Determination of Disaster Preparedness Perceptions of National Medical Rescue Team Unit Personnel

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 3, 361 - 374, 25.12.2023

Gülşah Ayvazoğlu , Yasemin Gümüş Şekerci , Mustafa Çekiç

Öz

Objective: This study aimed to determine the disaster preparedness perceptions of national medical rescue team personnel.
Method: The sample of this descriptive and correlational study consisted of national medical rescue team personnel affiliated to the Health Directorate in a city located in the south of Turkey. A personal information form including sociodemographic and occupational characteristics and the Perception of Disaster Preparedness Scale of the Personnel Working in Prehospital Emergency Health Services were used to collect the data. Data were analyzed using descriptive statistics, t-test, and ANOVA.
Results: Almost all of the participants received basic life support, advanced life support, first aid, chemical biological radiological nuclear threat, search and rescue, fire, basic disaster awareness, and simulation trainings. In the study, the disaster preparedness perceptions of the national medical rescue team personnel were found to be above the medium level. It was found that the personnel who received disaster-oriented training gave more importance to disaster preparedness and had better response skills.
Conclusion and Recommendations: It was concluded that the training they received for disaster could be effective in determining the disaster preparedness perceptions of the participants. Based on the results of the study, it can be recommended to create and disseminate a disaster culture in the society by making changes in disaster preparedness behaviors through education.

Anahtar Kelimeler

Disaster, Disaster Preparedness, Disaster Response, Education, UMKE

Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi Birimi Personellerinin Afetlere Hazırlık Algılarının Belirlenmesi

Öz

Amaç: Bu çalışma ulusal medikal kurtarma ekibi personellerinin afetlere hazırlık algılarını belirlemek ve ilgili değişkenlerle ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişkisel türde yapılan bu çalışmanın örneklemini Türkiye’nin güneyinde yer alan bir şehirde bulunan Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı ulusal medikal kurtarma ekibi personelleri oluşturmuştur. Verilerin toplanmasın¬da sosyodemografik ve mesleki özelliklerin yer aldığı kişisel bilgi formu ile Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Personelin Afetlere Hazırlık Algısı Ölçeği kullanılmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistikler, t testi, ANOVA kullanılarak değerlendirilmiştir.
Bulgular: Katılımcıların neredeyse tamamı temel yaşam desteği, ileri yaşam desteği, ilkyardım, kimyasal biyolojik radyolojik nükleer tehdit, arama-kurtarma, yangın, temel afet bilinci ve simülasyon eğitimleri almışlardır. Çalışmada ulusal medikal kurtarma ekibi personellerinin afete hazırlık algıları orta düzeyin üstünde bulunmuştur. Afete yönelik eğitim alan personelinin afete hazırlığa daha fazla önem verdiği ve müdahale becerilerinin daha iyi olduğu saptanmıştır.
Sonuç ve Öneriler: Katılımcıların afete hazırlık algılarının belirlenmesinde afete yönelik aldıkları eğitimin etkili olabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucuna dayanarak afet hazırlık davranışlarında eğitim yoluyla değişiklikler yapılarak toplumda bir afet kültürünün oluşturması ve yaygınlaştırılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Afet, Afete hazırlık, Afete müdahale

Destekleyen Kurum

Yoktur

Teşekkür

Yazarlar bu çalışmaya katılan UMKE çalışan ve gönüllülerine şükranlarını sunar.

