KOZMETİK ÜRÜNLERDE GÖRÜLEN MİKROBİYOLOJİK KONTAMİNASYONLAR

Yıl 2022, , 262 - 276, 29.01.2022

Ayşe Aras , Müjde Eryılmaz

https://doi.org/10.33483/jfpau.1027507

Öz

Amaç: Kozmetik ürün; insan vücudunun epiderma, tırnaklar, kıllar, saçlar, dudaklar ve dış genital organlar gibi dış kısımlarına; dişlere ve ağız mukozasına uygulanmak üzere hazırlanmış, tek veya temel amacı bu kısımları temizlemek, koku vermek, görünümünü değiştirmek ve/veya vücut kokularını düzeltmek ve/veya korumak veya iyi bir durumda tutmak olan bütün madde ve preparatları tanımlanmaktadır. Bu ürün grubu toplumda hemen her yaş grubundan bireyler tarafından kullanılmakta olup tüketicilere etkili, güvenli ve kaliteli bir şekilde ulaştırılmalıdır. Kozmetik ürünler, steril olmayan farmasötik ürünler grubunda yer almaktadırlar. Kozmetik ürünlerin içeriğinde yer alan su bazlı karışımlar, protein açısından zengin maddeler, bitkisel veya hayvansal hammaddeler mikrobiyal üreme için oldukça elverişlidir. Bu derlemede ülkemizde kozmetik ürünlerin mikrobiyolojik açıdan sahip olması gereken özellikler ve kozmetik ürünlerde görülen mikrobiyolojik kontaminasyonlar değerlendirilerek, kontaminasyonun önlenmesi için yapılması gerekenler gözden geçirilmiştir.

Sonuç ve Tartışma: Yapılan çalışmalar kozmetik ürünlerin çoğunlukla tüketici tarafından kullanım sırasında kontaminasyona uğradığını göstermektedir. Ürünlerin son kullanma tarihi geçtikten sonra kullanılması, birden fazla kişi tarafından kullanılması, tükürükle ıslatılması, içine parmak ya da kontamine cisimlerin sokulması, hava ile temas halinde olması kullanım sırasındaki kontaminasyonun en önemli sebepleri olarak gösterilmektedir. Kozmetik ürünlerde sıklıkla kontaminasyona neden olan mikroorganizmalar; Pseudomonas aeroginosa, Staphylococcus aureus, Enterobacter sp., Escherichia coli, Klebsiella pneumonia, S. epidermidis, Candida albicans ve Aspergillus sp. olarak belirtilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Antimikrobiyal koruyucular, kozmetik ürünler, mikrobiyolojik kalite kontrolü, mikrobiyal kontaminasyon

MICROBIOLOGICAL CONTAMINATION OF COSMETIC PRODUCTS

Öz

Objective: Cosmetic product; defines all substances and preparations which prepared to be applied to external parts of the human body such as epidermis, nails, hair, lips, and external genitalia; teeth and oral mucosa, whose sole or main purpose is to clean, smell, change their appearance, and/or correct and/or protect or keep these parts in good condition. This product group is used by individuals from almost every age group in society and should be delivered to consumers in an effective, safe, and high-quality way. Cosmetic products are included in the group of non-sterile pharmaceutical products. Water-based mixtures, protein-rich substances, vegetable or animal raw materials in the content of cosmetic products are suitable for microbial growth. In this review, the microbiological properties of cosmetic products in our country and the microbiological contaminations seen in cosmetic products were evaluated, and what should be done to prevent contamination was reviewed.

Result and Discussion: Studies have shown that cosmetic products are mostly contaminated during use by the consumer. The most important causes of contamination during use are the use of products after their expiration date, use by more than one person, wetting them with saliva, inserting fingers or contaminated drawings into them, and being in contact with air. Microorganisms that frequently cause contamination in cosmetic products are indicated as Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Enterobacter sp., Escherichia coli, Klebsiella pneumonia, S. epidermidis, Candida albicans, and Aspergillus sp.  

Anahtar Kelimeler

Antimicrobial preservatives, cosmetic products, microbial contamination, microbiological quality control

