TÜRKİYE'DE KABUK KONUSUNDA BUGÜNE KADAR YAPILAN ÇALIŞMALAR VE DEĞERLENDİRME

Yıl 2006, Cilt: 56 Sayı: 1, 1 - 15, 01.01.2006

Ramazan Kantay Coşkun Köse

Öz

Bu çalışma esas itibariyle kabuğun değerlendirilmesi konusunda
ülkemizde yapılan çalışmaları incelemek amacı ile hazırlanmış olmakla
beraber genel olarak kabuk konulu tüm çalışmaları kapsamaktadır. Konu
1950'li yıllardan beri araştırmacıların ilgisini çekmiştir. Kabuğun
değerlendirilmesi ile ilgili çalışmalar en çok 1970'li yıllarda yapılmıştır. Bu
çalışmalar daha çok literatür çalışması olup, sonuçlar tavsiye niteliğindedir.
1990'lı yıllarda yapılan çalışmalar daha ziyade yonga ve lif levha üretiminde
kabuğun kullanılması ile ilgili orijinal çalışmalar olup, bilime ve uygulamaya
katkı sağlayacak niteliktedir. Son yıllarda yapılan çalışmalar içerisinde
kabuğun kimyasal yapısı ve analizi ile ilgili orijinal ve bilimsel çalışmalar
dikkati çekmektedir. Bugüne kadar kabuk üretim teknikleri, kabukların
depolanması ve korunması konularında hiç çalışma yapılmamıştır. Kabuğun
endüstriyel değerlendirilmesi konusunda çok az sayıda çalışma yapılmış
olması, ülkemizde kabuğa gereken önemin verilmediğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Kabuk, Kabuğun değerlendirilmesi, Odun dışı orman ürünleri

