Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Dersinin Klinik Uygulamasında Öğrencilerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 9 - 19, 25.04.2021

Emine Geçkil , Elanur Kaleci , Muradiye Aldem

Öz

Amaç: Bu çalışma hemşirelik üçüncü sınıf öğrencilerinin Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Dersi’nin klinik uygulamasında iletişim becerilerinin değerlendirilmesi amacıyla planlandı.
Yöntem: Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Dersini alan(n=113) öğrenciler ile tanımlayıcı tipte yapıldı. Veriler klinik uygulama öğretim rehberi içinde yer alan “İletişim Becerileri” değerlendirme formu ile toplandı. Araştırmada Öğrencilerin Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Dersi klinik uygulama rehberi “İletişim Becerileri” değerlendirme formu yanıtları içerik analizi yöntemi kullanılarak değerlendirildi. Veriler yüzde, ortalama ve standart yapma ile analiz edildi.
Bulgular: Öğrencilerin %79.1’ inin kadın ve %56.5’inin 19-20 yaşlarında olduğu belirlendi. Öğrencilerin çoğu agresif, stresli, ajite, ağlayan ve iletişim kurmak istemeyen çocukla iletişimi problem olarak tanımlamışlardır. Öğrenciler tanımladıkları problemleri, iletişim konusunda kendilerini geliştirme stratejisi ile çözebilmeyi hedeflemektedir.
Sonuç: Öğrenciler klinik uygulamada sinirli, gergin, ajite özellikteki çocuk ya da ebeveyn ile iletişim kurmakta zorlanmaktadır. Öğrencilere iletişim konusunda seminer ve eğitimlerin verilmesi ve bu konuda simülasyon temelli eğitimlerin planlanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

