Preservice Teachers’ Views on Root Values

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 115 - 134, 31.12.2020

Nadire Emel Akhan , Enes Subaşı , Fatma Beyza Açıl

Öz

The aim of this research is to determine the opinions of preservice teachers studying in the last year of different departments about root values (justice, patience, respect, responsibility, friendship, honesty, self-control, benevolence and patriotism). The sample of this study designed using the qualitative research method consists of a total of 65 pre-service teachers studying in the education faculty of a public university in the first semester of 2019-2020 academic year in the programs of "Social Studies Education (10), Pre-School Education (10), Elementary School Education (10), Science Education, Science Education (10), Psychological Counseling and Guidance Education (10), Turkish Education (10) and Mathematics Education (5”. A semi-structured interview form involving eight open-ended questions was administered to the preservice teachers. The data of the research were analyzed with content analysis. When the results of the research are evaluated in general, it can be concluded that the preservice teachers have knowledge about the root values, emphasize the importance of value education, express the use of different methods and techniques for permanent and effective teaching during value teaching, and voiced the view that a course added to the curriculum of the teaching undergraduate program concerning values will be beneficial

Öğretmen Adaylarının Kök Değerlere İlişkin Görüşleri

Öz

Bu araştırmanın amacı; farklı bölümlerin son sınıfında öğrenim görmekte olan öğretmen adaylarının kök değerlere (adalet, sabır, saygı sevgi, sorumluluk, dostluk, dürüstlük, öz denetim, yardımseverlik ve vatanseverlik) ilişkin görüşlerini belirlemektir. Nitel araştırma yöntemi ile hazırlanan bu çalışmanın çalışma grubunu, 2019-2020 eğitim-öğretim yılının birinci döneminde bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenim görmekte olan “Sosyal Bilgiler Eğitimi (10), Okul Öncesi Eğitimi (10), Sınıf Eğitimi (10), Fen Bilgisi Eğitimi (10), Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Eğitimi (10), Türkçe Eğitimi (10) ve Matematik Eğitimi (5)” programlarındaki son sınıf toplam 65 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarına sekiz adet açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmıştır. Araştırmanın verileri içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarını genel olarak değerlendirdiğimizde, öğretmen adaylarının kök değerler hakkında bilgi sahibi olduğu, değer eğitiminin önemine vurgu yaptığı, değer öğretimi esnasında kalıcı ve etkili öğretim için farklı yöntem ve tekniklerinin kullanılmasını ifade ettiği ve öğretmenlik lisans programına değerlerle ilişkili eklenen dersin fayda sağlayacağı yönünde görüş bildirdikleri sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kök değer,, öğretmen adayı,, eğitim

Kaynakça

• Akay, İ. (2018). Ahmet Yılmaz Boyunağa’nın çocuk romanlarında yer alan kök değerler. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 13(28), 455-476.
• Aktepe, V. (2010). İlköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde yardımseverlik değerinin etkinlik temelli öğretimi ve öğrencilerin tutumlarına etkisi. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Aktepe, V., ve Tahiroğlu, M. (2016). Değerler eğitimi yaklaşımları ve etkinlik örnekleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 42, 361-384.
• Aydın, E., ve Sulak, S. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının “değer” kavramına yönelik metafor algıları. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 482-500.
• Balcı, F., ve Yanpar Yelken, T. (2010). İlköğretim öğretmenlerinin değer kavramına yüklediği anlamlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 81-90.
• Can, Ö. (2008). Dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çengel, S. (2019). Kök değerlere ilişkin sosyal bilgiler öğretmen adaylarının algıları: nitel bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Demir, N. (2019). Değerler eğitimi açısından Necip Fazıl Kısakürek’e ait “Çile” adlı eserde kök değerlerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eken, N. T., ve Öksüz, H. İ. (2019). İlkokul (1-4) Türkçe Ders Kitaplarındaki Hikâye Edici Metinlerin Türkçe Dersi Öğretim Programındaki Kök Değerler Bakımından İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 384-401.
• Genç, S. (2018). Görsel sanatlar eğitiminde kök değerler. Electronic Turkish Studies, 13(11), 543-560.
• Gündüz, M., & Bağcı, M. (2019). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Kök Değerler Hakkındaki Farkındalıkları ve Değerleri Öğretme Yöntemleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 5(2), 184-197.
• Gürgil, F., Kılcan, B., Kılıçoğlu, G., ve Kurtoğlu, F. S. (2019). Hünkar Hacı Bektaş Velî Velayetnamesi’nin kök değerler açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(1), 446-461.
• Güven, F. (2018). Sosyal bilgiler ders kitaplarının milliyetçilik ve yurtseverlik değerleri açısından analizi. Yüksek Lisans Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Hökelekli, H. (2010). Modern eğitimde yeni bir paradigma: değerler eğitimi. Eğitime Bakış Dergsi, 6(18), 4-9.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi.(sekizinci basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karatekin, N., Ekşi, H., Durmuş, A., Otrar, M., ve Işılak Durmuş, H. (2013). Değerler eğitimi öğretmen kitabı: öz denetim. İstanbul: Edam.
• Kurtdede Fidan, N., ve Öner, Ö. (2018). Değerler Eğitimine Yönelik Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. International Journal of Field Education, 4(1), 1-17.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
• Mindivanlı, E., Küçük, B., ve Sosyal, E. (2012). Sosyal bilgiler dersinde değerlerin aktarımında atasözleri ve deyimlerin kullanımı. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 93-101. Oğuz, E. (2012). Öğretmen adaylarının değerler ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1309-1325.
• Önlen, M. (2017). Sosyal bilgiler öğretim programında yer alan sevgi-saygı ve hoşgörü değerlerinin ulusal gazete haberlerine yansımaları. Yüksek Lisans Tezi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Özkul, Z. E. (2019). Haldun Taner'in öykülerinde tespit edilen değerlerin Türkçe öğretim programında (1-8. sınıf) yer alan kök değerlerle uyumu. Yayımlanmış yüksak lisans tezi. Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Saral Çolak, E. (2020). Kök değerlerin felsefe tarihindeki yeri ve Türkiye’de 2017 yılı sonrasında eğitim pratiğine yansıması. Yüksek Lisans Tezi. Ankara : Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sezer, T. (2008). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde sorumluluk değerinin öğretimine ilişkin öğretmen görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sınatra, G. M., ve Kardash, C. A. (2004). Teacher Candidates’ Epistemological Beliefs, Dispositions, and Views on Teaching as Persuasion. Contemporary Educational Psychology, 29(4).
• Şahin, T. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının değerler eğitimi öz-yeterliliklerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şen, Ü. (2008). Altıncı sınıf ders kitaplarındaki metinlerin ilettiği değerler açısından incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(8), 763-779.
• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2017). Müfredatta yenileme ve değişiklik çalışmalarımız üzerine. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_07/18160003_basin_aciklamasi-program.pdf adresinden alındı
• Topal, Y. (2019). Değerler Eğitimi ve On Kök Değer. Mavi Atlas, 7(1), 245-254.
• Türk Dil Kurumu. (2020). Türkçe Sözlük. 04 10, 2020 tarihinde https://sozluk.gov.tr/?kelime=yakla%C5%9F%C4%B1k%20de%C4%9Fer adresinden alındı
• Türk, İ. (2009). Değerler eğitiminde saygı. Yüksek Lisans Tezi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yalar, T., ve Yanpar Yelken, T. (2011). Değerler eğitiminin iyileştirilmesi ile ilgili öğretmen görüşlerinin belirlenmesi ve bir program modülü örneğinin geliştirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(38), 79-98.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.