ETKİN PİYASA HİPOTEZİNİN TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜ ÜZERİNE UYGULAMASI

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 47 - 66, 30.09.2021

Mustafa Ildırar , Tuğçe Dallı

https://doi.org/10.53280/jer.940239

Cited By: 4

Öz

Etkin piyasa hipotezi, hisse senetlerine ait fiyatların rassal oluştuğunu dolayısıyla da ilgili hisse senetlerinin bugünkü fiyatlarına bakılarak gelecekte olması beklenen fiyatının tahmin edilemeyeceğini ifade etmektedir. Yatırımcılar açısından bir piyasanın etkin olup olmadığı önemli olmaktadır. Zira piyasada zayıf formda etkinlik söz konusuysa yatırımcılar bu durumda ortalamanın üzerinde bir getiri elde edememektedir.
Çalışmamız Türk bankacılık sektörünün zayıf formda etkinliğini test etmeye yöneliktir. Bu kapsamda BIST banka endeksi de dahil olmak üzere toplam 12 bankanın aylık kapanış fiyatları analiz edilip zayıf formda etkin olup olmadığı test edilmiştir. Bu bankalar; BIST Bankalar Endeksi, Akbank, Albaraka, QNB Finansbank, Garanti Bankası, Halkbank, ICBC Turkey Bank, Türkiye İş Bankası, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, Şekerbank, Türkiye Sınai ve Kalkınma Bankası ve Vakıfbank’tır. Bankaların Temmuz 2007- Mart 2021 dönemine ait aylık kapanış fiyatlarına ADF, PP, KPSS birim kök testleriyle birlikte varyans oranı testi uygulanmıştır. Türkiye Halk Bankası dışındaki 11 bankanın zayıf formda etkin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Etkin Piyasa Hipotezi, Zayıf Formda Etkinlik, Bankacılık, Birim Kök Testleri, Varyans Oran Testi.

APPLICATION OF EFFICIENT MARKET HYPOTHESIS ON TURKISH BANKING SECTOR

Öz

The efficient market hypothesis; is a hypothesis that the prices formed randomly and hence the expected future price of the relevant stocks cannot be presumed by looking at today’s prices. For the investors a market whether efficent or not is a big matter. As a matter of fact, if a market is weak-form efficiency, investors cannot get return above average in this case.
Our research is intending for testing weak-form efficiency of Turkish banking sector. In this context 12 banks’ monthly closing prices including BIST Bank Index got analyzed and were tested whether weak-form efficiency or not. These banks BIST Bankalar Endeksi, Akbank, Albaraka, QNB Finansbank, Garanti Bankası, Halk Bankası, ICBC Turkey Bank, Türkiye İş Bankası, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, Şekerbank, Türkiye Sınai ve Kalkınma Bankası and Vakıfbank. The monthly closing prices of these banks’ July 2007 – March 2021 periods are implemented with variance ratio test and ADF, PP, KPSS unit root tests. It has been concluded that other than Türkiye Halk Bankası, are weak-form efficient.

