Isparta’nın İlk Kadın Milletvekili Fatma Mihriban Erden’in Meclis Faaliyetleri (1983-1987)

Yıl 2021, , 800 - 824, 29.12.2021

Esin Yüzbaşı

https://doi.org/10.21551/jhf.1016436

Öz

5 Aralık 1934 tarihinde Türk kadınına seçme ve seçilme hakkının verilmesiyle Türkiye’de kadınların milletvekili olabilmesinin yolu açılmıştır. Kadınlara bu hakkın tanınmasının ardından 8 Şubat 1935’ de yapılan milletvekili genel seçiminde meclise 17 kadın milletvekili seçilmiştir. Ancak 6 Kasım 1983 tarihinde yapılan milletvekili genel seçimlerine kadar Isparta ilinden meclise kadın milletvekili gönderilememiştir. 6 Kasım 1983 tarihinde yapılan milletvekili genel seçimleri sonucunda Isparta’nın ilk kadın Milletvekili Fatma Mihriban Erden meclise girmeye hak kazanmıştır. Çeşitli okullarda öğretmenlik, müdür yardımcılığı ve müdürlük görevlerinde de bulunan emekli öğretmen F. Mihriban Erden’in uzmanlık alanı el sanatlarıdır. Meclisin 17. döneminde Anavatan partisinden Isparta milletvekilliği yapan F. Mihriban Erden, mecliste Milli Eğitim Komisyonu’nda ve 3. yasama yılı başlangıcında geçici başkan seçimi için Tasnif Komisyonu’nda görev almıştır. Bu çalışmada 17. dönem Milletvekili F. Mihriban Erden’in mecliste yapmış olduğu kanun teklifleri, önergeleri, konuşmaları ve komisyon faaliyetlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kadın Milletvekili, Isparta, Fatma Mihriban Erden, 1983 Milletvekili Seçimi, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Meclis Faaliyetleri.

Parliamentary Activities of Fatma Mihriban Erden Who is The First Female Deputy of Isparta (1983-1987)

Öz

With the granting of Turkish women the right to vote and be elected on December 5, 1934, the way for women to become parliamentarians in Turkey was opened. After the recognition of this right to women, 17 women were elected to the parliament in the general election of deputy held on February 8, 1935. However, until the general parliamentary elections held on 6 November 1983, no female deputies could be sent to the parliament from Isparta province. In the result of the general elections held on 6 November 1983, Fatma Mihriban Erden as the first female MP of Isparta, was sent to the parliament. Retired Teacher F. Mihriban Erden who is specializes in handicrafts has also worked as a teacher, assistant principal and principal in various schools. F. Mihriban Erden who was the deputy of Isparta from the Anavatan party in the 17th term of the parliament took office in the National Education Commission in the parliament and in the Classification Commission for the temporary chairman election at the beginning of the 3rd legislative year. In this study, it is aimed to reveal the law proposals, motions, speeches and commission activities made by the 17th term Deputy F. Mihriban Erden.

Anahtar Kelimeler

Women Deputy, Isparta, Fatma Mihriban Erden, 1983 Deputy Election, Grand National Assembly of Turkey, Parliamentary Activities.

