Çalıştayı Sonuçları

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 149 - 172, 30.09.2021

Sinem Kırkan , Ayça Şentop

https://doi.org/10.53710/jcode.984081

Öz

Canlılar içinde bulundukları mekanı duyularının yanı sıra beden hareketleri ile deneyimlemektedir. Bu nedenle, ‘mimarlık’, ‘hareket’ ve ‘beden’ kavramlarının arasında güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Beden ve hareket verilerinin mimari form yaratma sürecinde etkin bir biçimde kullanılması tasarımı ve tasarımcıyı besleyen bir süreçtir. Dolayısıyla bu verilerin tasarım sürecine aktarılması adına izlenebilecek yöntemlerin ve ifade tekniklerinin araştırılması önemlidir.
Bu bağlamda ....... Üniversitesi 4. sınıf iç mimarlık öğrencisi 19 kişi ile birlikte bir çevrimiçi çalıştay gerçekleştirilmiş ve sunduğu hareket çeşitliliği gözetilerek seçilen bir ‘dans’ performansı form üretim aracı olarak ele alınmıştır. Kompleks bir tasarım problemi olarak kurgulanabilecek form üretim süreci bu çalışmada bağlamlarından sıyrılarak salt dans geometrisine dayalı üretim teşvik edilmiştir. Böylece ‘hareketin geometrisi’ olarak tanımlanan ‘Kinematik’ çalıştay başlığının önerdiği gibi dans performansı anlam ve etkiyen güçlerden arındırılarak yalnızca bedensel hareketten oluşan formlar aranmıştır. İki fazlı kurgulanan çalışmanın birinci fazında katılımcılara yaklaşık bir dakikalık dans videosu izletilmiş ve izlenen performansın kısa-süreli hafızaya dayalı olarak üç boyutlu model ile temsil edilmesi istenmiştir. Çalışmanın ikinci fazında video tekrarlı olarak oynatılırken temsilin tekrarlanması beklenmiş ve sonuç ürünler Laban Hareket Analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Katılımcıların geribildirimleri metin, anket ve sözel açıklamalar ile toplanmış ve nitel veri analizi gerçekleştirilmiştir. İki fazın sonuç ürünleri arasında görsel canlandırmaya, malzeme seçimine ve yoruma bağlı farklılıklar tespit edilmiş ve etkileri tartışılmıştır. Makalede ayrıca çevrimiçi çalıştay yürütme sürecine dair yorumlar aktarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dans, Etkileşimli Tasarım, Hareket, Hareket Modeli, Mimarlık

Kaynakça

• Anderson, J. (1992). Ballet & Modern Dance: A Concise History (Vol. 2). New Jersey: Princeton Book Company.
• Anderson, R.E., Helstrup, T. (1993) Visual discovery in mind and on paper. Mem Cogn 21, 283-293.
• Bilda, Z. Gero, J. S. & Purcell, T. (2006). To sketch or not to sketch? That is the question. Design Studies, 27 (5), 587-613.
• Goldschmidt (1994). On visual design thinking: the vis kids of architecture. Design Studies 15 (2), 158-174.
• Guest, A. H. (1990). Dance Notation. Perspecta , 26, 203-214, USA.
• Marks, D. F. (1999). Consciousness, Mental Imagery and Action, British Journal of Psychology, 90, 567-585.
• McAvinue L. P. & Robertson I. A.; 2007. Measuring visual imagery ability: a Review. Imagination, Cognition and Personality, 26 (3), 191- 211.
• Ozer D.G. & Kavakoglu A.A. Movement As A Design Parameter:Studio Works 2014–2016 Int. J. of Design & Nature and Ecodynamics. Vol. 0, No. 0 (2017) 1-10
• Richardson, A. (1994). Individual Differences in Imaging: Their Measurement, Origins and Consequences, Baywood, New York.
• Kırkan, S. & Çağdaş, G. (2019). Dans Hareketi Verilerinin Sayısal Ortamda Forma Dönüştürülmesi. JCoDe: Journal of Computational Design, 1(1), 11-34.
• Kırkan, S. (2015). Dans Hareketi Verilerinin Sayısal Ortamda Forma Dönüştürülmesi (Master Tezi), İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kokotovich, V. & Purcell, T. (2000). Mental synthesis and creativity in design: an experimental exaination. Design Studies. 21 (5), 437-449.
• Stathopoulou, D. (2011). From Dance Movement to Architectural Form. PhD Thesis, Master of Philosophy University of Bath, Department of Architecture and Civil Engineering, United Kingdom.