Anahtar Kelimeler

Efficient Market Hypothesis, Weak-Form Efficiency, Turkish Banking Sector

Kaynakça

• Adalı, S. (2006). Piyasa Etkinliği ve IMKB: Zayıf Formda Etkinliğe İlişkin Ekonometrik Bir Analiz, Yüksek Lisans Tezi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Akgün, A. & Şahin, İ.E. (2017). The Testing of Efficient Market Hypothesis in Borsa Istanbul. 4th International Conference on Business and Economic Studies, 141-152.
• Alexeev, V. & F. Tapon. (2011). Testing Weak Form Efficiency on the Toronto Stock Exchange. Journal of Empirical Finance, 18 (4), 661–691.
• Al-Loughani, N. & D. Chappell. (1997). On the validity of the weak-form efficient markets hypothesis applied to the London Stock Exchange. Applied Financial Economics, 7(2), 173–176.
• Altunöz, U. (2016). Borsa İstanbul’da Zayıf Formda Etkin Piyasa Hipotezinin Testi: Bankacılık Sektörü Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 1619-1625.
• Atan, S.D., Özdemir, Z.A. & Atan, M. (2009). Hisse Senedi Piyasasında Zayıf Formda Etkinlik: İMKB Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(2), 33-48.
• Awad, I.M., Daraghma, Z.M.A. (2009). Testing the Weak-Form Efficiency of the Palestinian Securities Market. International Research Journal of Finance and Economics, 32, 7-17.
• Ayaydın, H., Çam, A.V., Barut A. & Pala, F. (2018). Harvey Doğrusallık Testi İle BİST Piyasa Etkinliğinin Analizi. TURAN Stratejik Araştırmalar Merkezi, Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 10(40), 547-553.
• Bachelier, L. (1900). Theorie de la Speculation. Paris: Gauthier-Villars.
• Balaban, E. (1995). Informational Efficiency of the Istanbul Securities Exchange and Some Rationale for Public Regulation. The Central Bank of the Republic of Turkey, Discussion Paper, No:9502.
• Barone, R. (2003). From Efficient Markets to Behavioral Finance. University of Lecce Economics Working Paper, 46(24), 1-27.
• Bekçioğlu, S. & Ada, E. (1985). Menkul Kıymetler Piyasası Etkin Mi? Muhasebe Enstitüsü Dergisi, Yıl: II, Ağustos 1985, Sayı:41, 30-38
• Borges, M.R. (2010). Efficient Market Hypothesis in Europan Stock Markets. The European Journal of Finance, 16(7), 711-726.
• Chan, K.C., Pan, M.S. & Gup, B.E (1997). International Stock Market Efficiency and Integration: A Study of Eighteen Nations. Journal of Business Finance and Accounting, 24(6), 803-813.
• Dallı, T. (2020). Etkin Piyasa Hipotezi: Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Degutis, A. & Novickyte, L. (2014) The Efficient Market Hypothesis: A Critical Review of Literature and Methodology, Ekonomika, 93(2): 7-23. Demireli, E., Akkaya, G.C. & İbaş, E. (2010). Finansal Piyasa Etkinliği: S&P 500 Üzerine Bir Uygulama. C.U. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(2), 53-67.
• Dickey, D.A. & Fuller W.A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427-431.
• Doğukanlı, H. & Ergün, B. (2011). Davranışsal Finans Etkin Piyasalara Karşı: Aşırı Tepki Hipotezinin İMKB’de Araştırılması. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 321-336.
• Elder, J. & Serletis, A. (2007). On Fractional Integrating Dynamics in the US Stock Market. Chaos, Solitons and Fractals, 34(3), 777-781.
• Esen, M.F. (2015). Finansal Piyasalarda Bilgi Asimetrisi Kaynakları ve İçerideki Bilgi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40), 700-707. Fama, E.F. (1965a). The Behavior of Stock Market Prices. Journal of Business, 38, 34-105.
• Fama, E.F. (1965b). Random Walks in Stock Market Prices. Journal of Business, 38, 34-105.
• Fama, E.F. (1970). Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Emprical Works. Journal of Finance, 25(2), 383-417.
• Fawson, C., Glover, T. F., Fang, W. & Chang, T. (1996). The Weak-Form Efficiency of the Taiwan Share Market. Applied Economics Letters, 3, 663-667.
• Gupta, R. & Basu, P.K. (2007). Weak Form Efficiency in Indian Stock Markets. International Business & Economics Research Journal, 6(3), 57-64.
• Hasanov, M. (2009). Is South Korea’s Stock Market Efficient? Evidence from A Nonlinear Unit Root Test. Applied Economics Letters, 16(2), 163-167.
• Hepsağ, A. & Akçalı, B.Y. (2015). Zayıf Formda Piyasa Etkinliğinin Asimetrik Doğrusal Olmayan Birim Kök Testi ile Analizi: G-7 ve E-7 Ülkeleri Örneği. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 9(2), 73-90.
• Huang, B.N. (1995). Do Asian Stock Market Prices Follow Random Walks? Evidence from The Variance Ratio Test. Applied Financial Economics, 5(4), 251-256.
• Jamaani, F. & Roca, E. (2015). Are the Regional Gulf Stock Markets Weak-Form Efficient as Single Stock Markets and as A Regional Stock Market?. Research in International Business and Finance, 33, 221-246.
• Katabi, M.M. & Raphael G. (2018). An Emprical Analysis of Weak-Form Efficiency of Dar es Salaam Stock Exchange. African Journal of Economic Review, 6(2), 115-134.
• Kayral, İ.E. & Alagöz, H.M. (2019). G-20 Üyesi Ülke Borsalarının Zayıf Formda Piyasa Etkinliğinin Test Edilmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21(3), 809-828.
• Kır, E.I. (2019). Pay Piyasalarında Etkin Piyasa Hipotezinin Sınanması: Avrupa Birliği’ne Üye Ülkeler ve Türkiye Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kıyılar, M. (1997). Etkin Pazar Kuramı ve Etkin Pazar Kuramının İMKB’de İrdelenmesi-Test Edilmesi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Koyuncu, T. & Aslan, A. (2017). Etkin Piyasa Hipotezi ve Gelişmiş Borsalar Üzerine Bir Uygulama: Panel Veri Analizi. Kapadokya Akademik Bakış, 1(1), 17-30.
• Köse, A. (1993). Etkin Pazar Kuramı ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Etkin Pazar Kuramının Zayıf Şeklini Test Etmeye Yönelik Bir Çalışma. D.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, 22(2), 105-127.
• Kushwah, S.V., Negi, P. & Sharma, A. (2013). The random character of stock market prices: A study of Indian Stock Exchange. Integral Review, A Journal of Management, 6(1), 24-33.
• Mishra, P.K. (2011). Weak Form Market Efficiency: Evidence from Emerging and Developed World. The Journal of Commerce, 3(2), 26-34.
• Munir, Q. & Mansur, K. (2009). Is Malaysian Stock Market Efficient? Evidence from Threshold Unit Root Tests. Economics Bulletin, 29(2), 1359-1370.
• Narayan, P. & Prasad, A. (2007). Mean Reversion in Stock Prices: New Evidence from Panel Unit Root Tests for Seventeen European Countries. Economics Bulletin, 3(34), 1-6.
• Narayan, P.K. & Smyth R. (2004). Is South Korea’s Stock Market Efficient?. Applied Economics Letters, 11(11), 707-710.
• Ojah, K. & Karemera, D. (1999). Random Walks and Market Efficiency Tests of Latin American Emerging Equity Markets: A Revisit. The Financial Review, 34(2), 57-72.
• Özcan, B. & Gültekin, E. (2016). Etkin Piyasalar Hipotezi G-20 Ülkeleri İçin Geçerli mi? Yeni Bir Yaklaşım. 2. Uluslararası İşletme ve Ekonomi Kongresi (ICEB’16), Saraybosna.
• Özdemir, A. (2018). Pay Piyasalarında Etkin Piyasalar Hipotezinin Farklı Dağılım Varsayımları Bağlamında Uzun Hafıza Modelleri İle Tespiti: ABD ve Türkiye Karşılaştırması. Doktora Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• Phillips, P.C.B. & Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrica, 75(2), 335-346.
• Roberts, H. V. (1967). Statistical versus Clinical Prediction of the Stock Market, Unpublished Manuscript. Center for Research in Security Prices, University of Chicago.