“Sharenting” konusunda ebeveynlerin farkındalık düzeyleri

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 8 - 18, 25.08.2020

Bahanur Selcan Akpınar Neslihan Paylan Şeyma Etlik Büşra Erus Hediye Karakoç

Öz

Amaç: Araştırma, ebeveynlerin sharenting konusunda farkındalık düzeylerini artırmak, bilgi ve tutumlarını değerlendirmek, toplumsal açıdan sharenting kavramına dikkat çekmek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma karşılaştırmalı-tanımlayıcı araştırma tasarımında tam sayım örnekleme yöntemi kullanılarak 464 ebeveyn ile yürütülmüştür. Araştırma verileri, literatür bilgileri doğrultusunda hazırlanan anket formu ile toplanmıştır.
Bulgular: Günlük ortalama çocuk ile geçirilen süre (p<0.001), çocuğun fotoğraf-videosunu sosyal medyada paylaşma (p<0.001), gizlilik ayarlarının kontrolü (p=0.001), sosyal medyada çocuğun ad-soyadını (p=0.002) ve doğum tarihini paylaşma (p=0.010) açısından gruplar arasında anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Ebeveynlerin %65.3’ü çocuğun fotoğraf-videolarını sosyal medyada paylaşmanın mahremiyet ihlaline girdiğini, %62.9’u fotoğraf-videoların başkaları tarafından kullanılabileceğini düşünmektedir. Ebeveynlerin %55.2’si paylaşılan fotoğraf-videolardan ileride rahatsızlık duyabileceğini düşünmediğini, %65.5’i çocuk ile ilgili komik olayları sadece eş ile paylaşmadığını, %73.3’ü çocuğun deniz, havuz kenarında çıplak şekilde fotoğrafını paylaştığını belirtmiştir.
Sonuç: Ebeveynlerin sosyal medyada çocuklarına ilişkin paylaşım yapmalarına karşın sharenting konusunda hassas oldukları belirlenmiştir. Sharenting ile ilgili yapılabilecek en temel görev ebeveynlerin bilinçlendirilmesidir.

Anahtar Kelimeler

Ebeveyn, sharenting, sosyal medya

Kaynakça

• American Academy of Pediatrics (2016). Researchers caution about potential harms of parents’ online posts about children. Available from: https://www.aap.org/en-us/about-the-aap/aap-pressroom/pages/researchers-caution-about-potential-harms-of-parents-online-posts-about-children.aspx.
• Altun, D. (2019). An investigation of preschool childrens’s digital footprints and screen times and of parents sharenting and digital parenting roles. International Journal of Eurasia Social Sciences, 10(35), 76-97.
• Bartholomew, M., Schoppe-Sullivan, S., Glassman, M., Kamp Dush C., Sullivan J. (2012). New parents’ facebook use at the transition to parenthood. Family Relations, 61(3), 455-469.
• Blum-Ross, A., and Livingstone S. (2017). Sharenting, parent blogging, and the boundaries of the digital self. Popular Communıcatıon, 15(2), 110-125.
• Brosch, A. (2016). When the child is born into the ınternet : Sharenting as a growing trend among parents on facebook. The New Educational Review, 43(1), 225-236.
• Çimke, S., Yıldırım Gürkan, D., Polat, S. (2018). Sosyal medyada çocuk hakkı ihlali: sharenting. Güncel Pediatri, 16(2), 261-267.
• Dursun, C. (2019). Ebeveynlerin çocuklarını sosyal medyada teşhiri: Çocuk hakları bağlamında bir değerlendirme. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 4(8), 195-208.
• Duygulu, S. (2019). Sosyal medyada çocuk fotoğrafları paylaşmanın mahremiyet ihlali ve çocuk istismarı açısından değerlendirilmesi. TRT Akademi, 4(8), 428-487.
• Erişir, R., Erişir, D. (2018). Yeni medya ve çocuk: İnstagram özelinde sharenting (paylaşananababalık) örneği. Yeni Medya Dergisi, 4-5, 51-64.
• Esin, M., (2014). Örnekleme. In: Erdoğan, S., Nahcivan, N., Esin, M (EDS.), Hemşirelikte Araştırma Süreç Uygulama ve Kritik (173). İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri.
• Family Online Safety Institute (FOSI) (2015). Parents, Privacy & Technology Use. Available from: https://www.fosi.org/policy-research/parents-privacy-technology-use/
• Gökler, M., Aydın, R., Ünal, E., Metintaş, S. (2016). Sosyal ortamlarda gelişmeleri kaçırma korkusu ölçeğinin türkçe sürümünün geçerlilik ve güvenilirliğinin değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(52-59), 53-59.
• Güleç, V. (2018). Aile ilişkilerinin sosyal medyayla birlikte çöküşü. Yeni Medya Elektronik Dergi, 2(1), 105-120.
• Gürçayır Teke, S. (2014). Dönüşen anneliğe yönelik netnografik bir analiz: Blogger anneler. Millî Folklor, 26(103), 32-47.
• C.S. Mott Children's Hospital National Poll on Childrens Health (2015). Parents on Social Media: Likes and Dislikes of Sharenting. Available from: https://mottpoll.org/sites/default/files/documents/031615_sharenting_0.pdf 23.
• Keith, B., Steinberg, S. ( 2017). Parental sharing on the ınternet child privacy in the age of social media and the pediatrician’s role. JAMA Pediatrics, 171(5), 413-414.
• Kuzucu, Y. (2011). Değişen babalık rolü ve çocuk gelişimine etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(35), 79-91.
• Küçükali, A., Serçemeli, C. (2019). Çocukların sosyal medyadaki mahremiyet hakları ve "sharenting" üzerine bir uygulama: Atatürk Üniversitesi Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(68), 1116-1186.
• Marasli, M., Suhendan, E. Yilmazturk, N., and Cok, F. (2016). Parents’ shares on social networking sites about their children: Sharenting. Anthropologist, 24(2), 399-406.
• McDaniel, B., Coyne, S., and Holmes, E. (2012). New mothers and media use: associations between blogging, social networking, and maternal well-being. Matern Child Health J., 16(7), 1509-1517.
• Minkus, T., Liu, K., Ross, K. (2015). Children seen but not heard: when parents compromise children’s online privacy. International World Wide Web Conference, IW3C2: 1-11.
• Otero, P. (2017). Sharenting… should children’s livesbe disclosed on social media?. Arch Argent Pediatr, 115(5), 412-413.
• Türkiye Aile Yapısı Araştırması. (TAYA) (2016). Available from: https://ailevecalisma.gov.tr/uploads/athgm/uploads/pages/indirilebilir-yayinlar/60-aile-yapisi-arastirmasi-2006.pdf. 28.01.2020