DENİM KUMAŞLARDA MATEMATİKSEL MODELLEME YARDIMIYLA YUMUŞAKLIĞIN OPTİMİZASYONU

Yıl 2021, , 716 - 722, 21.09.2021

Belkıs Zervent Ünal , Şadi Kahya

https://doi.org/10.21923/jesd.801467

Öz

Çalışma kapsamında, denim kumaşların yumuşaklık özelliğinin eniyilenmesinin hedeflendiği bir matematiksel model oluşturulması amaçlanmıştır. Bu amaçla, farklı konstrüksiyon özelliklerine sahip 27 adet denim kumaş numunesinin seçilmiş fiziksel ve performans/konfor özellikleri deneysel olarak tespit edilmiş ve elde edilen verilere regresyon analizi uygulanarak her bir özelliği matematiksel olarak ifade edecek eşitlikler oluşturulmuştur. Daha sonra elde edilen eşitlikler kısıt olarak kullanılarak denim kumaşlarda yumuşaklığın eniyilenmesinin amaçlandığı bir optimizasyon modeli geliştirilmiş ve optimum çözümü bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Denim, Yumuşaklık, Konfor, Optimizasyon

OPTIMIZATION OF SOFTNESS PROPERTY OF DENIM FABRICS USING MATHEMATICAL MODELING

Öz

In this study, a mathematical model for optimization softness property of denim fabrics was obtained. For this purpose, selected physical and comfort/performance properties of 27 denim fabric samples with different construction properties were experimentaly determined. Mathematical equations for each property were created by applying regression analysis to the obtained data. These equations were used as constraint to develop a mathematical model for optimizing softness property of denim fabrics. Finally, optimum solution was determined.

Anahtar Kelimeler

Denim, Softness, Comfort, Optimization

Kaynakça

• Celep, G., 2015. İçi Boş İpliklerden Elde Edilmiş Tekstil Mamullerinin Konfor Özelliklerinin Modellenmesi Üzerine Yeni Bir Çalışma. Doktora Tezi, Uşak Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Uşak, 155s.
• Doba Kadem, F., 2007. İpliği Boyalı Pamuklu Kumaşlarda Bazı Fiziksel Özelliklerin Seçilmiş Performans Özellikleriyle İlişkisinin Araştırılması. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana, 219s.
• Erenler, A., Oğulata, R.T., 2015. Investigation and Prediction of Chosen Comfort Properties on Woven Fabrics for Clothing. Tekstil ve Konfeksiyon 25(2), 125-134.
• Güneşoğlu, S., 2005. Sportif Amaçlı Giysilerin Konfor Özelliklerinin Araştırılması. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Bursa, 208s.
• https://www.ithib.org.tr/files/downloads/Belgeler/Denim%20Kumas%20Raporu%20-%20Subat%202018.pdf (erişim tarihi: Mayıs 2019).
• http://www.uib.org.tr/tr/kbfile/turkiye-denim-ihracat-raporu-mays-2019 (erişim tarihi: Mayıs 2019).
• Kahya, Ş., 2019. Denim Kumaşlarda Seçilmiş Konfor ve Performans Özelliklerinin Optimizasyonu. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana, 131s.
• Köle, D., 2016. Pamuklu Dokuma Endüstrisinde Çalışanların Toz Maruziyetinin Değerlendirilmesi. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara, 101s.
• Li, M., Li, D., Zhang, W., and Tang, X., 2009. A Multiple Regression Model for Predicting Comfort Sensation of Knitted Fabric in Sports Condition Based on Objective Properties. 2009 Second International Conference on Information and Computing Science, Manchester, pp. 372-375.
• Sabır, E.C., 2000. Ring ve Open-End İplik Üretim Sistemlerinde Üretim Planlaması için Doğrusal Programlama Yaklaşımı ve Endüstriyel Uygulaması. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana, 209s.
• Sarıkaya G., Sağbaş A., İkiz Y., 2016. Faktöriyel Deneysel Tasarım Uygulanarak Kumaş Konfor Özelliklerine Etki Eden Parametrelerin Tahmin Edilmesi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 4(3), 165-172.
• Sülar, V., 2005. Kumaş Tutumunun Ölçülebilir Kumaş Özelliklerinden Tahminlenmesi Üzerine bir Araştırma. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, İzmir, 205s.
• Sztandera, L. M., Cardello, A. V., Winterhalter, C., Schutz, H., 2013. Identification of The Most Significant Comfort Factors for Textiles from Processing Mechanical, Handfeel, Fabric Construction, and Perceived Tactile Comfort Data. Textile Research Journal, 83(1), 34–43.
• Türksoy H.G., Üstüntağ S., Ertek Avcı M., 2019. Denim Kumaşlarının Aşınma Sonrası Renk Farklılığı için Kaplama İşlem Parametrelerinin Taguchi Yöntemi ile Optimizasyonu. Tekstil ve Mühendis, 26 (116), 324-329.
• Üren, N., 2018. Denim Kumaşların Dokunsal Konforunu Analizi ve Geliştirilmesi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, İzmir, 293s.
• Zervent Ünal, B., 2007. Dokunmuş Havlu Kumaşların Üretim Parametreleri ve Performans Özelliklerinin Optimizasyonu. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana, 232s.