BİR MOBİLYA İŞLETMESİNİN MONTAJ HATTINDA ERGONOMİK RİSK ANALİZİ

Yıl 2018, , 67 - 82, 24.12.2018

Ece Çiçek Nurselin Kazanç Emin Kahya

https://doi.org/10.21923/jesd.359455

Cited By: 8

Öz

Uygunsuz çalışma duruşları sırt, kol, boyun, bilek vb. kas sistemi
rahatsızlıklarına neden olmaktadır. Bu rahatsızlıklar fiziksel güç gerektiren
işleri yapan çalışanlarda sıklıkla görülmektedir. Çalışanlarda meydana çıkan
rahatsızlıklar üretimdeki verimliliğin de düşmesine yol açmaktadır. Mobilya
sektörü de fiziksel zorlanmaların yoğun olduğu bir sektör olup çalışanlar aşırı
yüklenmelere maruz kalmakta bu nedenle kas iskelet sistemi rahatsızlıkları
meydana gelmektedir. Bu çalışmada, çalışan duruşlarını analiz etmek için REBA,
OWAS ve QEC yöntemleri ile montaj hattındaki işlemlerin risk değerlendirmeleri
yapılmıştır. İşlem sırasında gözlem yapılıp REBA gözlem formu doldurularak REBA
skoru bulunmuştur. OWAS için işlemler video kaydına alınmıştır. 15 saniyelik
OWAS değerleri bulunup tüm bu değerlerin ortalaması alınmıştır. QEC skoru hem
gözlemci hem de çalışan tarafından doldurulan form ile bulunmuştur. Süngerleme,
kumaşı iskelete giydirme, kolları iskelete zımbalama ve gövdeyi iskelete
zımbalama olmak üzere dört işlemin risk skorları bulunmuştur. En yüksek risk
skoru süngerleme işleminde bulunmuştur. Skorların yüksek çıktığı işlemler için
iyileştirme önerileri geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ergonomik risk değerlendirme, REBA, OWAS, HMD

THE ERGONOMIC RISK ANALYSIS IN A ASSSEMBLY LINE OF FURNITIRE COMPANY

Öz

Inappropriate working
postures cause musculoskeletal disorders which are seen in the various regions
of the body such as back, arm, neck and wrist etc. These discomforts are often
seen in employees who use physical strength while working.

The
disorders occur in the employees make production inefficient. Because of the
furniture sector is one of the sector that contains a physical enforcement,
workers are exposed to overloads. Therefore musculoskeletal disorders occur. In
this study, risk assessments are done by using the methods of REBA, OWAS and
QEC to analyze employees working conditions. Observations were made during the
process and REBA score  was found by
filling the REBA observation form. Operations have been recorded for OWAS
values. These OWAS values of 15 seconds were found and averaged over all these
values. The QEC score has calculated by the forms filled both observer and
employee. Risk scores of foaming, cloth scarfing, staples stapling and body
stapling are calculated. Foaming process has the highest risk score.
Improvement recommendations have been developed for high-scoring operations.

