The Relationship Between Accounting Culture and Integrated Reporting Awareness

Yıl 2020, Sayı: 62, 345 - 365, 25.12.2020

Gözde Karaburun Şuayyip Doğuş Demirci

https://doi.org/10.26650/JECS2020-0057

Öz

Integrated reporting is type of corporate report in which both financial and non-financial data are presented together, and it is uncomplicated. Thanks to integrated reporting, investors are informed as a whole, and they can make the right decisions on the future performance of the enterprise. In 1988, S. J. Gray defined the dimensions of accounting culture values based on the cultural dimensions of Hofstede. These are: professionalism versus statutory control, uniformity versus flexibility, conservatism versus optimism and secrecy versus transparency. The purpose of this study is to provide empirical evidence on the impact of accountants’ accounting culture values on integrated reporting awareness. The data in this study were obtained by applying the questionnaire technique to accountants in Izmir. These data were analyzed from three different perspectives. When they were analyzed in terms of accounting culture values, it was concluded that accountants place more value on professionalism, uniformity, conservatism and transparency values. When analyzed in terms of integrated reporting, it was concluded that accountants have awareness about integrated reporting. As a result, it was demonstrated that the accounting culture values of the accountants do not have an impact on the awareness of integrated reporting. According to the independent two-sample t-test results, the integrated reporting awareness does not display a significant difference according to the values of accounting culture. In other words, according to two independent sample t-test results, it was revealed that the null hypotheses could not be rejected

Anahtar Kelimeler

Integrated Reporting, International Integrated Reporting Framework, Accounting Culture, Gray’s Accounting Values, Accounting Culture Values

Muhasebe Kültürü ve Entegre Raporlama Farkındalığı İlişkisi

Öz

Entegre Raporlama, hem finansal hem de finansal olmayan verilerin birlikte sunuldukları ve karmaşık olmayan bir kurumsal rapor türüdür. Entegre raporlama sayesinde, yatırımcılar bütün olarak bilgilendirilmektedir ve işletmenin gelecek performansı üzerine doğru kararlar alabilmektedir. 1988 yılında S. J. Gray, Hofstede’in kültürel boyutlarını esas alarak muhasebe kültürü değerleri adını verdiği boyutları tanımlamıştır. Bunlar profesyonelliğe karşı statükoculuk, tekdüzeciliğe karşı esneklik, tutuculuğa karşı iyimserlik ve gizliliğe karşı şeffaflıktır. Bu araştırmanın amacı, muhasebecilerin sahip olduğu muhasebe kültürü değerlerinin entegre raporlama farkındalığı üzerindeki etkisi üzerine ampirik bir kanıt sağlayabilmektir. Bu çalışmadaki veriler, İzmir’deki muhasebecilere anket tekniği uygulanarak elde edilmiştir. Bu veriler üç ayrı açıdan incelenmiştir. Muhasebe kültürü değerleri açısından incelendiğinde, muhasebecilerin profesyonellik, tekdüzecilik, tutuculuk ve şeffaflık değerlerine yakın olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Entegre raporlama açısından incelendiğinde muhasebecilerin entegre raporlama hakkında farkındalık sahibi olduğu sonucu elde edilmiştir. Son olarak, muhasebecilerin sahip olduğu muhasebe kültürü değerlerinin entegre raporlama farkındalığı üzerinde etkisi olmadığı ortaya koyulmuştur. Bağımsız iki örnek t-testi sonuçlarına göre entegre raporlama farkındalığı, muhasebe kültürü değerlerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Başka bir ifadeyle bağımsız iki örnek t-testi sonuçlarına göre sıfır hipotezlerinin reddedilemeyeceği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Entegre Raporlama, Uluslararası Entegre Raporlama Çerçevesi, Muhasebe Kültürü, Gray'in Muhasebe Değerleri, Muhasebe Kültürü Değerleri

