Thuja orientalis L. Uçucu Yağı Üzerinde Araştırmalar

Yıl 1977, Cilt: 7 Sayı: 1, 67 - 76, 01.06.1977

Nevin Tanker Ayten Doğan Bilge Şener

https://doi.org/10.1501/Eczfak_0000000092

Öz

Anadolunun iklimce farklı iki yöresinden (Ankara ve Mersin),
değişik zamanlarda (ağustos, ocak) toplanmış Thuja orientalis L.
yapraklarının uçucu yağı % 10 PEG 20M kolonundan yararlanarak,
70°C ve 150°C lerde, gaz-sıvı kromatografisinde incelendi.
Ankara'da yetişen T. orientalis'te uçucu yağ miktarı (ocakta
% 0.79, ağustosta % 0.84), Mersin'de (daha sıcak iklimde) yetişen
bitkidekinden (% 1.66) daha azdır.
Elimizde bulunan üç uçucu yağ örneği, Ankara ocak 1977 (I),
Ankara ağustos 1974 (II) ve Mersin ağustos 1975 (III), silikagel
üzerinde, n- pentan ile monoterpenik hidrokarbür ve oksijenli bileşiklerine
ayrıldı. Monoterpenik hidrokarbür fraksiyonunda 10 madde
saptandı. Bu maddeler ve (I) örneğindeki % miktarları şöyledir:
- pinen ve - tuyen karışımı (32.03), kamfen (6.25), - pinen
(23.05), sabinen (14. 30), 3 - karen (4.38), mirsen ve -fellandren
karışımı (7.11), - terpinen (0.86) ve limonen (8.52). Görülüyor ki
monoterpenik hidrokarbür fraksiyonunun büyük kısmını - pinen,
- pinen, sabinen ve limonen oluşturmaktadır. (II) ve (III) numaralı
örnekler bu açıdan inclendiğinde: -pinen beklemiş yağda (II) en
yüksek (% 51.77), (III) te ise 33.51); - pinen bakımından en zengin
(I), (II de % 10.82, III te 16.59); sabinen (II) ve (III) örneklerinde
çok az (% 2.63 ve 1.85), bu örnekler limonen bakımından biraz zengin,
(II) de % 11.28, (III) te 11.97.
Oksijenli bileşiklerden saptadıklarımız, % miktarları ile aşağıda
verilmiştir. (I) örnekte ökaliptol (0.78), fenkon (1.55) ve kâfur (2.59) çok
az, tuyon (10.88) (II de 21.23, III te 17.67) gibi bornil asetat (10.36)
ta (II) ve (III) tekinden (14.62 ve 16.28) düşük miktarlarda; - terpineol
ve borneol ise bu örnekte bulunmamaktadır. Bunlara karşın
karyofillen çok yüksektir, % 65.29 (II de 14.15, III te 10.23).
Ankara ocak 1977 örneğimiz (I), diğer örneklerden daha hafif
kokuludur (kâfur, ökaliptol çok az), tuyonca zengin değildir, fakat
karyofillen miktarı çok yüksektir. Ankara ağustos 1974, beklemiş
örneğimiz (II) ve tuyonca zengindir, Mersin'den toplanan ise
bornil asetatı en yüksek oranda içermektedir.

Researches on the Volatile Oil of Thuja orientalis L

Öz

Volatile oil of the leaves of Thuja orientalis L. gathered from two
climatically different districts of Anatolia (Ankara and Mersin) at
different times (August, January), is assayed by gas-liquid chromatography
using 10 % PEG 20 M column at 70°C and 150°C.
Thuja orientalis L. growing in Ankara contains (0.79 % in January,
0.84 % in August), less volatile oil than the plants growing in
Mersin (1.66 %) which has a warmer climate.
Three volatile oil samples that we have, Ankara January 1977
(I), Ankara August 1974 (II), and Mersin August 1975 (III) are
separated to their monoterpenic hydrocarbons and oxygenated compounds
on silikagel by n-pentane, 10 compounds were detected in
the monoterpenic hydrocarbons fraction. These compounds and their
percentage in sample (I) are as follows:
A mixture of - pinene and - thujene (32.03), camphene
(6.25), - pinene (23.05), sabinene (14.30),
3
_ carene (4.38),
a mixture of myrcene and - phellandrene (7.11), - terpinene (0.86)
and limonene (8.52). It is obvious that - pinene, - pinene, sabinene
and limonene form the larger part of monoterpenic hydrocarbon fraction.
When samples (II) and (III) are assayed from this point of
view: -pinene in the old oil (II) is the highest (51.77 % ; in (III),
33.51 %) ; samples richest in - pinene are (I), (10.82 % in II, 16.59
% in III); sabinene is very low in samples II and III (2.63 % and
1.85 %) . These samples are somewhat rich in limonene, 11.28 %
in II and 11.97 % in III. Oxygenated compounds which we detected and their % amounts
are as follows:
In sample (I) eucalyptol (0.78), phencone (1.55) and camphor
(2.59) are very low. Like thujone (10.88), (21.23 in II, 17.67 in III,
bornyl acetate (10.36) is also lower than the amounts in II and III
(14.62 and 16.28); - terpineole and borneol are not detected in this
sample (I). On the other hand caryophyllene is very high, 65.29 %
(14.15 in II, 10.23 in III).
Our sample (I) Ankara January 1977, has less odour than other
samples (camphor and eucalyptol are very low); (I) is not rich in
thujone but caryophyllene is high. Ankara August 1974, old sample
(II), is rich in thujone; sample (III) gathered from Mersin containes
bornyl acetate in the highst percentage.