Kaynakça

• AFAD (2021). İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü. İl Afet Risk Azaltma Planı. https://hatay.afad.gov.tr/kurumlar/hatay.afad/HATAY-I%CC%87RAP-2022.pdf
• AFAD (2023). 2022 Yılı Doğa Kaynaklı Olay İstatistikleri. https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/e_Kutuphane/Istatistikler/2022-Yili-Doga-Kaynakli-Olay-Istatistikleri.pdf
• Akter, T. Medya ve İktidar İlişkileri: Dilin Klişeleştirdiği Cinsiyet Kimlikleri. 2016. Accessed http://docplayer.biz.tr/8314438-Medya-ve-iktidar-iliskile¬ridilin-kliselestirdigi-cinsiyet-kimlikleri-tutku-akter.html
• Aslan, Ş., & Güzel, Ş. (2018). Türkiye’deki hastane öncesi acil sağlık hizmetleri. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5(31), 4995-5002. https://doi.org/10.26450/jshsr.856
• Aslantaş, O., & Tabuk, M. (2021). 112 il ambulans servisi personelinin afete hazır olma durumu ve hazırlık algısı: Balıkesir ili örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(1), 44-55. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.793961
• Bülbül, E. (2021). Assesment of nursing students’ self-efficieny in disaster response. Emerg Aid Disaster Science. 1(2), 45-49. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2975335
• CRED (Centre for Research on the Epidemiology of Disasters) (2021). The Emergency Events Database (EM-DAT) report, 2021 Disasters in numbers. file:///C:/Users/Asus/Downloads/2021_EMDAT_report%20(1).pdf Dabak, M.T. (2023). Afet müdahale sürecinde sunulan medikal kurtarma hizmetlerinin değerlendirilmesi: Konya UMKE Örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Ekinci, R., Büyüksaraç, A., Ekinci, Y. L., & Işık E. (2020). Bitlis ilinin doğal afet çeşitliliğinin değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 6(1), 1-11. https://doi.org/10.21324/dacd.535189
• Goniewicz, K., Goniewicz, M., Burkle, F. M., & Khorram-Manesh, A. (2021). Cohort research analysis of disaster experience, preparedness, and competency-based training among nurses. PLoS One, 16(1), e0244488. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0244488.
• Gökçay, G., & Bağış, K.O. (2022). Hastane öncesi acil sağlık hizmetleri çalışanlarının mesleki kaygı ve afetlere hazırlık algılarının incelenmesi. Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi. 45 (Özel sayı), 144-158. https://doi.org/10.17363/SSTB.2022/ABCD89/.45.10
• Gökkaya, E., & Dinç, A. (2020). UMKE çalışanlarının afet durumunda etik yaklaşımlarının incelenmesi; Güney Marmara örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(1), 17-24. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.565408
• Gündüz, T., & Öntürk Akyüz, H. (2022). Acil sağlık hizmetleri çalışanlarının afet bilinci konusundaki durumlarının incelenmesi- Batman örneği. Hastane Öncesi Dergisi, 7(2), 191-206. https://doi.org/10.54409/hod.1111451
• Jennings-Sanders, A., Frisch, N., & Wing, S. (2005). Nursing students' perceptions about disaster nursing. Disaster Manag Response. 3(3), 80-5. https://doi.org/10.1016/j.dmr.2005.04.001.
• Kılıç, N., & Şimşek, N. (2019). The effects of psychological first aid training on disaster preparedness perception and self-efficacy. Nurse Education Today, 83, 104203. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2019.104203
• Koca, B., Çağan, Ö., & Türe, A. (2020). Validity and reliability study of the Turkish version of the disaster response self-efficacy scale in undergraduate nursing students. ACU Sağlık Bil Derg.11(3), 515-521. http://journal.acibadem.edu.tr/en/download/article-file/1702007
• Labrague, L. J., Kamanyire, J. K., Achora, S., Wesonga, R., Malik, A., & Al Shaqsi, S. (2021). Predictors of disaster response self-efficacy among nurses in Oman. International Journal of Disaster Risk Reduction, 61, 102300. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2021.102300