Kaynakça

• Aracı, H., ve Yüksel, F. (2017). Entegre raporlamada muhasebe meslek mensuplarının rolü ve muhasebe müfredatlarında entegre raporlama. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 389–414.
• Aras, G., ve Uğur Sarıoğlu, G. (2015). Kurumsal raporlamada yeni dönem: Entegre raporlama. İstanbul: Tüsiad.
• Bekci, İ., ve Bitlisli, F. (2012). Muhasebe-kültür değerlerinin analizi: Muhasebe meslek mensupları üzerine bir araştırma. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 61–76.
• Borsa İstanbul. (2014, Ekim). Şirketler için sürdürülebilirlik rehberi. Borsa İstanbul web sitesi: http://www.borsaistanbul.com/data/kilavuzlar/surdurulebilirlik-rehberi.pdf adresinden alındı
• Chanchani, S., ve Willett, R. (2004). An empirical assessment of Gray’s accounting value constructs. The International Journal of Accounting, 125–154.
• Doğan, Z., ve Acar, A. (2019). Serbest muhasebeci ve mali müşavirlerin entegre rapor uygulamaları sürecinde mesleki yetkinliklerinin tespitine ilişkin bir araştırma. Muhasebe ve Denetime BAKIŞ, 25–48.
• Duman, S. (2007, Ocak). İSO 500 büyük sanayi kuruluşunun muhasebe kültürünün araştırılması. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dumay, J., Bernardi, C., Guthrie, J., & Demartini, P. (2016). Integrated reporting: A structured literature review. Accounting Forum, 166–185.
• Durmuş, A. F., ve Güneş, R. (2017). Türkiye’deki yeminli mali müşavirlerin kültür bazlı muhasebe değerlerinin analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 81-98.
• ERTA. (2018, Mart 03). Entegre raporlama Türkiye ağı kuruluş esasları. Entegre raporlama Türkiye: http://www.entegreraporlamatr.org/tr/images/pdf/ERTA_Kurulus_Esaslari.pdf adresinden alındıGlobal Reporting Initiative. (2014, Temmuz 4). G4 sürdürülebilirlik raporlaması kılavuzları. Global reporting web sitesi: https://www.globalreporting.org/resourcelibrary/Turkish-G4-Part-One.pdf adresinden alındı
• Gökten, S. (2016). Entegre raporlama yaklaşımı için uygulamaya yönelik sistematik bir öneri. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 741-765.
• Gray, S. J. (1988). Towards a theory of cultural influence on the development of accounting. Abacus, 1–15.
• Güney, S. (2018). Uluslararası muhasebe standartlarının ulusal muhasebe kültürüne etkileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 87–98.
• Güvemli, B. (2010). Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği döneminde muhasebe düşüncesinin gelişimi (1917-1953). Muhasebe ve Finansman Dergisi, 241–251.
• Hofstede Insights. Country comparison - What about Turkey? Ekim 17, 2018 tarihinde Hofstede insights: https://www.hofstede-insights.com/country-comparison/turkey/ adresinden alındı
• Hofstede, G. (2011). Dimensionalizing cultures : The Hofstede model in context. Online Readings in Psychology and Culture, 1–26.IIRC. (2013). Uluslararası <ER> çerçevesi. International integrated reporting council (IIRC).
• Kalaycı, Ş., Albayrak, A. S., Eroğlu, A., Küçüksille, E., Ak, B., Karaatlı, M., . . . Sungur, O. (2016). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Dinamik Akademi Yayın Dağıtım.
• Karabınar, S. (2005). Kültür-muhasebe etkileşimi açısından muhasebe iklimi: Muhasebeye Kültürel Bakışlar.Seçkin Yayıncılık.
• Karabınar, S., ve Güvenç, N. (2006). İçel ilinde faaliyet gösteren bağımsız muhasebe meslek mensuplarının kültür bazlı muhasebe değerleri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 210–217.
• Kardeş Selimoğlu, S., ve Yeşilçelebi, G. (2019). Entegre raporlama ve bütünleşik güvence modeli: Türkiye’deki farkındalığın Delphi tekniği ile araştırılması. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 680–703.
• Kıymık, H. (2015). Örgütsel kültür ve örgütsel muhasebe kültürü ile hileli finansal raporlama arasındaki ilişki: BİST hizmet endeksinde araştırma. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Koleśnik, K. (2013). The role of culture in accounting in the light of Hofstede’s, Gray’s and Schwartz’s cultural dimensions theories - A literature review. Financial Internet Quarterly ‘e-Finanse’, 33–41.
• Kooiker, K. (2014, Haziran). Towards a new corporate reporting model? Analyzing stakeholder opinions concerning the role of business in society and integrated reporting. University of Twente Student Theses: http://essay.utwente.nl/65567/1/Kooiker_MA_MB.pdf adresinden alındı
• Maniora, J. (2017). Is integrated reporting really the superior mechanism for the integration of ethics into the core business model? An empirical analysis. Journal of Business Ethics, 755–786.
• MIA-ACCA. (2016). MIA-ACCA integrated reporting survey. Kuala Lumpur: Malaysian Institute of Accountants (MIA) ve Association of Chartered Certified Accountants (ACCA).
• Nakip, M., ve Yaraş, E. (2016). SPSS uygulamalı pazarlama araştırmalarına giriş. Seçkin Yayıncılık.
• Ömürbek, V., ve Kılınç, Z. (2019). Muhasebe meslek mensuplarının entegre raporlamaya ilişkin farkındalık düzeylerinin belirlenmesi: Göller bölgesinde bir araştırma. Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, 157–182.
• Önce, S., Onay, A., ve Yeşilçelebi, G. (2015). Corporate sustainability reporting and situation in Turkey. Journal of Economics, Finance and Accounting, 230–252.
• Özdaşlı, E. (2017). Muhasebe kültürü değerlerinin muhasebe meslek mensuplarının içsel ve dışsal motivasyonları üzerine etkisi: Bir araştırma. Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Salter, S. B., ve Niswander, F. (1995). Cultural influence on the development of accounting systems internationally: A test of Gray’s [1988] theory. Palgrave Macmillan Journals, 379–397.
• Solak, B., Gönen, S., ve Rasgen, M. (2017). Muhasebe meslek mensuplarının entegre raporlamaya ilişkin farkındalık düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir alan araştırması. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 166–188.
• Tecimer, Y. (2010, Aralık). Halka açık şirketlerde muhasebe kültür değerlerine yönelik bir araştırma. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yüksel, F., ve Aracı, H. (2017). Entegre raporlama, Türk işletmelerinin entegre raporlamaya bakışı üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 741–757.
• Zorlu, H. (2016). Raporlama; adillik, sorumluluk, hesap verebilirlik ve şeffaflık ilkelerinin hayata geçmesinde şirketler için önemli bir araç. TÜYİD Hissedar Dergisi, 40–41.