Kaynakça

• 1. Kozmetik Kanunu, Resmî Gazete Tarihi: 30.03.2005, Sayı: 25771, Kanun Numarası: 5324.
• 2. Kozmetik Yönetmeliği, Resmî Gazete Tarihi: 23.05.2005, Resmî Gazete Sayısı: 25823.
• 3. The Food and Drug Administration (FDA) of the United States (2015). From https://www.fda.gov/cosmetics/cosmetics-guidance-regulation. Erişim tarihi: 02.11.2021.
• 4. Kozmetik Ürünler Yönetmelik Değişikliği Taslak Metni, 19.04.2021, T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (2021). From https://www.titck.gov.tr/mevzuat/kozmetik-urunler-yonetmelik-degisikligi-taslak-metni-22032021170036. Erişim tarihi: 02.11.2021.
• 5. Türkı̇ye İlaç ve Tıbbı̇ Cı̇haz Kurumu Kozmetı̇k Ürünlerde Güvenlı̇lı̇k Değerlendı̇rmesı̇ne İlı̇şkı̇n Kılavuz Sürüm 3.0 (2020). From https://titck.gov.tr/storage/Archive/2020/contentFile/asd_ 977f480b-4a07-4e0e-bb0e-14db1fcf47d6.pdf. Erişim tarihi: 02.11.2021.
• 6. Kılıç E., Yılmaz F. (2018). Kozmetik Ürünlerde Koruyucu Madde Kullanımı ve Koruyucu Etkinlik Testleri, Türk Farmakope Dergisi, 3(3), 89-113. [CrossRef]
• 7. Birteksöz Tan, A.S., Tüysüz, M. (2013). Kozmetik Ürünlerde Koruyucu Madde Kullanımı ve Koruyucu Etkinlik Testleri, ANKEM Dergisi, 27(2), 83-91. [CrossRef]
• 8. Kıvanç, M. (2012). Kozmetik Ürünlerde Mikrobiyal Kontaminasyon, 2. Kozmetik Kongresi, Antalya. [CrossRef]
• 9. Bashir, A., Lambert, P. (2019). Microbiological study of used cosmetic products: highlighting possible impact on consumer health, Journal of Applied Microbiology, 128(2), 598-605. [CrossRef]
• 10. Halla, N., Fernandes, I. P., Heleno, S. A., Costa, P., Boucherit-Otmani, Z., Boucherit, K., Rodrigues, A. E., Ferreira, I., Barreiro, M. F. (2018). Cosmetics Preservation: A Review on Present Strategies. Molecules, 23(7), 1571. [CrossRef]
• 11. Kozmetik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik-Kozmetik Ürünlerde Kullanılmasına İzin Verilen Koruyucuların Listesi (EK V), Resmî Gazete Tarihi: 15.07.2015, Sayı: 29417 (2. Mükerrer). From https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/07/20150715M2-2-1.pdf. Erişim tarihi: 02.11.2021.
• 12. Alvarez-Rivera, G., Llompart, M., Lores, M., & Garcia-Jares, C. (2018). Preservatives in cosmetics: Regulatory aspects and analytical methods. Analysis of cosmetic products: Second edition, p. 175-224. doi:10.1016/B978-0-444-63508-2.00009-6. [CrossRef]
• 13. TS EN ISO 29621: Kozmetikler–Mikrobiyoloji- Risk Değerlendirilmesi ve Düşük Risk Gruplarının Mikrobiyolojik Yönden Tanımlanması (2017).
• 14. Cengiz, G., Alğın Yapar E. (2018). Neutalizants for Antimicrobial Effective Preservatives in Microbiological Analysis in Cosmetic Products. Current Perspectives on Medicinal&Aromatic Plants, 2, 117-119. [CrossRef]
• 15. European Pharmacopoeia 9.0, 2.6.12. Microbiological exaimination of non-sterile products: microbial enumeration tests, 2017.
• 16. Baird, RM. (1998). Contamination of non-steril pharmaceuticals in hospital and community environments. In: Hugo WB, Russell AD (Eds). Pharmaceutical Microbiology, (pp. 374-384). Blackwell Science, Oxford.
• 17. Giacomel, C., Dartora, G., Dienfethaeler, H. and Haas, S. (2013). Investigation on the use of expired make-up and microbiological contamination of mascaras. International Journal of Cosmetic Science, 35, 375–380. [CrossRef]
• 18. Eldesoukey, R.M.M., Alqhtani, B.S., Alqhtani, A.S., Alqhtani, A.H., Alqhtani, A.M. (2016). Comparative Microbiological Study between Traditional and Modern Cosmetics in Saudi Arabia. Enzyme Engineering, 5:2. [CrossRef]
• 19. Techaoei S. (2017). Bacterial and Fungal Contamination of Personal Care Product in Northern Thailand. Research Journal Rajamangala University of Thecnology Thanyaburi, 16:32-38. [CrossRef]
• 20. Babalola, M., & Eze, M. (2018). Microbiological Quality and Characterization of Potential Pathogens Associated with Selected Brands of Commercial Cosmetic Products in Nigeria. Microbiology Research Journal International, 9:1-17. [CrossRef]
