PERAKENDE SEKTÖRÜNDE BİR SÜPERMARKETTE REBA, NIOSH VE SNOOK TABLOLARI YÖNTEMLERİNİ KULLANARAK ERGONOMİK RİSK ANALİZİ VAKA ÇALIŞMASI

Yıl 2018, , 448 - 459, 28.09.2018

Müge Ensari Özay , Çağatay Şemsi Doğanbatır

https://doi.org/10.21923/jesd.321303

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmada perakende satış yapan, Türkiye’de süpermarketler zinciri
bulunan bir firmanın şubelerinden birinin kasap, şarküteri, depo ve manav
reyonlarında ve temizlik işlerinde çalışanların elle kaldırma işleri ve çalışma
duruş pozisyonları incelenmiştir. Kasap reyonunda çalışanların el ile yük
kaldırma işleri NIOSH (Ulusal Mesleki Sağlık ve Güvenlik Enstitüsü) yöntemi
kullanarak analiz edilmiştir. Ayrıca kasap reyonu çalışanlarının tezgâhtan ürün
alma duruş pozisyonları Hızlı Tüm Vücut Değerlendirme (REBA) yöntemi
kullanılarak analiz edilmiş ve on bir olarak hesaplanan REBA skoru hareketin
çok tehlikeli risk seviyesinde olduğunu göstermiştir. Tezgâhta mekanik
değişiklikler yapılması önerilerek yapılan iyileştirmeler sonucunda REBA skoru
üçe düşürülerek güvenli çalışma ortamı sağlanmıştır. Şarküteri çalışanlarının
tezgâha ürün yerleştirme ve etiket değiştirme işleri sırasındaki duruşları REBA
yöntemi kullanılarak incelenmiş ve daha güvenli çalışabilmeleri için önerilerde
bulunulmuştur. Manav reyonu çalışanlarının el ile kasaları kaldırma ve
tezgâhlara ürün yerleştirme işleri NIOSH yöntemi ile değerlendirilerek, yük
miktarının azaltılması ve asimetri açısının azaltılması yönünde öneriler
getirilmiştir. Depo bölümünde yapılan Snook tabloları analizi ile çalışanların
çok ağır yükleri transpalet yardımı ile iterek ve çekerek taşıdıkları tespit
edilmiştir. Forklift veya mekanik alet kullanılarak taşıma yapılması tavsiye
edilmiştir. Temizlik elemanlarının zemin temizliği sırasında yaptıkları itme
işi SNOOK tabloları kullanılarak incelenmiş, daha hafif bir yer temizleme
cihazının alınması veya işin iki çalışan arasında dönüşümlü olarak yapılması
önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ergonomi, Perakende Sektörü, REBA, NIOSH Kaldırma Denklemi, Snook Tabloları

ERGONOMIC RISK ANALYSIS CASE STUDY USING REBA, NIOSH AND SNOOK TABLE METHODS IN A SUPERMARKET IN THE RETAIL INDUSTRY

Öz

In this study, the manual handling
and working posture positions of employees working in a supermarket in Turkey
were investigated by ergonomic risk assessment methods. The supermarket has butchery,
delicatessen, warehouse and grocery sections. Manual load handling works were
analyzed using revised NIOSH (National Occupational Health and Safety
Institute) lifting equation. The working posture positions were analyzed using
the Rapid Entire Body Assessment (REBA) method. Pulling and pushing forces were
analyzed using Snook Tables method.

As a result of the
mechanical changes in the workbench of the butcher, the REBA score was reduced
to three and a safe working environment was provided. Suggestions had been made
to reduce the amount of load and asymmetry angle in the work of manual handling
of load carriage and placement of products on benches in grocery department. In
the warehouse section, a forklift or a mechanical tool was recommended for
transportation. For the pushing action of the employees during floor cleaning,
a lighter floor-cleaning device was suggested and it is recommended that the
work be done alternately between the two employees.

Anahtar Kelimeler

Ergonomics, Retail Industry, NIOSH Lifting Equation, REBA method, Snook Tables

Kaynakça

• Akkale, E.C., 2014. Elle Taşıma İşlerinde İş Sağlığı Ve Güvenliğinin NIOSH Kaldırma Denklemi İle İncelenmesi. T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, https://www.csgb.gov.tr/media/2014/elifcerenakkale.pdf
• Anderson, V.P., 2015. Ergonomic solutions for retailers: prevention of material handling injuries in the grocery sector. Cincinnati, OH: U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention, National Institute for Occupational Safety and Health, DHHS (NIOSH) Publication No. 2015-100. CDC Centers for Disease Control and Prevention, 2013. About NIOSH. http://www.cdc.gov/niosh/about.html
• Ciriello, V.M., Snook, S.H., 1978. The effects of size, distance, height, and frequency on manual handling performance. Proceedings of the Human Factors and Ergonomics Society Annual Meeting. 22:318–22. 15.
• Coşkun, M. B., Sağıroğlu, H., Ergizel, N., 2015. İş İstasyonlarının Ergonomik Riskinin NIOSH Yöntemi ile Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3) ÖS: Ergonomi 2015, 339-345.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2013. Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği. Resmî Gazete, Sayı: 28717
• Hignett, S., 1998. Ergonomics. In: Pitt-Brooke, J., Reid, H., Lockwood J., and Kerr, K. (Eds.) Rehabilitation of Movement. Theoretical Basis of Clinical Practice. London: W.B Saunders Company Ltd, 13, 480-486.
• Hignett, S., McAtamney, L., 2000. Rapid Entire Body Assessment (REBA). Applied Ergonomics, 31, 201-205
• OSHA 3192-06N, 2004. Guidelines for Retail Grocery Stores Ergonomics for the Prevention of Musculoskeletal Disorders.
• Sağıroğlu, H., Coşkun, M. B., Ergizel, N., 2015. REBA ile Üretim Hattındaki İş İstasyonlarının Ergonomik Risk Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3) ÖS: Ergonomi 2015, 365-370.
• Snook, S.H., 2005. Psychophysical tables: lifting, lowering, pushing, pulling, and carrying. In: Stanton N, Hedge A, Brookhuis K, Salas E, Hendrick H, editors. The handbook of human factors and ergonomics methods. Boca Raton, FL, USA: CRC Press.
• Snook, S.H., Irvine, C.H., Bass, S.F., 1970. Maximum weights and work loads acceptable to male industrial workers. A study of lifting, lowering, pushing, pulling, carrying, and walking tasks. American Industrial Hygiene Association Journal, 31(5),579–86.
• TAMPF, 2016. Dönüşürken Büyüyen Türkiye Perakende Sektörü. Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu, www.pwc.com.tr
• Waters, T.R., Putz-Anderson, V., Garg, A., 1994. Applications Manual For The Revised NIOSH Lifting Equation. 94-110, Cincinati.
• Yılmaz, E., 2015. Perakende Sektörü 2015 Değerlendirmesi, 2016 Beklentileri. http://www.kto.org.tr/d/file/perakende-sektoru---emre-yilmaz.pdf