• Latupeirisa, V. P. S., & Pujanto. (2020). Level of earthquake disaster preparedness and its integrity in natural science learning: A literature review. In Journal of Physics: Conference Series, 1440(1), 1-10. https://doi.org/10.1088/1742-6596/1440/1/012093
• Ma, Y., Zhu, W., Zhang, H., Zhao, P., Wang, Y., & Zhang, Q. (2021). The Factors Affecting Volunteers’ Willingness to Participate in Disaster Preparedness. International Journal of Environmental Research and Public Health. 18(8), 4141. https://doi.org/10.3390/ijerph18084141
• Mülteciler Derneği (2022). Türkiye’deki Suriyeli sayısı. https://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi/
• Oldenburger, D., Baumann, A., & Banfield, L. (2017). Characteristics of medical teams in disaster. Prehospital and Disaster Medicine, 32(2), 195-200. https://doi.org/10.1017/S1049023X16001461
• Oral, M., Yenel, A., Oral, E., Aydin, N., & Tuncay, T. (2015). Earthquake experience and preparedness in Turkey. Disaster Prevention and Management, 24(1), 21-37. https://doi.org/10.1108/DPM-01-2013-0008
• Oral, V., & Cengiz E. (2021). Afet hazırlık davranışlarına etki eden faktörlerin incelenmesi: bir yapısal eşitlik modellemesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(3), 1252-1269. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1848185
• Panc, T., Mihalcea, A., Panc, I. (2012). Self-Efficacy Survey: A New Assessment Tool. Procedia Soc. Behv. Sci. 33, 880-884. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.01.248
• Şahin, Ş., & Üçgül, İ. (2019). Türkiye’de afet yönetimi ve iş sağlığı güvenliği. Afet ve Risk Dergisi, 2(1), 43-63. https://doi.org/10.35341/afet.498594
• Şen, G., & Ersoy, G. (2017). Hastane afet ekibinin afete hazırlık konusundaki bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 122-130. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/383214
• T.C. Sağlık Bakanlığı, Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. (2022). https://ashgmafetacildb.saglik.gov.tr/TR-80255/ulusal-medikal-kurtarma-ekibi-birimi-umke.html
• T.C. Sağlık Bakanlığı, Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2015). https://l24.im/4oTnQtF adresinden erişildi.
• Tan, Y. F., & Meydan Acımış, N. (2022). Denizli 112’de çalışan sağlık personelinin afete hazırlık durumlarının değerlendirilmesi. Pam Tıp Derg, 15, 107-115. https://doi.org/10.31362/patd.952835
• Tas, F., Cakir, M., & Kadioğlu, S. (2020). Identification of the preparedness level of nurses for disasters in Turkey: A university hospital example. International Journal of Disaster Risk Reduction, 44, 101441. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2019.101441
• Taşkıran, G., & Baykal, Ü. (2017). Hemşirelerin afetlere ilişkin görüşleri deneyimleri ve hazırlık algısı. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 10, 36-58. https://doi.org/10.17371/UHD2017.2.03
• Tercan, B. (2015). Hemşirelerin afetlere karşı hazır olma durumları ve hazırlık algıları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gümüşhane Üniversitesi.
• Tercan, B., & Şahinöz, S. (2021). Hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde çalışan personelin afetlere hazırlık algılarını belirlemeye yönelik ölçek geliştirme: metodolojik bir çalışma. Hastane Öncesi Dergisi, 6(3), 367-379. https://doi.org/10.54409/hod.995792
• Ünal, Y., Işık, E., Şahin, S., ve Yeşil, S. T. (2017). Sağlık afet çalışanlarının depremlere ilişkin bireysel hazırlık düzeylerinin değerlendirilmesi: Ulusal Medikal Kurtarma Ekipleri (UMKE) Derneği örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 31(2), 71-80. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/387415
• World Medical Association (WMA). (2022). WMA Statement on Medical Ethics in the Event of Disasters. 2017. https://l24.im/tJno
• Yılmaz, T.E. (2021). Sağlıkta Afet Yönetiminde Aile Hekimliği. file:///C:/Users/PC/Downloads/SA%C4%9ELIKTA_AFET_Y%C3%96NET%C4%B0M%C4%B0NDE_A%C4%B0LE_HEK%C4%B0ML%C4%B0%C4%9E%C4%B0.pdf