METOKLOPRAMİD KULLANIMINA BAĞLI GELİŞEN AKUT DİSTONİ: İKİ OLGU SUNUMU

Yıl 2011, Cilt: 2 Sayı: 1, 50 - 53, 01.01.2011

Özgür Söğüt Halil Kaya Leyla Solduk Mehmet Akif Dokuzoğlu

Öz

Metoklopramid, dopamin reseptör antagonisti bir benzamid olup,
gastroözefagial reflü hastalığının tedavisinde gastrointestinal pasajı
hızlandırmak için prokinetik bir ajan olarak ve bulantı-kusma ile seyreden
birçok hastalıkta antiemetik olarak sıklıkla tercih edilir. Sindirim
sistemi üzerine hem santral hem de periferik etkilidir. Kan-beyin engelini
kolayca aşar ve ekstrapiramidal sisteme ait yan etkiler oluşturabilir.
Bu yan etkileri arasında akut distonik reaksiyon nadirdir ancak acil
tedavi gerektiren bir durumdur.Bu yazıda, ilki 29 yaşında erişkin ve
terapötik dozda metoklopramid kullanmasına rağmen, diğeri 9 aylık
bir bebeğe hekim önerisiyle yüksek dozda metoklopramid verilmesine
bağlı olarak akut distonik reaksiyon gelişen 2 ayrı olgu sunuldu. Sunulan
her iki olguda tanı hikaye ile konuldu ve tedaviye dramatik olarak
yanıt alındı. Akut distoni ile acil servise başvuran hastalarda, sık
kullanılan bir antiemetik olan metoklopramidin yan etkisinin olabileceği
unutulmamalı ve bu durumda, hastalarda mutlaka ilaç kullanım öyküsü
sorgulanmalıdır. Ayrıca, metoklopramide bağlı distonik reaksiyonların
doz-aşımına bağlı ya da dozdan bağımsız olarak idiosenkrazik olarak
ortaya çıkabileceği hatırlanmalı, bu yüzden doz ayarlaması esnasında
daha özenli davranılmalıdır

Anahtar Kelimeler

Akut Distoni, Bebek, Erişkin, Metoklopramid, Yan Etki

ACUTE DYSTONIA SECONDARY TO USE OF METOCLOPR- AMIDE: TWO CASE REPORTS

Öz

Metoclopramide is a dopamine receptor antagonist benzamide derivative, and is frequently preferred as a prokinetic agent to accelerate gastrointestinal passage in the treatment of gastroesophageal reflux disease and antiemetically in many diseases presenting with nausea and vomiting. It has both central and peripheral effects on the digestion system. It can easily overcome the blood-brain barrier and may create side effects on the extrapyramidal system. Among these side effects, acute dystonic reaction is an uncommon yet a situation needing emergency treatment. In this study, we present 2 separate cases with acute dystonic reactions; the case of a 29-year-old adult with reactions despite using metoclopramide in therapeutic doses, and the case of a 9-month infant with reactions secondary to high doses of metoclopramide administration. Diagnosis was made via anamnesis in both of the presented cases, with the treatment eliciting a dramatic response. It should be kept in mind that metoclopramide, a commonly used antiemetic in patients referred to the emergency service with acute dystonia, might have side effects. In this setting, a history of medication use must be examined from the patients, absolutely. Additionally, ıt should be remembered that dystonic reactions secondary to metoclopramide might occur idiosyncratically depending on overdose or independent from dosage thus, more care needs to be taken during dose adjustment

Anahtar Kelimeler

Acute Dystonia, İnfant, Adult, Metoclopramide, Side Effect

Kaynakça

• Bateman DN, Rawlins MD, Simpson JM. Extrapyramidal reac- tions with metoclopramide. BMJ 1985;291:930-932.
• Dipalma JR. Metoclopramide: a dopamine receptor antagonist. Am Fam Physician 1990;41:919-924.
• Miller LG, Jankovic J. Metoclopramide-induced movement disor- ders. Clinical findings with a review of the literature. Arch Intern Med 1989;149:2486-2492.
• Carey MJ, Aitken ME. Diverse effects of antiemetics in children. N Z Med J 1994;107:452-453.
• İsmet Dökmeci. Sempatolitikler. İsmet Dökmeci, Editör. Farma- koloji Temel Kavramlar. 1. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri. 2000. s.328.
• Yis U, Ozdemir D, Duman M, Unal N. Metoclopramide in- duced dystonia in children: two case reports. Eur J Emerg Med 2005;12:117-119.
• Hagen EM, Farbu E, Bindoff L. Acute Dystonia Caused by Metoclopramide (Afipran) Therapy. Tidsskr Nor Laegeforen 2001;121:2162-2163.
• Grimes JD, Hassan MN, Preston DN. Adverse neurologic effects of metoclopramide. Can Med Assoc J 1982;26:23-25.
• Cezard C, Nisse P, Quaranta S, Peucelle D, Mathieu- Nolf M. Acute dystonia from metoclopramide in children. Therapie 2003;58:367-370.
• Bateman DN, Rawlins MD, Simpson JM. Extrapyramidal reac- tions with metoclopramide. BMJ 1985;291:930-932.
• Putnam PE, Orenstein SR, Wessel HB, Stowe RM. Tardive dyski- nesia associated with use of metoclopramide in a child. J Pediatr 1992;121:983- 985.
• Tait PA. Supraglottic dystonic reaction to metoclopramide in a child. Med J Aust 2001;174:607-608.
• İncecik F, Önlen Y, Özer C, Özcan K. Metoclopramide Induced Acute Dystonic Reaction: Two Case Reports. Marmara Medical Journal 2008;21:159-161.
• Kızılelma A, Tekşam Ö, Haliloğlu G. Metoklopramid kullanımına bağlı gelişen akut distoni: Bir vaka takdimi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2008;51:162-164.