During Ottoman Empire, Dr. Abdullah Cevdet and Journal of İctihad as in the Frame of the West Thought

Yıl 2018, , 113 - 142, 17.04.2018

Yunus Emre Tansü

https://doi.org/10.21551/jhf.414316

Cited By: 1

Öz

The Ottoman Empire started to make westernization efforts in the XVIIIth century.
These efforts have been formerly realized in military fıeld and in the XIXth century both
in social and administrative fields. These efforts were taken with dissatisfaction by society
and with suspicion by the clergy. This tension caused a great dynamism in the society. On
one side extreme Westernizationers on the other side those who hate the West and for this
reason want to become westernized and on the another side intellectuals who avoid anything
coming fom the West by assuming it as a life style and also Ottoman society composed of
completely disinterested public accepted the westernization as a social, administrative and
important problem.
Ictihad Dergisi (Journal) that was published by Dr. Abdullah Cevdet, accepted
westernization as a life style and extremely defended westernization “being the same as
West”. Through the 28 years of publish of the Journal of İctihad, it continiously defended
westernization in the most fıxed, stable and insistent way. It had as a principle to understand
and to analyze every event, every subject and every question in a western way. This
understanding was criticised violently by its contemporary intellectuals.
Concurrently always defending westernization, it opposed in a most violent way
against Sultan Abdülhamid in the course of years 1904-1908. İctihad not only having great
satisfaction by the declaration of Meşrutiyet but also o pposed the İttihat Terakki Assembly
government in the course of years 1913-18 since there has not been a rapid development
in the field of Westernization in Meşrutiyet era as they expected it to be. Meanwhile it was
accused of being irreligiousness by Islamic Press. In addition, against the Ittihadists made
a cooperation with Islamists if needed.

Anahtar Kelimeler

The Ottoman state, Dr. Abdullah Cevdet, İctihad magazine

Osmanlı İmparatorluğu’nda Batıcı Düşünce Çerçevesinde Dr. Abdullah Cevdet Ve İctihad Dergisi

Öz

ÖZET

Osmanlı
Devleti, XVIII. Yüzyıldan itibaren Batılılaşma çabaları içine girmiştir. Bu
çabalar, önce askerî alanda ve XIX. Yüzyılda ise toplumsal ve İdarî alanlarda
gerçekleştirilmiş devleti yöneten geleneksel elit tarafından hoşnutsuzlukla,
ulemâ tarafından ise şüphe ile karşılanmıştır. Diğer yandan bu gerilim,
toplumda büyük bir dinamizme yol açmıştır. Bir yanda aşırı Batıcılardan, öte
yanda Batıdan hiç hoşlanmayan ve ancak devletin bekası için Batılılaşmak
zorunda olduğunu hissedenler ile Batılı olan her şeyden uzak durmayı yaşam
tarzı olarak benimseyen aydınlardan ve bu konulara tamamen ilgisiz bir halktan
oluşan Osmanlı toplumu, Batıcılığı kapsamlı bir problematik olarak görmüştür.

Dr.
Abdullah Cevdet’in yayımladığı îctihad Dergisi, Batıcılığı bir hayat tarzı
olarak görmekte ve en aşırı düzeyde Batıcılığı Batı ile “aynîleşmeyi“
savunmaktadır. Dergi, 28 yıllık yayın hayatı boyunca çağdaşları arasında en
kararlı, istikrarlı ve ısrarlı bir şekilde Batıcılığı sürekli savunmuştur. Her
olayı, her konuyu ve her meseleyi, Batıcı bir tarzda çözmeyi, anlamayı ve
aşmayı prensip edinmiştir. Bu anlayış, çağdaşı aydınlar tarafından çok şiddetle
eleştirilmiştir.

Her
zaman Batıcılığı savunmakla beraber, 1904-1908 yıllan arasında Sultan
Abdülhamid’e karşı en şiddetli muhalefeti de yürütmüştür. îctihad,
Meşrutiyet’in ilânından büyük bir memnuniyet duymakla beraber, Meşrutiyet
döneminde, Batıcılık alanında beklediklerinin beklediği hızla gerçekleşmemesinden
dolayı 1913 - 1918 yılları arasında İttihad ve Terakki Cemiyeti iktidarına
karşı da muhalefet yürütmüştür. Bu arada İslâmcı basın tarafından dinsizlikle
suçlanmıştır. Ayrıca İttihatçılara karşı, gerektiğinde İslâmcılar ile de
işbirliği yapmıştır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı devleti, Dr. Abdullah Cevdet