• 21. Michalek, I.M., John, S.M., Caetano dos Santos, F.L. (2019). Microbiological Contamination of Cosmetic Products-Observations from Europe, 2005-2018. Journal of European Academy of Dermatology and Venereology, 33:2151-2157. [CrossRef]
• 22. Ibegbulam-Njoku, P.N., Chijioke-Osuji, C.C. (2016). Microbiological Evaluation of Cosmetics Products Sourced in Aba city, Nigeria. International Journal of Scientific Reports, 2(4):74-80. [CrossRef]
• 23. Akgül, Ö., Bakan, K. (2021). The Aerobic Bacteria Isolated From Used Cosmetic Products and Evaluation of Antibiotic Resistance. Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi, 45(2): 156-168. [CrossRef]
• 24. Feroz, F., Das, K.K. (2019). Presence of Microorganisms in Commonly Used Baby Cosmetics Available in Dhaka City. Stamford Journal of Microbiology, 9(1): 9-11. [CrossRef]
• 25. Aslam, S., Rahman, S.U., Sabir, Z., Maqbool, B. (2017). Evaluatıon of Cosmetics for Their Potential Contaminants and Drug Resistant Microorganisms. Acta Scientifica Malaysia, 1(2):16-19. [CrossRef]
• 26. Geis, P.A. (2006). Preservation Strategies In: Cosmetic Microbiology. 2nd ed. New York: Taylor&Francis Group; Geis PA (Eds). (p.163-180).
• 27. Skowron, K., Jakubicz, A., Budzyńska1, A., Kaczmarek, A., Grudlewska, K., Reśliński, A., Gospodarek-Komkowska, E. (2017). Microbiological Purity Assessment of Cosmetics Used by One and Several Persons and Cosmetics After Their Expiry Date, National Institute of Public Health-National Institute of Hygiene. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 68(2):191-197. [CrossRef]
• 28. Lundov, M., Moesby, L., Zachariae, C. and Johansen, J. (2009). Contamination Versus Preservation of Cosmetics: A Review on Legislation, Usage, Infections, and Contact Allergy. Contact Dermatitis, 60: 70–78. [CrossRef]
• 29. Birteksöz-Tan, A.S., Tüysüz, M., Ötük, G. (2013). Investigation of Preservative Efficacy and Microbiological Content of Some Cosmetics Found on the Market. Pakistan Journal of Pharmaceutical Sciences, 26:153–157. [CrossRef]
• 30. Scientific Committee on Consumer Products (2016). The SCCP’s Notes of Guidance for the Testing of Cosmetic Ingredients and Their Safety Evaluation. From https://ec.europa.eu/health/ scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_190.pdf Erişim tarihi: 02.11.2021.
• 31. Neza, E., Centini, M. (2016). Microbiologically Contaminated and Over-Preserved Cosmetic Products According Rapex 2008–2014. Cosmetics, 3, 3. [CrossRef]
• 32. Centers for Disease Control and Prevention (2019). “Antibiotic Resistance Threats in the United States 2019”. From https://www.cdc.gov/drugresistance/pdf/threats-report/2019-ar-threats-report- 508.pdf. Erişim tarihi: 02.12.2020.
• 33. Reid, F.R., Wood, T.O. (1979). Pseudomonas Corneal Ulcer. The Causative Role of Contaminated Eye Cosmetics. Archives of Ophthalmology, 97(9):1640-1641.[CrossRef]
• 34. Wilson, S.E., Bannan, R.A., McDonald, M.B., Kaufman, H.E. (1990). Corneal Trauma and Infection Caused by Manipulation of the Eyelashes After Application of Mascara. Cornea, 9(2):181-182. [CrossRef]
• 35. Tong, S.Y., Davis, J.S., Eichenberger, E., Holland, T. L., Fowler Jr, V.G. (2015). Staphylococcus aureus Infections: Epidemiology, Pathophysiology, Clinical Manifestations, and Management. Clinical Microbiology Reviews, 28(3):603–661. [CrossRef]
• 36. Eryılmaz, M., Gürpınar, S.S. (2017). Hastanelerde Sık Kullanılan Bazı Antiseptiklerin Biyofilm Oluşturan ve Oluşturmayan Staphylococcus epidermidis Suşlarına Karşı Antibakteriyel Etkinliğinin Araştırılması. Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi, 41(1):1-8. [CrossRef]
• 37. Pѐriamѐ, M., Pagѐs, J.M., Davin-Regli, A. (2014). Enterobacter gergoviae Adaptation to Preservatives Commonly Used in Cosmetic Industry. International Journal of Cosmetic Science, 36: 386–395. [CrossRef]
• 38. CDC (2014). Escherichia coli. From https://www.cdc.gov/ecoli/index.html. Erişim tarihi: 22.11.2021.
• 39. CDC (2010). Klebsiella pneumoniae in Healthcare Settings. From https://www.cdc.gov/hai/organisms/klebsiella/klebsiella.html. Erişim Tarihi: 22.11.2021.