Kaynakça

• TBMM Tutanak Dergisi (TBMMTD) .
• TBMMTD. (24.11.1983). C.1, B.1, Y.1. .
• TBMMTD. (14.12.1983). C.1, B.8, Y.1. .
• TBMMTD. (24.12.1983). C.1, B.12, Y.1. .
• TBMMTD. (12.09.1985), C.19, B.3, Y.3. .
• TBMMTD. (09.01.1985). C.12, B.51, Y.2. .
• TBMMTD. (01.05.1985). C.15, B.93, Y.2. .
• TBMMTD. (11.03.1986). C.26, B.77, Y.3. .
• TBMMTD. (15.04.1986). C.27, B.99, Y.3. .
• TBMMTD. (05.06.1986). C.30, B.116, Y.3. .
• TBMMTD. (01.09.1986). C.31, B.1, Y.4. .
• TBMMTD. (01.10.1986). C.31, B.8, Y.4. .
• TBMMTD. (22.10.1986). C.32, B.17, Y.4. .
• TBMMTD. (22.05.1987). C.41, B.110, Y.4. .
• TBMMTD. (16.10.1987). C.44, B.3, Y.5. .
• TBMMTD (03.04.1984). C.3, B.47, Y.1. .
• TBMMTD. (18.12.1984). C.11, B.46, Y.2. .
• TBMMTD. (16.01.1985). C.12, B.54, Y.2. .
• TBMMTD, 26.02.1985, C.13, B.65, Y.2. .
• TBMMTD. (04.12.1985). C.21, B.37, Y.3. .
• TBMMTD. (22.12.1985). C.23, B.52, Y.3. .
• TBMMTD. (24.12.1985). C.23, B.54, Y.3. .
• TBMMTD. (23.01.1986). C.24, B.64, Y.3. .
• TBMMTD (22.05.1986). C.29, B.109, Y.3. .
• TBMMTD. (03.06.1986). C.30, B.114, Y.3. .
• TBMMTD. (03.09.1986). C.31, B.3, Y.4. .
• TBMMTD. (11.03.1987). C.37, B.75, Y.4. .
• TBMMTD. (18.03.1987). C.37, B.78, Y.4. .
• TBMMTD. (12.06.1987). C.42, B.115, Y.4. .
• TBMMTD. (05.12.1984). C.8, B.34, Y.2. .
• TBMMTD. (18.12.1986). C.34, B.45, Y.4. .
• TBMMTD. (29.02.1984). C.2, B.39, Y.1. .
• TBMMTD. (11.07.1984). C.5, B.88, Y.1. .
• TBMMTD. (28.11.1984). C.8, B.31, Y.2. .
• TBMMTD. 11.06.1985. C.18, B.111, Y.2. .
• TBMMTD. (20.10.1985). C.19, B.20, Y.3. .
• TBMMTD. (06.12.1985). C.24, B.55, Y.3. .
• TBMMTD. (05.03.1986). C.25, B.75, Y.3. .
• TBMMTD. (06.03.1986). C.25, B.76, Y.3. .
• TBMMTD. (21.05.1986). C.29, B.108, Y.3. .
• TBMMTD. (02.06.1986). C.30, B.113, Y.3. .
• TBMMTD. (26.03.1987). C.2, B.37, Y.1. .
• TBMMTD. (10.04.1985). C.15, B.84, Y.2. .
• TBMMTD. (20.02.1986). C.25, B.70, Y.3. .
• İnceleme ve Araştırma Eserleri .
• Aydın, M. (2014). Türkiye'nin İlk Kadın Milletvekillerinden Samsun Milletvekili Meliha Ulaş. History Studies, 6(1), 29-39.
• Çanak, E. (2016). TBMM’deki İlk Kadın Milletvekillerinden Esma Nayman ve Meclisteki Faaliyetleri. Asia Minor Studies, (7), 26-41.
• Erdoğan, N. (2015). Muş’un İlk Kadın Milletvekili, Nermin Çiftçi (1924-2003). Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 9-32.
• Sarısaman, S. (2020a). Antalya'nın İlk Kadın Milletvekili Türkan Örs Baştuğ'un 5. Dönem TBMM'deki Faaliyetleri. Historical Studies International Journal of History, 12(4), 2143-2159.
• Sarısaman, S. (2020b). Trabzon'un İlk Kadın Milletvekili Seniha Hızal'ın TBMM'deki Faaliyetleri. Atatürk Yolu Dergisi, (67), 403-427.
• Sarısaman, S. (2020c). Erzurum'un İlk Kadın Milletvekili Nakiye Elgün'ün 5. Dönem TBMM'deki Faaliyetleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22 (TBMM’nin 100. Yılı ve Millî İrade Özel Sayısı), 92-115.
• Sertel, S. (2015). TBMM’de Bir Cumhuriyet Aydını: Dr. Fatma Memik. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 32, 193-204.
• Sezer, A. (1998). Türkiye'deki İlk Kadın Milletvekilleri ve Meclisteki Çalışmaları. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 14(42), 889-905.
• TBMM. (2009). Türk Parlamento Tarihinde Kadın Parlamenterler 1935-2009. TBMM Yayınları.
• TBMM. (2010). TBMM Albümü 1920-2010 (Cilt 3). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü.
• TUİK. (2012). Milletvekili Genel Seçimleri 1923-2011. Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.
• Yaşar, S. (2010). Türkiye’nin İlk Kadın Milletvekillerinden Benal Nevzat (İştar) Arıman. Pursuit of History, 2(4), 203-212.
• Resmî Gazete .
• T.C. Resmî Gazete, 11 Kanun-u Evvel 1934, Sayı: 2877. .
• T.C. Resmî Gazete, 14 Kasım 1983, Sayı: 18221. .
• İnternet Kaynakları .
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Tüm Dönemler Milletvekilleri. https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.sonuc?p_donem=&adi=&soyadi=&il=ISPARTA&parti=&kelime=, Erişim tarihi: 10.05.2021.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi 17. Dönem Milletvekili F. Mihriban Erden. https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.bilgi?p_donem=17&p_sicil=3989, Erişim tarihi: 10.05.2021.
• https://www5.tbmm.gov.tr/eyayin/GAZETELER/WEB/MAZBATALAR/TBMM/d17/HT_3989_1_17.pdf (Erişim Tarihi: 02.10.2021). https://www5.tbmm.gov.tr/eyayin/GAZETELER/WEB/MAZBATALAR/TBMM/d17/SM_3989_1_17.pdf (Erişim Tarihi: 02.10.2021).