Scientific Mapping Analysis on Cultural Literacy Research in Education

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 94 - 113, 30.06.2025

Muhammed Zeki Güz , Emine Özer , Orhan Aktaş , Bahadır Kılcan

https://doi.org/10.52974/jena.1667654

Öz

Culture includes knowledge, beliefs and behaviors specific to humans, as well as all kinds of material and immaterial products that make up these elements. The most comprehensive social phenomenon in the transmission of culture is education. Cultural literacy enables individuals to communicate more consciously and empathically by understanding the values, history and norms of different societies. In this way, individuals gain advantages in terms of social adaptation and academic success by developing critical thinking skills in a globalizing world. In light of this importance, the rapid increase in cultural literacy studies in the field of education in recent years has attracted the attention of researchers. In this context, the present study aims to analyze the bibliometric aspects of journal publications related to cultural literacy in educational research. For the aforementioned analysis, the dataset collected from WoS, Scopus, PubMed, Lens and Dimensions databases was analyzed through R-Studio. Accordingly, although there have been fluctuations in the number of publications on cultural literacy since the past, it is seen that there is an increasing trend in general. The first publication on cultural literacy in education was published in 1973. It is seen that “Interchange” magazine stands out as the most influential magazine in the field of cultural literacy in the field of education. The most frequently used keywords in the articles on cultural literacy are “education, teaching, curriculum, literacy”. It is hoped that the results obtained from this study will provide a general perspective to the researchers working on cultural literacy.

Anahtar Kelimeler

education , cultural literacy , bibliometrics , r-studio

Eğitimde Kültürel Okuryazarlık Araştırmaları Üzerine Bilimsel Haritalama Analizi

Öz

Kültür, insanlara özgü bilgi, inanç ve davranışlar ile birlikte bu unsurları oluşturan her türlü maddi ve manevi ürünleri kapsamaktadır. Kültürün aktarımında da en kapsamlı sosyal olgu ise eğitimdir. Kültürel okuryazarlık, bireylerin farklı toplumların değerlerini, tarihini ve normlarını anlayarak daha bilinçli ve empatik iletişim kurmasını sağlar. Bu sayede kişiler, küreselleşen dünyada eleştirel düşünme becerilerini geliştirerek sosyal uyum ve akademik başarı açısından avantaj elde eder. Sözü edilen bu önem ışığında son yıllarda eğitim alanında kültürel okuryazarlık çalışmalarında yaşanan hızlı artış, araştırmacıların dikkatini çekmektedir. Bu bağlamda mevcut çalışmanın amacı, eğitim araştırmalarında kültürel okuryazarlık ile ilgili dergi yayınlarının bibliyometrik yönlerini analiz etmektir. Belirtilen analiz için WoS, Scopus, PubMed, Lens ve Dimensions veri tabanlarından toplanan veri kümesi R-Studio aracılığıyla incelenmiştir. Buna göre geçmişten beri kültürel okuryazarlık ile ilgili yayın sayısında bazı dönemler dalgalanmalar yaşansa da genel olarak artış eğiliminin olduğu görülmektedir. Eğitim alanında kültürel okuryazarlık ile ilgili ilk yayın 1973 yılında yayımlanmıştır. Eğitim alanında kültürel okuryazarlık alanında en fazla yayın yapan ve en etkili dergi olarak “Interchange” dergisinin ön plana çıktığı görülmektedir. Kültürel okuryazarlık ile ilgili makalelerde en sık kullanılan anahtar kelimeler “education, teaching, curriculum, literacy” olarak gözlemlenmiştir. Bu araştırmadan elde edilen sonuçların kültürel okuryazarlık konusunda çalışmalar yapan araştırmacılara genel bir bakış açısı kazandıracağını umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