Anahtar Kelimeler

Ergonomic risk analysis, REBA, OWAS, QEC

Kaynakça

• Akay, D., Dağdeviren, M., Kurt, M. 2003. Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18(3), 73-84.
• Akay, D., Toksari, M. D. 2009. Ant Colony Optimization Approach for Classification of Occupational Low Back Disorder Risks. Human Factors and Ergonomics in Manufacturing, 19 (1), 1–14.
• Atıcı, H., Gönen, D., Oral, A. 2015. Çalışanlarda Zorlanmaya Neden Olan Duruşların REBA Yöntemi Ile Ergonomik Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), ÖS:Ergonomi 2015, 239-244.
• Bernard, B. P. 1997. Musculoskeletal Disorders and Workplace Factors: A Critical Review of Epidemiologic Evidence for Work-related Musculoskeletal Disorders of the Neck, Upper Extremity and Low Back Pain, U.S Department of Health and Human Services NIOSH Publication, 97-141.
• Bilir, N. 2011. Meslek Hastalıkları Tanı, Tedavi ve Korunma Ilkeleri. Hacettepe Tıp Dergisi, 42(4), 142-157.
• Chiasson, M.E., Imbeau, D., Major, J., Aubry, K., Delisle A. 2012. Comparing the Results of Eight Methods Used to Evaluate Risk Factors Associated With Musculoskeletal Disorders, International Journey Of Industrial Ergonomics, vol. 42 p. 478-488
• David, C. G. 2005. Ergonomic Methods for Assessing Exposure to Risk Factors for Work- related Musculoskeletal Disorders, Occupational Medicine, vol 55. p. 190-199.
• Erdinç, O, Vayvay, Ö. 2006. Hızlı Maruziyet Değerlendirme Ölçütü (Quıck Exposure Check) Yöntemiyle Tekstil Üretimindeki Ergonomik İyileştirmelerin Kas-İskelet Risklerine Etkisinin İncelenmesi, 12.Ulusal Ergonomi Kongresi Bildirileri, 82-86.
• Haslegrave, C.M. 1994. What Do We Mean by a Working Posture?, Ergonomics, 37(4), 781-799.
• Hignett, S., McAtamney, L. 2000. Rapid Entire Body Assessment (REBA). Applied Ergonomics, 31, 201-205.
• İçağasıoğlu, A., Yumuşakhuylu, Y., Ketenci, A., Toraman, N.F., Maymak Karataş G., Kuru, Ö., Kirazlı, Y., Çapacı, K., Eriman, E., Haliloğlu, S. 2015. Burden of Chronic Low Back Pain in the Turkish Population. Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation, 61, 58-64.
• İnan, U. H., Karacin, C., Yıldırım, A.A., Yılmaz, C. 2011. OWAS Metodu ile Çalışma Duruşlarının İncelenmesi Etiket ve Matbaacılık Sektöründe Bir Uygulama, 17. Ulusal Ergonomi Kongresi Bildirileri, 14-16 Ekim 2011, Eskişehir
• Karhu, O., Kansi, P., Kuorinka, I. 1977. Correcting Working Postures in İndustry: A Practical Method for Analysis ”, Applied Ergonomics, 8(4), 199-201.
• Kesiktaş, N., Özcan, E. 2007. Mesleki Kas Iskelet Risklerinin Değerlendirilmesinde Güncel Teknikler ve Quick Exposure Check (QEC). Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Ocak, Şubat-Mart, 33-38.
• Kocabaş, M. 2009. Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışan İş Görenlerde Zorlanmaya Neden Olan Çalışma Duruşlarının Analizi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Koç, S. , Testik, Ö.M. 2016. Mobilya Sektöründe Yaşanan Kas-İskelet Sistemi Risklerinin Farklı Değerlendirme Metotları İle İncelenmesi Ve Minimizasyonu. Endüstri Mühendisliği Dergisi , 27(2), 2-27.
• Li, G., Buckle P. 2005. Handbook of Human Factors and Ergonomics Methods (Quick Exposure Checklist (QEC) for the Assessment of Workplace Risks for Work- Related Musculoskeletal Disorders (WMSDs)), CRC Press
• Mattila, M., Karwowski, W., Wilkki, M. 1993. Analysis of Working Postures in Hammering Tasks on Building Construction Sites Using The Computerized OWAS Method. Applied Ergonomics, 24(6), 405-412.
• Mert, E. A. 2014. Ergonomik Risk Değerlendirme yöntemlerinin Karşılaştırılması ve Bir Çanta Imalat Atölyesinde Uygulanması. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Özcan, E., Kesiktaş Sakar, N., Alptekin, H.K, Özcan, E.E. 2007. Mesleki Kas İskelet Risklerinin Değerlendirilmesinde QEC Ölçeğinin (Quick Exposure Check- Hızlı Maruziyet Değerlendirme) Türkçe Uyarlamasının Güvenilirliği. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 70(4), 98-102.
• Özel, E., Çetik, O. 2010. Mesleki Görevlerin Ergonomik Analizinde Kullanılan Araçlar ve Bir Uygulama Örneği. Dumlupınar Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22, 41-56.
• Polat, O., Mutlu, Ö., Çakanel, H., Doğan, O., Özçetin, E., Şen, E. 2017. Bir Mobilya Fabrikasında Çalışan Işçilerin Çalışma Duruşlarının REBA Yöntemi ile Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 5 ÖS:Ergonomi2017, 263-268.
• Roman-Liu, D. 2014. Comparison of Concepts in Easy-to- use Methods for MSD Risk assessment, Applied Ergonomics, 45 (3), 420-427.
• Sağıroğlu, H., Coşkun, M.B., Erginel, N. 2015. REBA ile Bir Üretim Hattındaki İş İstasyonlarının Ergonomik Risk Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), ÖS:Ergonomi2015, 339-345.
• Slavendy, G. 1987. Handbook of Human Factors, Newyork.
• Stanton, N., Henge, A., Brookhuis, K., Salas, E., Hendrick, H. 2005. Handbook of Human Factors and Ergonomics, CRC Press, Florida
• Ülker, O., Burdurlu, E. 2012. Panel Mobilya İmalatında Kullanılan Bazı Makinelerde OWAS Yöntemi ile Eylemsel Duruş Analizi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12 (2), 291-300.
• Westgaard, R.H., Aaras, A. 1984. Postural Muscle Strain as a Casual Factor in the Development of Muscolo-Skelatal Illness. Applied Ergonomics, 15(3), 162-174.