TARIM TRAKTÖRLERİNDE HİDROLİK KALDIRMA KUVVETİNİN GERİYE DEVRİLME (ŞAHLANMA) NOKTASINA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 1, 133 - 143, 20.03.2025

Sadık Oğuz Yıldız , Selçuk Olum , Hakan Velioğlu

https://doi.org/10.21923/jesd.1452910

Öz

OECD Kod 2 traktör performans test standartlarına göre, Tarım Alet ve Makine Test Merkezi Müdürlüğünde (TAMTEST) gerçekleştirilen hidrolik kaldırma kuvveti (HK) testlerinden elde edilen veriler üzerinde yapılan çalışmada; traktörlerin HK kapasitelerinin, geriye devrilme (şahlanma) üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bilindiği üzere OECD Kod2 traktör performans testlerinden biri olan HK testlerinde traktörler yükleme öncesinde ön akslarından zincirle yere sabitlenmektedir. Güvenlik amacıyla alınan önlemler, test edilen traktörlerin tarla koşullarındaki HK performansını tam olarak yansıtmamasına ve şahlanma etkisinin göz ardı edilmesine neden olmaktadır. Yapılan çalışmada; traktörlerin alt bağlantı kolu oynak noktasının yerden yüksekliği referans nokta kabul edilmiş ve paralel nokta olarak adlandırılmıştır. Ayrıca test edilen her bir traktörün alt bağlantı kolu oynak noktası ile dingiller arası mesafeleri ölçülmüş, basit moment hesabıyla paralel noktasında, azami yüklemede, ön dingile düşen dinamik yük bulunmuş ve traktörlerin şahlanma noktasına ulaşıp ulaşmadığı hesaplanmıştır. Toplam 262 traktörün deney verileri incelenmiş olup, test edilen traktörlerin 104’ünün şahlanma noktasına ulaştığı yapılan hesapla bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kaldırma kuvveti, OECD Kod 2, Traktör test, Geriye devrilme, Hidrolik

Teşekkür

çalışmamızda desteklerini esirgemeyen kıymetli hocalarımız Prof. Hasan H. Silleli ve Prof Ergin Dursun'a teşekkürü bir borç biliriz

A STUDY ON THE EFFECT OF HYDRAULIC LIFTING FORCE ON THE OVERTURN BACKWARDS (REARING) POINT IN AGRICULTURAL TRACTORS

Öz

In the study conducted on the data obtained from the hydraulic lifting force (HL) tests carried out at the Agricultural Tools and Machinery Test Center Directorate (TAMTEST) according to OECD Code 2 tractor performance test standards; The effect of hydraulic lifting force capacities of tractors on overturn backwards (rearing) was tested. As it is known, in HK tests, one of the OECD Code2 tractor performance tests, tractors are fixed to the ground by a chain from their front axles before loading. The measures taken for safety purposes cause the tested tractors to not fully reflect the HK performance of the tractors in field conditions and the rearing effect to be ignored. In the study; The height of the lower link arm pivot point of the tractors from the ground was accepted as the reference point and called the parallel point. In addition, the distances between the lower link arm pivot point and the axles of each tested tractor were measured, the dynamic load falling on the front axle at the parallel point, at maximum loading, was found by simple moment calculation, and it was calculated whether the tractors reached the rearing point. The test data of a total of 262 tractors were tested and it was calculated that 104 of the tested tractors reached the rearing point.

Anahtar Kelimeler

Lifting Force, OECD Code 2, Tractor Tests, Backward Overturning, Hydraulics

Kaynakça

• Güner, M., Erkan, M. T., 2003. Hidrolik Tahrikli Kovalı iletici Tasarımı. Tarım Bilimleri Dergisi, 9(3), 284-290
• Jang, M. K., Kim, S. J., Shin, B. S., Nam, J. S. 2024, Mart 1. "Lateral Overturning and Backward Rollover of Agricultural Tractors: A Review". Agriculture (Switzerland). Multidisciplinary Digital Publishing Institute (MDPI).
• Keçecioglu, G., Gülsoylu, E., 2003. Traktör ve Tarım Makinaları Hidroliği, III. Ulusal Hidrolik Pnömatik Kongresi ve Sergisi, S.57-66. İzmir.
• Melotz, G., 2016. An Evaluatıon Of Agrıcultural Tractors Hydraulıc Lıft Performance, Theses, and Student Research, Biological Systems Engineering University of Nebraska USA
• OECD. (2024). Code 2 OECD Standard Code For The Official Testing of Agricultural And Forestry Tractor Performance. https://www.oecd.org/agriculture/tractors/codes/02-oecd-tractor-codes-code-02.pdf, erişim tarihi, 14.03.2024.
• Saral, A. (1997). Tarım Traktörleri. Ankara üniversitesi ziraat fakültesi. Yayın No: 1471, Ders Kitabı, 436, s.141-152.
• Silleli, H. H., 2006. Traktör Sürücüsü Önüne Takılan Koruyucu Yapılarda Sürücü Güvenliğini ve Sürüş Performansını Artıracak Bir Sistem Geliştirilmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, C. 2, Sayı 1, S.41-48
• Taşbaş, H., Aygül, A., İlban, B., ve Civciv, M., 2003. Tarım Traktörlerinin OECD Test Koduna Göre Performans Değerleri (1999-2002). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yayınları. Ankara
• Tezcan, O., 2014. Kontrol Mekanizması Gövdesine Tümleşik Dıştan Silindirli Hidrolik Kaldırıcı Tasarımı ve Deneysel Olarak İncelenmesi. Namık Kemal Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 87s. Tekirdağ
• Ünal, H. G., Yaman, K., Gök, A. 2008, Türkiye’de Tarımsal İş Kazaları ve Meslek Hastal ı kları n ın Maliyeti Üzerine Bir Araştırma, Tarım Bilimleri Dergisi, 14(4), 428-435.
• Wilson, R. W. 1971. Hydraulic Power Lift Controls and Power Utilization for Larger Tractors, SAE Transactions, Vol. 80, Sectıon 4: Papers 710619–710867 (1971), pp. 2378-2385, SAE International