Kaynakça

• AKGÜL, E.; AKSOY, c., i985: Akdeniz Yöresinde Kızılçam ve Karaçam Kabuklarından Kompost Üretimi. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten Seri No 148. ALEMDAG, Ş., i962: Türkiye'de Kızılçam Ormanıarının Gelişimi, Hasılatı ve Amenajman Esasları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten Seri No ii.
• ALPACAR, K., 1973: Mantar meşesi (Quercus suber). Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 20, Sayı 2.
• AYLA, c., 1978: Tanen-Formaldehit Yapıştırıcıları, Yurdumuz Açısından Önemi, Pin/IS brutia Kabuk Ekstraktı İle Yapılan Ön Çalışmalar. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, Cilt 28, Sayı I.
• BABA YİGİT, İ., 2004: Türkiye'de EndüstriyelOrman Plantasyonlarının Kurulmasında Mantar Meşesinin (Quercus suber L.) Yeri ve Önemi. İzmir.
• BALABAN, M.; UÇAR, G. 2001: Extractives and Structural Components in Wood and Bark of Quercus vu/caııica Boiss. Holzforschung 55, 478-486.
• BALABAN, M.; UÇAR, G. 2003: Estimation of volatile acids in wood and bark. Haiz als Rohund Werkstoff, 6 1,465- 468.
• BERKEL, A., i 95 i: Orman ve Endüstride Odun Artıkları. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Cilt I, Sayı 2.
• BOZKURT, A. Y.; YALTIRIK, F.; ÖZDÖNMEZ, M., 1982: Türkiye'de Orman Yan Ürünleri. İ,Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü Yayın No 2845, Orman Fakültesi Yayın No 302.
• BOZKURT, A. Y.; GÖKER, Y., 1996: Orman Ürünlerinden Faydalanma Ders Kitabı. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No 3998/445.
• BOZKURT, A. Y.; ERDİN, N., 1997: Ağaç Teknolojisi Ders Kitabı. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No 3998/445.
• CENGİZ, Y., 1987: Mantar Meşesi (Quercus suber L.) ve Ülkemizde Yetiştirme Çalışmaları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, Sayı 2.
• ÇOLAK, S.; KALA YCIOGLU, H.; ÇOLAKOGLU, G., 2004: Okaliptüs (E. caıııa/du/eıısis) Ağacı Kabuklarından Üre Formaldehit ve Melamin-Üre Formaldehit Tutkallarıy1a Üretilen Düşük Yoğunluktaki Levhaların Bazı Özelliklerinin Karşılaştırılması. Doğu Karadeniz Araştırma Enstitüsü Araştırma Dergisi 6/2/2.
• ÇOLAKOGLU, G.; KALAYCIOGLU, H.; ÖRS, Y., 1993: Kızılçam Kabuklarının Yonga Levha ve Kontrplak Üretiminde Değerlendirilmesi. Uluslar Arası Kızılçam Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Sayfa 701-7 iO, MarmarisITürkiye.
• DEMETÇİ, Y., i982: Ağaç Kabuklarından Yararlanma Olanakları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 28, Sayı 55.
• DEMETÇi, Y., 1987: Kızılçam (Piııus brıııiaş Kabuk Taneni İle Yapıştırıimış Kayın Kontrplakları Üzerinde Makro ve Mikroteknolojik Çalışmalar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 33, Sayı 2, No 66. ERTEN, P.; ÖNAL, S., 1985: Ağaç Türlerimiz Odun ve Kabuklarının Kalori Değerlerinin Saptanmasına İlişkin Araştırmalar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 31, Dergi No 62.
• GÖRCELioOLU, E., 1973: Ağaç Kabuklarının Çeşitli Ormancılık ve Tarım Uygulamalarında, Endüstride ve Diğer Alanlarda Değerlendirilmesi Olanakları. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, Cilt 23, Sayı 2.
• HAFIlOOLU, H.; HOLMBOM, B. i987: Studies on the chemsitry of Cedrus libani A. Rich. IL. Lipophilic constituents of the cedar bark. Holzforschung 4 I, 2, 73-77.
• HAFIlOOLU, H.; HOLMBOM, B. i987a: Studies on the chemistry of Cedrus !ibani A. Rich. llL. Oleoresin composition of cones and bark from Cedrus /ibaııi. Holzforschung 4 i,3, i41- i45.
• HAFIlOOLU, H.; REUNANEN, M. i987: Studies on the chemsitry of Cedrus /ibani A. Rich. IV. Suberin composition of the cedar bark. Holzforschung 4 1,4, 261-263.
• HAFIlOOLU, H., i989: Studies on the wood and bark consituents of Pinus pinea L. Holzforschung 43, 1,41-43.
• HAFIlOOLU, H.; REUNANEN, M. 1994: Composition of oleoresins from bark and cones of Abies nordnıanniaııa and Picea orieııta!is. Holzforschung 48, 1,7- 11.
• HAFIlOGLU, H.; USTA, M.; BİLGiN, Ö. 1997: Wood and bark composition of Picea orieııtalis (L.) Link. Holzforschung 51,2, 114-118.
• HAFIlOOLU, H.; HOLMBOM, B.; REUNANEN, M. 2002: Chemical composition of lipophilic and phenolic constituents ofbarks from Pinus nigra, Abies bornnıülleriana, and Castanea sativa. Holzforschung 56,3,257-260.
• HARKIN, J. M.; ROWE, 1. W., 2005: Bark and /ts Possible Uses. Forest Products Laboratory, Forest Service U.S. Department of Agriculture, Research Note FPL-091. http://www.woodweb.comlknowledge _base/fpl_pdfs/fplm09 i.pdf
• HUŞ, S., 1954: Bitkisel Tanenli Maddeler ve Bunların Ormancı\ıktaki Önemi. istanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Cilt 4, Sayı 2.
• HUŞ, S., 1976: Odun Artıklarının Özellikle Bunlar Arasında Yer Alan Kabukların Değerlendirilmesi. İ.Ü.Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, Cilt 26, Sayı 1.
• KALıPSıı, A., 1962: Doğu Kayınında Artım ve Büyüme Araştırmaları. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları Sıra No 188, Seri No 5.
• KAY ACIK, H.; ELiçiN, G., 1965: Bahçeköyde Orman Fakültesi Tatbikat. Sahasında Mantar Meşesi (Quercus suber L.) Denemesinde Bugüne Kadar Elde Edilen Sonuçlar. İ.Ü.Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, Cilt XV, Sayı 2.
• KOlLOWSKI, T. T., 1971: Growth and development oftrees. Vol. i Academic. Pres, New York.
• MiRABOOLU, M., i955: Göknarlarda Şekil ve Hacim Araştırmaları. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları Sıra No 339, Seri No 7.
• NEMLİ, G.; ÇOLAKOOLU, G.; ÇOLAK, S; AYDIN, İ. 2002: Yalancı Akasya (Robinia pseudoacacia L.) Odunundan Üretilen Yonga Levhalarda Tomruk Depolama Süresi ve Kabuk Oranının Formaldehit Emisyonuna Etkisi. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, Cilt 52, Sayı 2. xsvıscı, T.; YEşiLKAYA, Y.; USTA, l., 1988: Akdeniz Bölgesinde Mantar Meşesi (Quercııs suber L.) Yetiştirilmesi Olanaklarının Araştırılması. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten Seri No 193.
• ÖKTEM, E., 1976: Kabuktan Faydalanma Olanakları ve Yonga levha Yapımında Kabuk. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 22, Sayı 2.
• ÖZDEMİR, H.; ŞEN, U., 2004: Bazı Yapraklı ve İğne Yapraklı Ağaç Kabuklarının Kül ve EkstraktifMadde Miktarları. V. UlusalOrman Fakülteleri Öğrenci Kongresi Bildiriler Kitabı, Cilt 2, Sayfa 103.
• TAŞKIN, O., i973: Ağaç Kabuklarının Lif Levha Yapımında Kullanılması. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt i9, Sayı 1. TELGEREN, G., 1976: Memleketimizde Yetişen Saçlı Meşe Ağaçlarının Kabuklarından Yararlanma Olanakları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 22, Sayı 2.
• TOPÇUOGLU, A., 1963: Meşe Kabuğu İstihsali ve Kıymetlendirilmesi. T.c. Tarım Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Teknik Haberler Bülteni, Yıl 2, Sayı 6.
• USTA, M., 1993: Kızılçam (Pinus bruıiaı Kabuk ve Odununun Karşılaştırmalı Kimyasal Analizi. Uluslar Arası Kızılçam Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Sayfa 655-66 i,Marmaris/Türkiye.
• WILSON, c.L.; LOOMIS, W. E., 1962: Botany, Third edition. Holt, Rinehart and Winston Inc