Kaynakça

• ABDULLAH CEVDET. “İctihad.” İctihad, 1,1 Eylül 1904b: 1-2.
• ABDULLAH CEVDET. “26 Teşrin-i Evvel Tarihli ‘Son Telgraftan Aynen Abdullah
• Cevdet Bey’in Teessürü Ziya’nın Ziyaı.” İctihad, 171,1 Teşrin-i Sani 1924b: 3457-3458
• ABDULLAH CEVDET. “Dil Mesti-Î Mevlana.” îctihad, 86, 26 Kanun-ı Evvel 1329f: 1898-1902.
• ABDULLAH CEVDET. “Dilimle İkrar, Kalbimle Tasdik Eylerim.” İctihad, 28 Teşrin-i Sani 1329ad: 1809-1810. ABDULLAH
• ABDULLAH CEVDET. “îctihadları İçtihadımıza Muhâlif Olanlar.” İctihad, 60, 4 Nisan 13291: 1306
• ABDULLAH CEVDET. “İlm-i Elsine-i Kıyasiye’den Bir Nebze.” îctihad, 43, 15 Mart 1328b: 1041.
• ABDULLAH CEVDET. “İstanbul Muhafızlığının Tamimi.” îctihad, 72, 18 Temmuz 1329v: 1594
• ABDULLAH CEVDET. “Matbaalar ve Matbuât Hakkında” İctihad, 1581 Teşrin-i Evvel 1923f: 3244-3247.
• ABDULLAH CEVDET. “Matbaalar ve Matbuât Hakkında”İctihad, 1581 Teşrin-i Evvel 1923f: 3244-3247.
• ABDULLAH CEVDET. “Maziyi Yaşamak Gayreti” İctihad, 175, 1 Mart 1925d: 3509-3511.
• ABDULLAH CEVDET. “Yeni Padişahımız.” İctihad, 128, 1 Teşrin-i Sani 1918b: 2763-2764.
• ALİ REŞAD. Türkiye ve Tanzimat, İstanbul: 1328 ALİ RIZA SEYFİ. “Wodsworth, İngiliz Edebiyatına Dair.” İctihad, 71,11 Temmuz 1329a: 1561-1565. Bakışlar, İstanbul: 1959
• BARDAKÇI, Murat. Şahbaba,7.bs., İstanbul: Pan Yayıncılık, 1999
• BERKES, Niyazi. Türk Düşününde Batı Sorunu, İstanbul: Bilgi Yay. 1975
• BERKES, Niyazi. Türkiye ‘de Çağdaşlaşma, 2.bs. İstanbul: Doğu Batı Yay. 1978
• BERKES, Niyazi. Türk Düşününde Batı Sorunu, İstanbul: Bilgi Yay. 1975
• BERKES, Niyazi. Türkiye ‘de Çağdaşlaşma, 2.bs., İstanbul: Doğu Batı Yay. 1978
• CELAL NURİ. “Celal Nuri Bey’in Cevapnâmesi Suretidir.” İctihad, 56, 28 Şubat 1328a: 1239LANDAU, Jacob M. Tekinalp, Bir Türk Yurtseveri (1883-1961) İstanbul: İletişim Yay, 1994
• Düşünce, C.I., İstanbul. İletişim Yay., 2001: 72-87.
• KILIÇZÂDE İ. HAKKI. “Kılıçzâde Hakkı Bey ve İki Mektubu.” İctihad, 151,1 Şubat 1923e: 3132-3134 KOCA, Ferhat. “Son Dönem Osmanlı Aydınlarının Hilâfet Tartışmaları” Osmanlı ‘dan Cumhuriyet ‘e Siyaset ve Değer Tartışmaları, İstanbul: Rağbet Yayınları, 2000: 277-292.
• KOÇAK, Cemil. “Yeni Osmanlılar ve Birinci Meşrutiyet.” Modern Türkiye’de Siyasi
• KURAN, Ahmet Bedevi İnkılâp Tarihimiz ve “Jön Türkler, İstanbul:
• LEWÎS Bemard. Modern Türkiye’nin Doğuşu Ankara: T.T.K. Yay, 1984 LEWİS Bemard. Ortadoğu (Hıristiyanlığın Doğuşundan Günümüze
• M. NACİ. “Tarih-i İstikbâl.” İctihad, 85, 19 Kanun-ı Evvel 1329b: 1876-1878.
• MARDİN, Şerif. “Yeni Osmanlı Düşüncesi” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, C.I., İstanbul, İletişim Yay., 2001: 42-53. MEHMED ALİ TEVFİK. “Elçi Hanımlar.” İctihad, 165, 1 Mayıs 1922: 3349-3350.
• ÖZDEN, Barış Alp ve A. Lök. “Ahmed Rıza.” Modern Türkiye ‹de Siyasi Düşünce, C.I, İstanbul, İletişim Yay., 2001: 120-123. Tan Matbaası 1945 KURAN, Ahmet Bedevi. İnkılâp
• TUNAYA, Tarık Zafer. Hürriyetin İlânı: İkinci Meşrutiyetin Siyasi Hayatına
• TUNAYA, Tarık Zafer. İslamcılık Akımı, İstanbul: Simavi Yay., 1991
• TURHAN, Mümtaz. Kültür Değişmeleri, 2. bs, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1994 TUNAYA, Tarık Zafer. Medeniyetin Bekleme Odasında, İstanbul, Bağlam
• TÜRKKAHRAMAN, Mimar. Türkiye ’de Siyasal Sosyalleşme ve Siyasal Sembolizm, İstanbul: Birey Yayıncılık, 2000
• ÜLKEN, Hilmi Ziya, Türkiye ‘de Çağdaş Düşünce Tarihi, 4.bs. İstanbul: Ülken Yay, 1994