11784 Nolu Temettuât Defterine Göre Evlâd-I Fâtihân Karyelerinden Otmanlı Karyesi’nin 1845 Yılındaki Sosyo-Ekonomik Durumu

Yıl 2019, , 472 - 490, 23.08.2019

Metin Seyyar

https://doi.org/10.21551/jhf.605827

Öz

Tapu
tahrir geleneğinin bir devamı olan temettuât defterleri XIX. yüzyılda Osmanlı
Devleti’nin mikro düzeyde sosyo-ekonomik yapısı hakkında önemli bilgilere
kaynaklık etmiştir. Ele alınan makalede Selanik Kazası Lankaza(Langaza)
Nahiyesi Evlâd-ı Fâtihân karyelerinden Otmanlı Karyesi’nin ML.VRD.TMT.d. 11784
nolu temettuât defteri ele
alınmıştır. Bu bağlamda, defterde söz konusu karyenin demografik yapısı,
karyede bulunan şahıslar, bu şahısların menkul-gayr-ı menkulleri, hangi
meslekle uğraştıkları, hayvan türleri, yetiştirilen ürünler, gelir-vergi kalemi
üzerinden istatistiki veriler ile ele alınıp değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Otmanlı, Karye, Temettuât, Gelir, Vergi, Guruş

Socio-Economic Status Of The Otmanli Village, A Village Of Evlâd-I Fâtihân, In 1854 As Per The Tax Registry No. 11784

Öz

Tax registry books (Temettuât defterleri), which were a continuation of the tradition of land registry( Tapu Tahrir), have been a source of important information about the socio-economic structure of the Ottoman Empire in the micro level. The article we discuss here deals with the tax registry book no. ML.VRD.TMT.d. 11784 of the Otmanlı Village, one of the Evlâd-ı Fâtihân villages in the Lankaza (Langaza) sub-district of the Thessaloniki District. In this context, the demographic structure of the said village, the residents of the village, the movable and non-movable properties of these residents, their occupations, the species of animals bred, and the crops  grown as specified in the book shall be assessed by statistical data through the income and tax items.

Anahtar Kelimeler

Otmanlı, Village, Tax Registry, Income, Tax, Kuruş

Kaynakça

• ML.VRD.TMT.d. (Maliye Nezareti Varidat Muhasebesi Temettuât Defteri): 11784 (vr no: 1-61).
• Adıyeke, Nuri, Temettutât Sayımları Ve Bu Sayımları Düzenleyen Nizamname Örnekleri, OTAM, C. XI, S. XI, 2000, s.769-823.
• Ali Nâzimâ-Faik Reşad, Mükemmel Osmanlı Lügati, Türk Dil Kurumu Yayınları, İstanbul 2009.
• Atar, Zafer, Balkanlarda Temettuat Tahriri(Tırhala-Üsküp-Drama Sancakları Örneklerinde), Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, C. XII, S. II, 2012, s.389-407.
• Bizbirlik, Alpay–Atar, Zafer, XIX. Yüzyıl Osmanlı Tarihinde Temettutât Defterleri’nin Yeri: Saruhan Sancağı Mütevelli Çiftliği Temettutât Defteri Örneği, SAÜ Fen Edebiyat Dergisi, 2009/1, s. 37-57.
• Devellioğlu, Ferit, “Temettü-Temettüat”, Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lügat23, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara 2006.
• Güran, Tevfik, Tanzimat Dönemi Osmanlı Maliyesi, İstanbul Üniversitesi İktisat fakültesi Mecmuası, C. 49, 1988, s. 79-95.
• Güran, Tevfik, Ondokuzuncu Yüzyıl Ortalarında Ödemiş Kasabasının Sosyo-Ekonomik Özellikleri, İstanbul Üniversitesi İktisat fakültesi Mecmuası, C. 41, S. I-IV, 1985, s.301-319.
• Hallaçoğlu, Yusuf, Evlâd-ı Fâtihân, Türkiye diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (TDVİA), C.11, 1995, s.524-525.
• Gökbilgin, M. Tayyib, Rumeli’de Yürükler, Tatarlar ve Evlâd-ı Fâtihân, Osman Yalçın Matbaası, İstanbul 1957.
• Küpeli, Özer, Klasik Tahrirden Avârız Tahririne Geçiş Sürecinde Tipik Bir Örnek: 1604 Tarihli Manyas Kazası Avârız Defteri (16 belge ile birlikte), Türk Tarih Kurumu Belgeler, S. 32, 2012, s. 113-199.
• Kütükoğlu, Mübahat, Osmanlı Sosyal Ve İktisadi Tarihi Kaynaklarından Temettü Defterleri, Belleten, C. LIX, S. 225, 1995, s.395-412.
• Ocak, Ahmet Yaşar, Alevî ve Bektaşî İnançlarının İslâm Öncesi Temelleri Bektaşî Menâkıbnâmelerinde İslâm Öncesi İnanç Motifleri, İletişim Yayınları, İstanbul 2000.
• Öztürk, Gülin -Şenay Karaçam Çam, Temettuât Defterlerine Göre 19. Yüzyılın Ortalarında Priştine, Türklük Bilimi Araştırmaları, S. 30, 2011, s.283-310.
• Öztürk, Said, Türkiye’de Temettuât Çalışmaları, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C.I, S.I, 2003, s.287-304. Pamuk, Şevket, Osmanlı Malî İstatistikleri Bütçeler 1841-1918, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Tarihi İstatistikler Dizisi Cilt 7, Ankara 2003.
• Ünal, Mehmet Ali, Osmanlı Tarih Sözlüğü, Paradigma Yayınları, İstanbul Ekim 2011.