ÜRETİMDE ERGONOMİ ÇALIŞMALARIYLA VERİMLİLİĞİN ARTIRILMASI

Yıl 2015, Cilt: 3 Sayı: 3, 651 - 657, 25.12.2015

Cumali Ertaş , Zülal Kızılaslan

Öz

Özet ;
Şirketimizin içinde bulunduğu gelişme sürecinde ve bu süreçte ortaya çıkan sorunlarda insan ve çalışma çevresi arasındaki ilişkiyi inceleyen ergonomi biliminden faydalanılarak, iş sağlığı ve iş güvenliği yaklaşımıyla; metot etüdü, iş analizleri ve verimlilik hesapları ile ergonomi faaliyetleri yapılarak ergonomi açısından uygunsuz olan durumların düzeltilmesini kapsayan bu çalışmanın amacı; gürültü, aydınlatma, iklimlendirme koşullarının iyileştirilmesi ile çalışma yaşamının kalitesinin artırılması, ergonomik yaklaşımla sistem tasarımının yapılması, yapılan işin özelliklerinin çalışan kişinin özelliklerine uyumlu olmasının sağlanması, insan kaynaklarının ve üretimin verimliliğinin artırılması, uygun çalışma hareketlerinin belirlenmesi ile işlem veriminin artırılması ve süreçlerin iyileştirilmesi, çalışanlarda farkındalık yaratarak ergonomi konusuyla ilgili Kaizen çalışmalarının artırılmasıdır.
Yapılan çalışma çerçevesinde; 2013 Ocak ayından bu yana devamsızlığa neden olan raporlu izinlerin listesi hazırlanmıştır. İzin sebepleri; neden-neden analizi ve balık kılçığı diyagramı yöntemleriyle analiz edilmiştir. Analiz sonuçları değerlendirilerek izinlere sebep olan raporlu iş kazaları takip listesi hazırlanmış ve dağılım grafikleri oluşturulmuştur. Zaman etüdü (%10 yorulma payıyla), değer akış haritası çalışmaları yapılmış, adam-makine ilişkileri analiz edilmiş ve operasyon sürelerine etki eden ergonomik koşullar antroprometrik teknikler kullanılarak değerlendirilmiştir. İşyeri konfor ölçümleri yapılmıştır. Ergonomi ve verimlilik yönünden iyileştirme sağlayan Kaizen uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Tüm bu faaliyetler MS Project üzerinde planlanarak gerekli görevlendirmeler yapılmış, çalışmalara hedef tarih ve sorumlular atanmıştır. Önleyici faaliyet olarak ise projenin kış mevsimi koşullarında tamamlanması öngörülmüştür. Yaz mevsimi dönemine ölçüm kontrol ve analizler planlanmıştır.
Ergonomiye yönelik yapılan çalışmalar sonucunda; 3 vardiya düzenine ve 300 iş günü çalışma varsayımına göre toplam 8.100 saat süre kazancı elde edilerek verimlilik artışı sağlanmıştır. Çalışanlardan gelen kaizen adetleri artmıştır ve bu kaizen çalışmalarının %28 i ergonomiye yönelik iyileştirmelerdir. Devamsızlık oranı ise Eylül ayından itibaren azalmaya başlamıştır ve %4 e indirilmiştir. Kişi başı ciro miktarları artmıştır. Bununla birlikte, iyileştirmeler sonucunda yapılan memnuniyet anketinde çalışan memnuniyetinin arttığı görülmüştür. Hedeflenen sonuçlar elde edilmiş ve çalışma amacına ulaşmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ergonomi Balık kılçığı diyagramı Zaman etüdü Antropometri Kaizen

Kaynakça

• Tanır, F., Güzel, R., İşsever, H., Polat, U.Ç., 2013. Bir Otomotiv Fabrikasında Kas-İskelet Sorunları ve İstirahat Raporu Alanlara Verilen Ergonomi ve Egzersiz Eğitimi Sonuçları, Türk Fiz. Tıp Rehab. Derg. 2013;59:214-21
• Erkan, N. (1997). Ergonomi, verimlilik, sağlık ve güvenlik için insan faktörü mühendisliği (Genişletilmiş dördüncü basım. Ankara: MPM.