eğitim , kültürel okuryazarlık , bibliyometri , r-studio

Kaynakça

• Aria, M., & Cuccurullo, C. (2017). Bibliometrix: An R-tool for comprehensive science mapping analysis. Journal of Informetrics, 11(4), 959-975.
• Biesta, G. (2009). Good education in an age of measurement: on the need to reconnect with the question of purpose in education. Educ Asse Eval Acc, 21, 33–46. https://doi.org/10.1007/s11092-008-9064-9.
• Cue, E. N. & Casey, Z. A. (2017). “I didn’t know anything about it”: Critical pedagogy, cultural literacy, and (missed?) opportunities for praxis. i.e.: Inquiry in Education, 9(2), Article 3. htps://digitalcommons.nl.edu/ie/vol9/iss2/3.
• Demir, Ş., & Kıngır, S. (2022). Öğretmenlik mesleğinin genel yeterliklerinde kültürel okuryazarlık. İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 75-103.
• Di Cosmo, A., Pinelli, C., Scandurra, A., Aria, M., & D’Aniello, B. (2021). Research trends in octopus biological studies. Animals, 11(6), 1808. https://doi.org/10.3390/ani11061808.
• Dündar, R., & Kızık, M. M. (2023). Sosyal bilgiler öğretmenlerine göre kültürel okuryazarlık. International Journal of New Approaches in Social Studies, 7(1), 144-157. https://doi.org/10.38015/sbyy.1227233.
• Ellegaard, O., & Wallin, J. A. (2015). The bibliometric analysis of scholarly production: How great is the impact?. Scientometrics, 105, 1809-1831. https://doi.org/10.1007/s11192-015-1645-z.
• Ferdman, B. (1990). Literacy and cultural identity. Harvard Educational Review, 60(2), 181-205.
• Garcia-Mila, M., Miralda-Banda, A., Luna, J., Remesal, A., Castells, N. & Gilabert, S. (2021). Change in classroom dialogicity to promote cultural literacy across educational levels. Sustainability, 13, 6410. https://doi.org/10.3390/su13116410.
• Garfield, E. (1990). Keywords Plus: ISI’s breakthrough retrieval method. Part 1. Expanding your searching power on current contents on diskette. Current Comments, 1(32), 5-9.
• Gençtürk Güven, E. (2021). Kültürel okuryazarlık (Ed. Karatekin, K. & Gençtürk Güven, E.) Sosyal bilgiler için çoklu okuryazarlıklar II içinde (s. 1-36). Ankara: Pegem.
• Güneş, F. (2019). Okuryazarlık yaklaşımları. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 4(3), 224-246. DOI: 10.29250/sead.634908.
• Güvenç, B. (1979). İnsan ve kültür (Üçüncü Basım), İstanbul: Remzi.
• Hirsch, E. D. (1983). Cultural literacy. The American Scholar, 52(2), 159–169. http://www.jstor.org/stable/41211231.
• Hirsch, E. D. (1984, January). Cultural literacy. Paper presented at the National Adult Literacy Conference, Washington, DC.
• Imaduddin, M., & Eilks, I. (2024). A scoping review and bibliometric analysis of educational research on water literacy and water education. Sustainable Chemistry and Pharmacy, 42, 101833. https://doi.org/10.1016/j.scp.2024.101833.
• Karaca, A., & Kılcan, B. (2023). The adventure of artificial intelligence technology in education: Comprehensive scientific mapping analysis. Participatory Educational Research, 10(4), 144-165. https://doi.org/10.17275/per.23.64.10.4.
• Kafadar, T., & Şan, S. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarına göre kültürel okuryazarlık. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 59, 214-234.
• Kılıçoğlu Kıvrak, A., Özden, M., & Erbaş, Y. H. (2023). Kültürel okuryazar mıyım? Bir ölçek geliştirme çalışması. Kültür Araştırmaları Dergisi, 19, 23-40. https://doi.org/10.46250/kulturder.1334296.
• Maine, F., Cook, V. & Lähdesmäki, T. (2019). Reconceptualizing cultural literacy as a dialogic practice. London Review of Education, 17(3): 383–392. DOI https://doi.org/10.18546/LRE.17.3.12.
• McBurney, M. K., & Novak, P. L. (2002, September). What is bibliometrics and why should you care?. In Proceedings. IEEE international professional communication conference (pp. 108-114). IEEE.
• Mengüloğul, G., & Sarıkaya, B. (2024). Türkçe öğretmeni adaylarinin kültür okuryazarlığı, bilgi okuryazarlığı ve medya okuryazarlığı becerilerinin incelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 9(2), 280-292. https://doi.org/10.54979/turkegitimdergisi.1586944.
• Merryfield, M. M. (1989). Cultural literacy and African education. Annual Conferance of the African Studies Association.
• Naqeeb, H. (2012). Promoting cultural literacy in the EFL classroom. Global Advanced Research Journal of Educational Research and Reviews, 1(4), 41-46.
• Ochoa, G. G., McDonald, S., & Monk, N. (2018). Adapting open-space learning techniques to teach cultural literacy. Open Cultural Studies, 2(1), 510-519.
• Önal, İ. (2010). Tarihsel değişim sürecinde yaşam boyu öğrenme ve okuryazarlık: Türkiye deneyimi. Bilgi dünyası, 11(1), 101-121.
• Romero-Perdomo, F., Carvajalino-Umaña, J.D., Moreno-Gallego, J.L., Ardila, N. & González-Curbelo, M.Á. (2022). Research trends on climate change and circular economy from a knowledge mapping perspective. Sustainability, 14, 521. https://doi.org/10.3390/su14010521.
• Salo Lee, L. (2007). Towards cultural literacy. In Taina Kaiovola & Monica Melen Paaso (Eds). Education for global responsibility- Finnish perspetives (pp. 74-81). Publications of the Ministry of Education.
• Syamsijulianto, T., Sa’ud, U. S., Riyana, C., Satria, T. G., & Pranata, A. (2024). Civic cultural literacy research trend in primary schools: Tren penelitian literasi budaya kewarganegaraan di sekolah dasar. Jurnal Elementaria Edukasia, 7(3), 2957-2970.
• TDK (2025). Okuryazarlık. https://sozluk.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
• Tripathi, M., Kumar, S., Sonker, S. K., & Babbar, P. (2018). Occurrence of author keywords and keywords plus in social sciences and humanities research: A preliminary study. COLLNET Journal of Scientometrics and Information Management, 12(2), 215-232.
• UNESCO (2025). Literacy. https://www.unesco.org/en/literacy/need-know?hub=401 adresinden erişilmiştir.
• Tylor, E. B. (1920). Primitive culture: Researches into the development of mythology, philosophy, religion, language, art and custom (sixty edition), J.Murray.
• Wang, J., & Zhang, S. (2022). Cross‐cultural learning: A visualized bibliometric analysis based on bibliometrix from 2002 to 2021. Mobile Information Systems, 1, 7478223.
• Zor, A. (2014). Kültürel okuryazarlık açısından görsel sanatlar dersinin önemi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4). https://doi.org/10.7816/ulakbilge-02-04-01.