Orthurus Heterocarpus (Boiss.) Juz. Bitkisinin Kökleri Üzerinde Farmakognozik Ara ştırmalar*

Yıl 1977, Cilt: 7 Sayı: 2, 120 - 140, 01.12.1977

Metin Tanker Bilge Şener

https://doi.org/10.1501/Eczfak_0000000225

Öz

Bu çalışmada, güney Anadoluda yaygı n olarak bulunan ve halk
arasında "karanfil, karanfil kökü", gibi isimlerle tan ı nan Orthurus
heterocarpus (Boiss.) Juz., bitkisinin toprakalt ı kısımlarında bulunan
uçucu yağın bileşimi, gaz kromatografisi yard ımıyla ortaya konulmuştur.
O .heterocarpus'un çiçekli ve meyval ı iken toplanıp, kurutulmuş
toprakaltı kısımları ndan subuharı distilasyonu ile sırasıyla % 0.9 ve
% 0.5 oranı nda sarı renkli, yakı cı lezzetli ve karanfil kokulu bir uçucu
yağ elde edilmiştir. Uçucu yağda % 87.2 öjenol bulunmu ştur.
Öjenol, alkali ekstraksiyon ve kolon kromatografisi yard ımı yla
yağdan izole edilerek K.N., k ı rı lma indeksi, IR ve UV spektrumları
ve pikrat türevinin haz ırlanması ile tanı nmış tır.
Ayrıca köklerden tanen ve bundan da gallik asit elde edilmi ştir.
Elde edilen gallik asidin E.N., UV ve IR spektrumlar ı ile saf olduğu
anlaşılmıştır.
Uçucu yağ ve tanene ek olarak bitkinin toprakalt ı kısımları nda
% 1.80 glukoz, % 3.83 fruktoz, % 10.09 sakaroz ve % 0.11 arabinoz
bulunmaktadır.

Pharmacognosic Researches On The Roots of Orthurus heterocarpus (Boiss.) Juz.

Öz

In this research, the composition of the volatile oil of the underground
parts of Orthurus heterocarpus (Boiss.) Juz., which is widespread
in south part of Anatolia, were investigated by means of gasliquid
chromatography. This plant is known as "clove or root of
clove" local people.
The volatile oil is obtained by steam distillation from the air
dried underground parts of O. heterocarpus which were collected either
flowering or fruiting stage. The yields of volatile oil are 0.9 % and
0.5 % respectively. This oil has a yellow colour, pungent taste and
clove—like odour. Volatile oil contains 87.2 % of eugenol. Eugenol is the main constituent of this oil which was isolated
by using alcali extraction and the column chromatography and
identified by means of boiling point, refractive index, IR, UV spectrums
and also by preparing picrate derivative.
The tannin was obtained from the roots and gallic acid was
isolated from the tannin. Gallic acid was identified with melting
point, UV and IR spectrums.
The wesence of sugars and their percentages were indicated.
Gluco3e (1.80 %), fructose (3.83 %), saccharose (10.09 %), arabinose
(0.11 %) were found within the underground parts of 0.heterocarpus.
As a result of our studies, we concluded that 0.heterocarpus may
serve as a source of volatile oil rich in eugenol and it can be used to
obtain tannin.