Göreleli Rüstemzâde Abdülhamid’in Mektuplarında Askerlik Ve Sosyal Hayat (1918- 1921)

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 3, 117 - 143, 25.12.2016

Mevlüt Kaya

https://doi.org/10.21551/jhf.281935

Cited By: 2

Öz

Osmanlı’nın son dönemlerinde gerek sosyal yaşamda gerekse askeri alanda
kargaşalar hüküm sürmekteydi. Birinci Dünya Savaşı ile zirveye ulaşan askeri
ve politik çıkmazların Osmanlı’ya getirisi oldukça ağır olmuş, ekonomik gidişat
tümüyle bozulmuştu. Askeri alanda yapılan düzenlemeler bir yana, mevcut
merkeziyetçi sistemin işlevinin zayıflaması birçok cephede başarısızlığa neden
olmuştu. Bu da neticede askeri gücün psikolojik ve fiziki yönden zayıflamasına
yol açmış, dolayısıyla yeni zaafiyetleri beraberinde getiren bir kısır döngü
halini almıştı. Birinci Dünya Savaşı’nda ve Milli Mücadele döneminde Osmanlı
ordusunun askeri ihtiyacı giderek artarken, öte yandan kayıp ve esir asker
sayısı da artış göstermişti. Anadolu’nun doğusunda Rus işgali sürerken, yabancı
güçlerin sivil halk üzerinde uyguladığı işkence, katliam ve tecavüz hadiseleri
ayrıca bir kaosa neden olmuştu. Doğu Karadeniz halkı gençlerini askerlik görevi
için Osmanlı’nın en uç sınırlarına dek göndermiş olmakla, öz meskenlerinde Rus
işgalcilere karşı ciddi bir sivil savunma sergilemekteydi. Bu çalışmada, savaş
ve kargaşa sürecinde1918’de Irak’ta askerlik görevini yaparken İngilizlere esir
düşen Göreleli Rüstemzade Abdülhamid’e ait mektuplar üzerinden dönemin
tarihsel ve sosyolojik panoraması ortaya konmaya gayret edilecektir.  

Anahtar Kelimeler

Birinci Dünya Savaşı, Bağdat, Basra, Görele ve Göreleli Rüstemzade Abdülhamid’in Mektuplaşmaları

The Military and Social Life In Rustemzâde Abdulhamid’s Letters Which Was From Gorele (1918-1921)

Öz

The riots were reigning over at either social life or than in the last periods of Ottoman. The yields of
military and political dilemmas were pretty serious for Ottoman which were crested with The First World
War and the course of economy had entirely broken down. Except for the fact that regulations committed
in the thana, the fade out of the available centrist system’s function had caused to failure at a lot of the front
lines.Ithad caused to failure at the psychological and physical power of the military population too and in
turn, it had become a vicious circle which leading to the new defeats. While the military need of Ottoman
Army was increasing in The First World War and the national struggle period, the number of casualties and
the prisoner soldiers had increased too on the other hand. Also, while Russian occupation was carrying on
at the east of Anatolia, the tortures, massacres and the raping incedents which foreign forces were imposing
on the civilians had caused to another chaos.The East Black Sea’s folkwere executing a serious civil defense
against to Russian occupants in their own quarters although they had sent their youths to Ottoman’s far east
districts forthe military duty. The current study aims to present historical and sociologial panorama of the
era on the basis of the letters belonging to Rustemzade Abdulhamid who was from Gorele and Rustemzâde
Abdulhamid’s sent and recieved letterswhich was from Goreleand taken prisoner by British in 1918, in the
period of the war and chaos while he was in military duty in Iraq  

Anahtar Kelimeler

First World War, Baghdad, Basra, Gorele, Goreleli Rustemzade Abdulhamid’s Correspondences

Kaynakça

• ÇİLİNGİROĞLU, Altan, “Tanrı Asur’a Bir Mektup”, Tarih İncelemeleri Dergisi, 2/1
• (1984), s. 1-26