iletişim, Öğrenci Hemşire, Klinik Uygulama

Kaynakça

• Akın, S., & Güner C.K. (2016). Hemşirelik Öğrencilerinin İletişim Becerileri ve İletişim Becerileri ile İlişkili Faktörlerin Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum, 26(2), 47-60. https://ssyv.org.tr/saglik-ve-toplum-dergisi/
• Arslan, S., Şener, D. K., & Cangür, Ş. (2018). Pediatri hemşireliği öğrencileri klinik rahatlık ve endişe değerlendirme aracının geçerlik ve güvenirliği. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2), 61-66. https://dergipark.org.tr/tr/pub/duzcesbed
• Ateş, N., Güçlüel, Y., Pirecioğlu, M., Güngörmüş, E., & Yıldırım, A. (2017). İntörn Klinik Uygulama Programına Yönelik İntörn Hemşire, Rehber Hemşire ve Klinik Sorumlu Hemşiresinin Görüş ve Önerileri. Turkish Journal of Research & Development in Nursing, 19(3), 1-11. https://dergipark.org.tr/tr/pub/hemarge
• Aydın, M.F., & Argun, M.Ş. (2010). Bitlis Eren Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin hastane uygulamalarından beklentileri ve karşılaştıkları sorunlar. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(4), 209- 213. http://acibadem.dergisi.org/
• Bengtsson, M. (2016). How to plan and perform a qualitative study using content analysis. NursingPlus Open, 2, 8-14. https://doi.org/10.1016/j.npls.2016.01.001
• Boscart, M.V. (2009). A communication intervention for nursing staff in chronic care. J Advanced Nurs, 65(9), 1823-1832. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2009.05035.x
• Cam, O., Pektaş, İ., &Bilge, A. (2007). Ebe/hemşirelere verilen ruh sağlığı ve hastalıkları eğitiminin ruhsal hastalıklara yaklaşımlarına, iletişim becerilerine ve iş doyumlarına etkilerinin araştırılması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10, 7-15. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunihem
• Collins, S. (2009). Good communication helps to build a therapeutic relationship. Nurs Times, 24, 23-29. https://www.nursingtimes.net/
• Courtney-Pratt, H., Pich, J., Levett-Jones, T. & Moxey, A. (2018). I was yelled at, intimidated and treated unfairly : Nursing students' experiences of being bullied in clinical and academic settings. J Clin Nurs, 27(5-6), e903- e912. https://doi.org/10.1111/jocn.13983
• Dikmen, Y., Denat, Y., Başaran, H. & Filiz, N.Y. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin öz etkililik-yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Journal of Contemporary Medicine, 6(3), 206-213. https://doi.org/10.16899/ctd.93945
• Elkin, N., Karadağlı, F., & Barut, Y. (2016). Sağlık bilimleri yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri düzeyleri ve ilişkili değişkenlerin belirlenmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2), 70-80. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mersinsbd
• Ergin, D., Celasin, N., Akış, Ş., Altan, Ö., Bakırlıoğlu, Ö., & Bozkurt, S. (2009). Dahili kliniklerde görev yapan hemşirelerin tükenme ve empatik beceri düzeyleri ve bunları etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4, 49-64. http://dergi.firat.edu.tr/
• Ergin, E., Çevik, K., & Pakiş-Çetin, S. (2018) Hemşirelik Ögrencilerinin Eğitimlerine İlişkin Algıladığı Stres ve Stresle Baş Etme Davranışlarının İncelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(1), 16-22. https://doi.org/10.5222/HEAD.2018.016
• Erlingsson, C., & Brysiewicz, P. (2017). A hands-on guide to doing content analysis. African Journal of Emergency Medicine, 7(3), 93-99. http://dx.doi.org/10.1016/j.afjem.2017.08.001
• Erözkan, A. (2007). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerilerini etkileyen faktörler. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2007, 22, 135-150. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maruaebd
• Kılıç, H.F. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin eğitim stresi ve mesleki benlik saygısı arasındaki ilişki. Journal of Hacettepe University Faculty of Nursing, 5(1), 49-59. http://www.hacettepehemsirelikdergisi.org/
• Jansson, I., & Ene, K.W. (2016). Nursing Students' Evaluation of Quality İndicators During Learning in Clinical Practice. Nurse Educ Pract, 20, 17-22. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2016.06.002
• Karaca, A., Açıkgöz, F., & Demirezen, D. (2019). Hemşirelik Öğrencileri İçin Terapötik İletişim Becerileri Ölçeğinin Geliştirilmesi. SDÜ Saglik Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(2), 72-80. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sdusbed
• Kesgin, M.T., Bilgin, N.Ç., & Ayhan, F. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamaya ilişkin görüşleri: Genel uygulama dersi örneği. Social Sciences Studies Journal, 4(22), 3805-3816. http://sssjournal.com/Anasayfa.aspx
• Kıssal, A., Kaya, M., & Koç, M. (2016). Hemşirelik ile beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin iletişim beceri düzeyleri ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, 134-141. http://acibadem.dergisi.org/
• Koç, M. & Batkın, D. (2016). Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin uygulama alanlarında meslektaş şiddetine maruz kalma durumları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(3), 189-196. https://doi.org/10.17049/ahsbd.11056
• Kubin, L. & Wilson, C.E. (2017). Effects of community volunteer children on student pediatric assessment behaviors. Clinical Simulation in Nursing, 13(7), 303-308. https://doi.org/10.1016/j.ecns.2017.04.011
• Kutlu, M., Çolakoğlu, N., & Özgüvenç, Z.P. (2010). Hasta hekim ilişkisinde empatinin önemi hakkında bir araştırma. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, Hasta hekim ilişkisinde empatinin önemi hakkında bir araştırma. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 2 (2) , 127-143. https://dergipark.org.tr/tr/pub/spkd
• Lac, A. (2016). Content analysis. In R. J. R. Levesque (Ed.), Encyclopedia of adolescence (2nd ed., pp. 1-5). Cham, Switzerland: Springer International.
• Lassche, M., Al-Qaaydeh, S., Macintosh, C. I. & Black, M. (2013). Identifying changes in comfort and worry among pediatric nursing students following clinical rotations. Journal of Pediatric Nursing, 28(1), 48-54. https://doi.org/10.1016/j.pedn.2011.12.008
• Liljedahl, M., Björck, E., Kalén, S., Ponzer, S., & Bolander Laksov, K. (2016). To belong or not to belong: Nursing students' interactions with clinical learning environments -an observational study. BMC Med Educ, 16(197), 1–10. https://doi.org/10.1186/s12909-016-0721-2
• Molu, N.G., Ceylan, B., & Özcan, F.Y. (2019). Drama ile bütünleştirilmiş iletişim becerileri eğitiminin hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerileri: Öz-yeterlik ve empatik eğilim düzeylerine etkisi. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1) , 13-26. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jgehes/issue/50042/648198
• Mutlu, B., Azak, M., & Kalaycı, S . (2020). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği dersini almış öğrencilerin klinik rahatlık ve endişe durumu ile öz yeterlilik algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15 (26) , 4293-4315. https://doi.org/10.26466/opus.659694
• Omura, M., Levett-Jones, T., & Stone, T.E. (2019). Design and evaluation of an assertiveness communication training programme for nursing students. J Clin Nurs, 28, 1990–1998. https://doi.org/10.1111/jocn.14813
• Ordin, Y.S., Bilik, Ö., Damar, H.T., & Çelik, B. (2018). Cerrahi Kliniklerdeki Hemşirelik Öğrencilerinin Yansıtma Raporlarından Elde Edilen Öğrenme Deneyimleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(3), 106-120. https://dergipark.org.tr/tr/pub/enad
• Pazar, B., Demiralp, M., & Erer, İ. (2017). The communication skills and the empathic tendency levels of nursing students: a cross-sectional study. Contemporary Nurse, 53(3), 368-377. https://doi.org/10.1080/10376178.2017.1359101
• Serçekuş, P., & Başkale, H. (2016). Nursing students' perceptions about clinical learning environment in Turkey. Nurse Educ Pract, 17, 134-8. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2015.12.008
• Söğüt, S., Cangöl, E., & Dinç, A. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin iletişim beceri düzeylerinin belirlenmesi. Researcher: Social Science Studies, 6(2), 272-280. http://dx.doi.org/10.18301/rss.564
• Süt, H.K., Demir, N.G., & Özer, B. (2015). Klinik uygulamaya çıkan öğrenci hemşirelerin iletişim becerileri ve etkileyen faktörler. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 15, 2(2), 167-177. https://atif.sobiad.com/index.jsp?modul=makale
• Sweet, L., & Broadbent, J. (2017). Nursing students' perceptions of the qualities of a clinical facilitator that enhance learning. Nurse Educ Pract, 22, 30-36. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2016.11.007
• Şahin, Z.A., & Özdemir, F.K. (2015). Hemşirelerin iletişim ve empati beceri düzeylerinin belirlenmesi. Jaren, 1(1), 1-7. https://www.jarengteah.org/
• Temel, M., & Şişman, F. N. (2017). İletişim becerileri eğitiminin hemşirelik öğrencilerinin sanal ve kişilerarası ilişkilerine etkisi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(3), 171-179. https://doi.org/10.17681/hsp.297738
• Turan, G.B., Tan, M., & Dayapoğlu, N. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin ve klinik hemşirelerin intörn uygulamasına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(3), 170-179. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunihem/
• Tutuk, A., & Doğan, S.(2002). Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeylerinin belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 6(2), 36-41. http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/613.pdf
• Türk Dil Kurumu, Türk dil kurumu sözlükleri, Türk Dil Kurumu Sözlükleri http://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 11.09. 2020).